«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է քաղաքագետ, Ֆրանսիայի Ռազմավարական հետազոտությունների կենտրոնի փորձագետ Կայծ Մինասյանը:
– Պարոն Մինասյան, ՀՅԴ-ՀՀԿ համաձայնագիրն արդեն իրողություն է: Շատերի կարծիքով՝ Դաշնակցությանն այս առաջարկը արվեց՝ հաշվի առնելով Սփյուռքի գործոնը: Ի՞նչ եք կարծում՝ արդյոք Դաշնակցությունը կարո՞ղ է այսօր համահայկական նշանակություն ունենալ:
– Նախ՝ այդ համաձայնությունը սպասելի էր, բայց ես չէի սպասում, որ այն կկայանար այդքան արագ: Այն ունի երկու բացատրություն:
Ներքին պատճառներով՝ անսպասելի էր, և դժվար է հասկանալ այդ համաձայնության իմաստը, որովհետև նախ՝ ամբողջովին փոխվեց Սահմանադրությունը, երկրորդ՝ ընտրություններին մնացել է ընդամենը մեկ տարի, և ինչու էր պետք մաս կազմել կառավարությանը, երբ հանրապետականները խորհրդարանում մեծամասնություն են:
Հաջորդ՝ ինչու մտնել այն կառավարության մեջ, որը ժողովրդի մոտ վարկաբեկված է: Ուրեմն ներքին պատճառները տեսնելու փոխարեն՝ պետք է տեսնել արտաքին պատճառները: Եվ ես կարծում եմ՝ գլխավորապես արտաքին պատճառներով է բացատրվում Դաշնակցության և Հանրապետականի միջև այս համաձայնությունը: Այժմ, երբ Իրանը մտավ միջազգային ասպարեզ, Սերժ Սարգսյանը՝ իմանալով, որ Դաշնակցությունը կարևոր կապեր ունի իրանցիների հետ, ՀՅԴ-ն դարձրեց կառավարության մաս՝ դրանով իսկ դրական քայլ կատարելով իրանցիների համար: Սա՝ մեկ:
Այժմ Ռուսաստանի մասին: Դաշնակցությունը մտցնելով կառավարության մեջ՝ որպես հակաթուրքական կուսակցություն, կատարվեց դրական քայլ Ռուսաստանի համար, մանավանդ որ՝ Ռուսաստանը ճգնաժամի մեջ է Թուրքիայի հետ: Երրորդը՝ դեպի Ֆրանսիա: Քանի որ Դաշնակցությունը լավ հարաբերություններ ունի կառավարության հետ, դրական քայլ էր նրանց համար: Դրանով Հայաստանը կարող է ավելի լավ հարաբերություններ ունենալ Եվրոպայի հետ:
Եվ չորրորդը՝ դեպի Ամերիկա. մենք գիտենք, որ Դաշնակցությունը դրական գործ է արել ԱՄՆ-Հայաստան տնտեսական համաձայնագրի ստորագրման համար: Այս քայլով Հայաստանի առաջարկությունները այս ուղղություններում ավելի հեշտ կանցնեն: Իմ կարծիքով՝ Դաշնակցության հետ Հանրապետականի համաձայնության հիմնական բացատրությունը սա է:
– Շատերը նշում են, որ պետք չէ շատ բան ակնկալել այս համաձայնագրից, որովհետև Դաշնակցությունը կոալիցիա է կազմել նաև մի քանի տարի առաջ, որից որևէ դրական արդյունք չի եղել: Ձեր կարծիքով՝ ինչպե՞ս են արձագանքում Սփյուռքի դաշնակցական կառույցները, թեև այստեղ նշում են, որ առանց Սփյուռքի համաձայնության որևէ համաձայնագիր չէր ստորագրվի, այնուամենայնիվ, կարծիք կա, որ Սփյուռքում տարբեր թևեր դժգոհություն են հայտնել այս համաձայնագրի հետ կապված: Ի՞նչ տեղեկություններ ունեք Դուք:
– Նախ՝ Դաշնակցության ուժը Հայաստանում չէ: Դաշնակցության ուժը այդ համահայկական կառույցի կազմակերպումն է գլխավորաբար Սփյուռքում՝ Իրան, Լիբանան, Եվրոպա և Միացյալ Նահանգներ: Ճիշտ է, որ Դաշնակցության մեջ կան տարաձայնություններ, թե արդյոք պե՞տք էր մտնել այդ համաձայնության մեջ: Իմ կարծիքով՝ անշուշտ, հեշտ չի լինի Դաշնակցության համար, այդ մասին գիտի նաև Հրանտ Մարգարյանը, բայց կարծում եմ՝ այլ ճար չուներ: Ես կարծում եմ, որ սա մարտահրավեր է Դաշնակցության համար, որովհետև եթե պետք է անեն այն, ինչ արեցին մինչև 2009 թվականը, անշուշտ, պիտի ասեմ, որ անիմաստ է, բայց այս անգամ սպասենք և տեսնենք արդյունքները: Ես համոզված եմ, որ այլևս անտանելի է այսպես շարունակել, ինչ-որ բան պետք է փոխվի, իսկ թե ինչպես պետք է փոխվի՝ չգիտեմ:
– Իսկ քաղաքական կամք տեսնո՞ւմ եք այդ փոփոխություններին հասնելու համար:
– Տեսնենք: Սերժ Սարգսյանը խոստացավ, իսկ մի քանի տարի առաջ իր ելույթում ասաց՝ պիտի հավատանք, որ փոխվի, սակայն ոչինչ չփոխվեց: Եվ հիմա ժողովրդի մոտ վստահության խնդիր կա: Ընդունվեց նոր Սահմանադրություն, նշանակվեցին նոր նախարարներ, հիմա սպասենք, թե մեկ տարում ինչ փոփոխություն կլինի կամ կլինի՞, թե՞ ոչ: Չգիտեմ, առայժմ վաղ է խոսել, տեսնենք, հուսանք: Ժողովուրդն ուզում է հավատալ փոփոխություններին: