Քաղաքական իրադարձությունները սկսել են զարգանալ բավական սրընթաց և մտել են հետաքրքիր փուլ: Սերժ Սարգսյանը երեկ օրվա երկրորդ կեսին ԱԺ է ուղարկել ՀՀ Անկախության 20-ամյակի կապակցությամբ համաներում հայտարարելու առաջարկը: Հաջորդ շաբաթ մեկնարկող ԱԺ քառօրյայում արդեն այն կներկայացվի պատգամավորներին:
Երեկ համաներման առաջարկին ծանոթանալու հնարավորություն ունեցան միայն ԱԺ պետաիրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամները: Հանձնաժողովը որոշում է կայացրել դրական եզրակացություն տալ համաներման առաջարկին, բայց և` ներկայացնել որոշ առաջարկներ: Պետաիրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամները երեկ հրաժարվեցին ներկայացնել Սերժ Սարգսյանի առաջարկի բովանդակությունը` պատճառաբանելով, թե այն առայժմ գաղտնիք է, և կբացահայտվի միայն ԱԺ ներկայացնելուց հետո: Այնուհանդերձ, երեկ մեզ հաջողվեց որոշ մանրամասներ ճշտել: Համաներումը, ըստ մեզ հասած տեղեկությունների, տարածվելու է մոտ 2 հազար հոգու վրա, որոնցից 400-ն ազատ են արձակվելու:
Ընդ որում` դա վերաբերելու է մինչև մայիսի 1-ը կատարած հանցագործություններին, և կիրառվելու է երեք ամսվա ընթացքում: Համաներման հետևանքով ազատ են արձակվելու մինչև 3 տարվա ազատազրկման դատապարտվածները: Համաներումը տարածվելու է այն անձանց վրա, որոնց պատիժը պայմանականորեն չի կիրառվել կամ պատժի կրումը հետաձգվել է, ազատությունից զրկելու հետ չկապված պատիժների դատապարտված անձանց վրա: Համաներումը վերաբերելու է նաև Արցախյան ազատամարտի մասնակիցներին, առաջին ու երկրորդ խմբի հաշմանդամներին, 60 տարեկանը լրացած անձանց:
Հանձնաժողովի նախագահ Դավիթ Հարությունյանը լրագրողների հետ ճեպազրույցում, տեղեկացնելով հանձնաժողովի որոշման մասին, ասաց. «Մենք բավական մանրամասն քննարկել ենք, մեր կողմից որոշ առաջարկներ են ներկայացվել, բայց դրանք ես չեմ կարող ներկայացնել, քանի որ դա գաղտնի նիստ էր: Ամեն դեպքում Սերժ Սարգսյանի մոտ կքննարկվեն մեր առաջարկները, և երբ վերջնական տարբերակը ներկայացվի ԱԺ, պարզ կլինի»: Մեր հարցին, թե հնարավո՞ր է, արդյոք, համաներման առաջարկը չհասցնեն ներկայացնել այս քառօրյային, ու ԱԺ-ն ստիպված լինի արտահերթ նիստ գումարել, Դավիթ Հարությունյանը բացասական պատասխան տվեց. «Ես չեմ կարծում, որ արտահերթի կարիք կլինի»:
Իսկ գո՞հ եք ներկայացված առաջարկից, արդյո՞ք այդ համաներումը հնարավորություն կտա թոթափելու լարվածությունը` հարցին նա ընդհանրական պատասխան տվեց. «Համաներումները միշտ էլ ուղղված են լինում լարվածությունը թոթափելուն, այդ թվում և` այս համաներումը»: ՀՅԴ ԳՄ անդամ, ԱԺ պատգամավոր Արմեն Ռուստամյանը թեև կարծում է, որ համաներումը կմեղմի լարվածությունը, սակայն նշեց, թե այն նույնիսկ ուշացած է: «Ցանկացած համաներում դրական եմ համարում, մանավանդ, եթե դա առնչվում է մարտի 1-ի իրադարձություններին: Բայց կարծում եմ` այդ համաներումը նույնիսկ ուշացած է: Ժամանակին պետք է ամբողջական, լայն համաներում անեին, որպեսզի ավելի շուտ թոթափեին լարվածությունը»,- ասաց պարոն Ռուստամյանը: Իսկ անկախ պատգամավոր, ԱԺ պետաիրավական հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամ Վիկտոր Դալլաքյանը կարծում է, որ այդ համաներումը կարող է լինել բացառիկ և լայն ընդգրկում ունենալ: «Հաշվի առնելով ներքաղաքական վերջին գործընթացները, երբ քաղաքական հիմնախնդիրները քննարկվում են քաղաքական հարթությունում, ենթադրում եմ, որ այս համաներումը կտարածվի նաև քաղբանտարկյալների վրա»,- հույս հայտնեց Դալլաքյանը:
Այնուհանդերձ, քաղաքական շրջանակներում մտավախություն կար, որ համաներմամբ Սերժ Սարգսյանը, ըստ էության, փորձելու է փակուղի ստեղծել ընդդիմության համար: Տեսակետ կա, որ համաներմամբ նա ձգձգելու է քաղբանտարկյալներին ազատ արձակելու գործընթացը, այսինքն` մինչև մայիսի 31-ը ազատ չեն արձակվի Սասուն Միքայելյանն ու Նիկոլ Փաշինյանը, բայց մյուս կողմից, այնուամենայնիվ, նա կփորձի ցույց տալ, թե ինքը լարվածությունը մեղմելու ուղղությամբ քայլեր է իրականացնում` հայտարարել է համաներում և մարդիկ ազատ կարձակվեն: Արդյունքում` ընդդիմությանը մնում է սպասել, մինչև համաներմամբ մարդիկ վերջնականապես ազատ կարձակվեն: Հայ ազգային կոնգրեսի կենտրոնական գրասենյակի անդամ Գագիկ Ջհանգիրյանը, սակայն, միանշանակ հերքեց այդ վարկածը և վստահեցրեց, որ քաղբանտարկյալներն ազատ կարձակվեն մինչև 31-ը: «Մեր բոլոր քաղբանտարկյալներին պետք է ազատ արձակեն մինչև մայիսի 31-ը:
Վստահեցնում եմ, որ քաղբանտարկյալներից Նիկոլ Փաշինյանն ու Սասուն Միքայելյանը մայիսի 31-ի հանրահավաքում ելույթ են ունենալու: Թե հիմա համաներումով ազատ կարձակեն, ներումով ազատ կարձակեն, առողջական վիճակով պայմանավորված ազատ կարձակեն, դա իշխանությունների խնդիրն է: Երբ բոլորին ապօրինի կերպով, անհիմն ձերբակալում ու դատում էին, հիմա ինչ ձևով ուզում են` թող իրենց սխալներն ուղղեն»,- հայտարարեց Ջհանգիրյանը: Իսկ եթե մինչև մայիսի 31-ը քաղբանտարկյալներին ազատ չարձակե՞ն, Ջհանգիրյանը հակադարձեց. «Վստահ եմ, ազատ են արձակելու: Վստահ եմ, որ մեր քաղբանտարկյալները մինչև մայիսի 31-ը լինելու են ազատության մեջ, և նրանցից առնվազն երկուսը ելույթ են ունենալու հանրահավաքում»:
Հ.Գ. Ուշագրավն այն է, որ վերջերս ԱԺ նախագահ Հովիկ Աբրահամյանը դիմել էր Սերժ Սարգսյանին` խնդրելով ներում շնորհել ԱԺ նախկին պատգամավոր, քաղբանտարկյալ Սասուն Միքայելյանին: Սերժ Սարգսյանն այդ նամակին դեռ չի պատասխանել, բայց, փաստորեն, հանդես եկավ համաներման առաջարկով: Հիշեցնենք, որ վերջին անգամ ՀՀ-ում համաներում հայտարարվել էր 2009թ` կապված մարտի 1-ի իրադարձությունների հետ: Արդյունքում քաղբանտարկյալներից շատերը դուրս եկան, սակայն տասնյակ քաղբանտարկյալների, այդ թվում` Նիկոլ Փաշինյանին ու Սասուն Միքայելյանին վարչախումբը շարունակում է պահել բանտում: Այդ համաներումը տարածվեց մոտ 2 հազար հոգու վրա, որոնցից 500-ն ազատ արձակվեցին: Իսկ 2006թ. ՀՀ անկախության 15-ամյակի կապակցությամբ հայտարարված համաներումը ժամանակին տարածվեց 700 հոգու վրա, որոնցից ազատ արձակվեցին 300-ը: