«Առաջին լրատվական»-ը զրուցել է «Ամերիաբանկ» ՓԲԸ Տնօրինության անդամ, մանրածախ գործառնությունների գծով տնօրեն, Արման Բարսեղյանի հետ:
–Պարոն Բարսեղյան, ինչպե՞ս կգնահատեք մանրածախ բանկային ծառայությունների շուկան Հայաստանում, ի՞նչ միտումներ են նկատվում և ի՞նչ հեռանկարներ կան:
-Վերջին տասնամյակների ընթացքում համաշխարհային ֆինանսատնտեսական ճգնաժամերը ապացուցեցին, որ համակարգային ցնցումներն առավել լավ դիմագրավում են այն բանկերը, որոնք ունեն ունիվերսալ կառուցվածք, այն է` միմյանց լրացնող տարբերակված բիզնես ուղղություններ: Արդյունքում, բանկերը սկսեցին ավելի մեծ ուշադրություն դարձնել ունիվերսալացմանը և, այդ իմաստով բացառություն չէ նաև Հայաստանը, և ներկայումս բանկերի մեծամասնության համար գլխավոր խնդիրներից մեկը մանրածախ բանկային ծառայությունների զարգացումն է: Եթե հաշվի առնենք նաև տնտեսության աճի համեստ տեմպերը, եկամուտների ծայրահեղ անհավասար բաշխումը և ժողովրդագրական առկա իրավիճակը, ապա ակնհայտ է, որ մանրածախ բանկային ծառայությունների շուկայում առկա մրցակցությունն էլ ավելի է սրվելու: Նման պայմաններում մանրածախ բանկային ծառայությունների զարգացման առումով հաջողության կհասնեն այն բանկերը, որոնք կկարողանան ապահովել սպասարկման առավել բարձր որակ, ներքին արդյունավետություն և նորամուծություններ` ժամանակակից զարգացումներին համաքայլ:
-Փաստորեն, Ամերիաբանկը ևս բացառություն չէ և ի սկզբանե հանդես գալով որպես կորպորատիվ բանկ, անցում է կատարել ունիվերսալ բանկի: Դա, բնականաբար, պետք է զարգացներ մանրածախ բանկային ծառայությունները, իսկ այդ շուկայում արդեն կան առաջատարներ: Ինչո՞վ է Ամերիաբանկն առանձնանում մանրածախ բանկային ծառայությունների շուկայում, ինչպիսի՞ն է այժմ բանկի դիրքը և ինչպիսի՞ ռազմավարություն է բանկը մշակել այդ շուկայում հաստատուն դիրքեր գրավելու համար:
-Ամերաբանկը մանրածախ ծառայությունների շուկայում արդեն կայացած խաղացող է և ունի իր ուրույն տեղը շուկայում, ինչը ապացուցում են նաև մեր ցուցանիշները: Շուկայում մենք մեր մասնաբաժինը փորձում ենք ավելացանել ոչ թե գնային մրցակցության, այլ սպասարկման բարձր որակի ապահովման և նորամուծությունների միջոցով: Մեր որդեգրած քաղաքականության համաձայն` մեր ընտրած մոդելը հիմնված չէ հաճախորդներին` շուկայում առկա և բանկերի գերակշռող մասի կողմից առաջարկվող ստանդարտ մանրածախ ծառայությունների «վաճառքի» վրա: Մենք աստիճանաբար փորձելու ենք մեր հաճախորդներին տրամադրել համապատասխան գործիքակազմ ու ազատություն, որ իրենք կառուցեն և ընտրեն համապատասխան ծառայություններն ըստ իրենց կարիքների:
-Ի՞ նչ կտա այդպիսի նոր մոտեցումը և արդյոք բավարար է հաջողության հասնելու համար:
-Նման մոտեցումը ենթադրում է, որ մեր հաճախորդներին հնարավորություն է տրվելու լինել ազատ և առաջադեմ իրենց նախընտրությունների հարցում: Մենք շատ ենք կարևորում հեռակառավարման համակարգերի զարգացումը, մասնավորապես ինտերնետային, հեռախոսային և մոբայլ բանկինգի, քանի որ այսօր բանկային գործառնությունների ճնշող մեծամասնությունը հնարավոր է իրականացնել հեռակառավարման համակարգերի միջոցով, և այս ուղությամբ մենք մշտական աշխատանք ենք տանում: Իսկ նոր սերունդը, այսպես կոչված, digital natives, առավել նախընտրում է առցանց կատարվող գարծարքները: Այդ պատճառով էլ մենք շեշտը չենք դնում լայն մասնաճյուղային ցանց ունենալու վրա: Ի դեպ, մեզ շատերն են հարցնում, թե մանրածախ գործառնությունները զարգացնելով արդյոք չե՞նք ուզում ընդլայնել մասնաճյուղերի ցանցը: Իհարկե, աշխարհագրական ընդլայնում կլինի, բայց ապագան, այն էլ մոտ ապագան տեսնում ենք առցանց կատարվող գործարքների համար հնարավորությունների ընդլայնման մեջ:
-Մենք մշտապես ուսումնասիրում ենք միջազգային առաջադեմ փորձը և փորձում այն համակցել տեղական առավելությունների հետ` ստանալու նոր որակ: Բայց որքան էլ, որ ներդրվեն ժամանակակից տեխնոլոգիական միջոցներն ու նորամուծությունները, կարևոր է հաճախորդների հետ ճիշտ հարաբերությունների կառուցումը, ժամանակին նրանց պահանջմունքների փոփոխության բացահայտումն ու ուսումնասիրումը և դրանց բավարարման ուղղությունների ճիշտ ընտրությունը:
Չմոռանանք, որ վստահությունը Բանկի հանդեպ աշխարհում մնում է ակտուալ հարց բոլոր բանկերի համար: Ուստի բարձր իմիջի ստեղծումը, առավել ևս այն պահպանումն առավել մեծ ջանքեր է պահանջում: Մենք շատ մեծ շեշտ ենք դնում կորպորատիվ կառավարման սկզբունքների ընտրության և մեր աշխատակազմի վրա, որովհետև ի վերջո ցանկացած մրցակցային առավելություն ճիշտ կառավարման, աշխատակազմի խանդավառության, կարողությունների և նվիրված աշխատանքի դրսևորումն է:
-Վերջին մեկ տարում ի՞նչ նոր առաջարկներով է բանկը հանդես եկել մանրածախ ծառայությունների ոլորտում և ի՞նչ էական քայլեր են կատարվել:
-2012թ.-ի վերջին հաստատվեց բանկի մանրածախ բիզնեսի զարգացման ռազմավարությունը և համապատասխան գործողությունների ծրագիրը: Մենք նախատեսում ենք պարբերաբար գնահատել առաջընթացը և կատարել համապատասխան վերանայումներ: 2013թ.-ի առաջին կիսամյակում կատարված հիմնական քայլերը հետևյալն են. նախ ամբողջությամբ վերանայվեցին բանկի ընդհանուր սակագները` նպատակ ունենալով դրանք դարձնել առավել մրցակցային, խթանել հեռախոսային և ինտերնետային բանկային ծառայությունների զարգացումը և այլն: Այնուհետև ամբողջությամբ վերանայվեցին մեր քարտային ծառայությունները, մասնավորապես տարբերակեցինք դեբետային ու կրեդիտային քարտերի սակագները` ըստ դրանց օգտագործման նպատակի: Երրորդ` ներդրվեց «Ամերիա» ավանդը: Վերջինս մեր շուկայում նոր ունիվերսալ պրոդուկտ է, որը հաճախորդներին տրամադրում է անհրաժեշտ գործիքակազմ` ստեղծելու իրենց պահանջներին համապատասխանող ավանդը: Չորրորդ` ներդրվեց փոքր և միջին բիզնեսի վարկավորման «Պարզ և արագ» փաթեթը: Այժմ մենք ամբողջովին վերանայում ենք մանրածախ վարկավորման բիզնես գործընթացները և ծառայությունները, ինչպես նաև մշակում ենք մեր հաճախորդների համար հատուկ ծառայությունների փաթեթներ, որոնք կներկայացվեն առաջիկա ամիսներին:
-Կմանրամասնե՞ք, թե ինչո՞վ է Բանկի առաջարկած նոր ավանդը՝ «Ամերիան» առանձնանում շուկայում առկա մյուս առաջարկներից:
-Ինչպես արդեն նշեցի, «Ամերիա» ավանդն ունիվերսալ պրոդուկտ է, այսինքն` այն իրենից ներկայացնում է ոչ թե կոնկրետ պայմաններով հաճախորդին առաջարկվող ավանդ, այլ գործիքակազմ: Ավելի կոնկրետ, յուրաքանչյուր արժույթի համար սահմանվել են բազային տոկոսադրույքներ և համապատասխան «հնարավորություններ» (օպցիաներ), մասնավորապես` ավանդի գումարն ավելացնելու, նվազեցնելու, ժամկետից շուտ այն օգտագործելու և այլն: Յուրաքանչյուր «հնարավորության» համար սահմանված են համապատասխան գները` պլյուս/մինուս որոշակի տոկոսադրույքի ձևով: Արդյունքում` հաճախորդը ստանում է հնարավորություն և ազատություն կառուցելու իր պահանջներին առավել համապատասխանող ավանդը` ունենալով գնագոյացման թափանցիկ մեխանիզմ: Մենք հրաժարվում ենք ավանդական մեթոդներից` պատրաստի պրոդուկտներ առաջարկելուց և հնարավորություն ենք տալիս հաճախորդին կատարելու ընտրություն` իր ցանկություններին ու նախընտրություններին համապատախան:
-Իսկ ի՞նչն է առանձնահատուկ վարկավորման «Պարզ և արագ» փաթեթի դեպքում:
Այս փաթեթն ուղղված է տարեկան մինչև 500 մլն դրամ շրջանառություն ունեցող փոքր և միջին բիզնեսներին: Վարկային բաղադրիչն այդ փաթեթում մեծ կշիռ ունի, սակայն փաթեթը ներառում է նաև հաշիվների բացման, սպասարկման և մի շարք այլ ծառայություններ: Մինչև 50 մլն դրամ վարկերի դեպքում վարկի տրամադրման վերաբերյալ որոշումը կայացվում է երկու օրվա ընթացքում, գնահատումն ու ապահովագրումն իրանացվում է բանկի հաշվին, չկա որևէ սպասարկման վճար, հետևաբար հաճախորդը վճարում է միայն վարկի անվանական տոկոսադրույքը, այն է` 13% եվրոյով, 14%` դոլարով և 15%` դրամով վարկերի համար: Վարկի գումարի 10%-ի չափով քարտային սահմանաչափեր ենք տրամադրում նաև ընկերության հիմնադիրներին ու ղեկավարներին: Բոլոր այն անձինք կամ ընկերությունները, որոնք «Պարզ և արագ» փաթեթի շրջանակներում մեզ կուղղորդեն հաճախորդներ, մինչև 15 մլն ՀՀ դրամ յուրաքանչյուր վարկի ուղղորդման համար կստանան 1 գրամ անկանխիկ ոսկի, և 15-ից մինչև 50 մլն ՀՀ դրամի վարկի համար` 2 գրամ անկանխիկ ոսկի:
–Ի՞նչ արդյունքներ եք ակնկալում մինչև տարեվերջ:
-Պայմանականորեն մենք առանձնացնում ենք քանակական և որակական արդյունքներ: Մեր առաջնահերթությունը մեր որակական արդյունքներն են, չնայած ի տարբերություն քանակական ցուցանիշների, կարճ ժամանակահատվածում դրանք հաճախ այնքան էլ տեսանելի չեն: Մինչև տարեվերջ ունենալու ենք նորություններ հաճախորդներին առաջարկվող մանրածախ ծառայությունների գծով, մասնավորապես վարկային նոր ծառայությունների և հաճախորդներին առաջարկվող փաթեթների տեսքով: Սեպտեմբերին նախատեսում ենք Ստեփանակերտում մեր մասնաճյուղը տեղափոխել նոր, հարմարավետ ու ընդարձակ տարածք, որը կներառի մինչ այժմ մեր կուտակած լավագույն փորձը: Ինչ վերաբերում է քանակական ցուցանիշներին, ապա փորձելու ենք ավելացնել ավանդների, վարկերի և քարտային պրոդուկտների ծավալները:
Վերջին մեկ տարվա ընթացքում բանկի մանրածախ ավանդներն աճել են մոտ 40%-ով և կարծում ենք, որ կշարունակեն աճել հաստատուն տեմպով և մինչև տարեվերջ դրանք կհատեն 80 մլդ ՀՀ դրամի սահմանագիծը: Մանրածախ վարկավորման ամսական ծավալները չնայած կրկնապատկվել են, բայց դեռևս մեզ չեն բավարարում և փորձելու ենք դրանք զգալիորեն ավելացնել` մինչև տարեվերջ պորտֆելը հասցնելով ավելի քան 40 մլդ դրամի: Էական աճ ունենք նաև քարտերի գծով, սակայն այստեղ ևս ծավալներն ավելացնելու հսկայական ներուժ կա, ակնկալում ենք, որ ընթացիկ տարվա վերջին քարտերի քանակական աճը նախորդ տարվա նկատմամբ կկազմի ավելի քան 50%: