Անցյալ շաբաթ խորհրդարանը որոշեց, որ հունիսի 12-ին լսումներ է անկացնելու էլեկտրաէներգիայի թանկացման թեմայով: Ու թեև ՀՀԿ-ն ցանկանում էր լսումները փակ անցկացնել, որոշվել է այդուհանդերձ, որ դրանք բաց են լինելու:
Էլեկտրաէներգիայի թանկացման խնդիրը Հայաստանում կամաց-կամաց վերածվում է բեմադրված ներկայացման, որտեղ իշխանությունն աստիճանաբար փորձում է իր վերահսկողության տակ վերցնել, այսպես ասած, բողոքական տրամադրությունների դաշտը: Լսումների նպատակներից մեկն էլ հենց այդ է՝ նախ որոշակիորեն նպաստել իրավիճակի լիցքաթափմանը և փողոցից բացի, ապահովել դժգոհությունների այլ ամբիոն, որտեղ կարող է պարպվել դժգոհության էներգիայի մի մասը: Բացի այդ, ՀՀԿ-ն, ըստ երևույթին, եկել է եզրակացության, որ հասարակական դժգոհությանը դիմակայելու դեպքում այդ դժգոհությունը հակադիր էֆեկտով ավելանում է, հետևաբար ավելի լավ է ոչ թե գնալ կոշտ դիմակայության, այլ այսպես ասած՝ փափուկ խաղարկման տարբերակով: Դրանով փորձ կարվի հանրային տրամադրությունները հնարավորինս քաշել դեպի տարատեսակ ամբիոններ, այսպես ասած՝ դահլիճներ և դրանով իսկ նվազեցնել փողոցային դեցիբելները:
Կստացվի, թե ոչ՝ ժամանակը ցույց կտա, բայց ՀՀԿ-ն այլընտրանք չունի և մինչև թանկացման մասին որոշում կայացնելը կամ այլ ելքեր գտնելը (իսկ եթե չեն գտնվում այլ ելքեր, կնշանակի թանկացումն այլընտրանք չունի) պետք է խաղարկի հասունացող դժգոհությունն ու ձգտի հնարավորինս «փայ» մտնել դրան: Խորհրդարանական լսումներն այլ իմաստ չունեն: Չեն կարող ունենալ, քանի որ իրավիճակը ներկայումս առավել քան պարզ է: Իսկ այն, ինչը դեռևս պարզ չէ, կարող է ոչ թե խորհրդարանական լսումներով, այլ իրավապահ համակարգի օպերատիվ-հետախուզական աշխատանքների միջոցով, քննչական աշխատանքների միջոցով պարզվել: Այն, ինչը կարող էր պարզվել հասարակական-քաղաքական խողովակներով, արդեն իսկ հրապարակի վրա է, և հանրությունը տեսել, համոզվել է, թե ինչ ձևով են կառավարվել կամ ավելի շուտ կողոպտվել ցանցերը:
Լսումները լինելու են մինչ այժմ հայտնի դարձած իրողությունների կրկնությունը: Կարող են, իհարկե, որպես համեմունք պահված լինել մեկ-երկու նոր դրվագ: Սակայն այսօր խնդիրը դրվագները չեն, այլ տեղի ունեցածի խորքը: Այսինքն՝ այսօր հարկ է պարզել՝ կատարվածը եղել է մասնագիտական անպիտանիության, ոչ բավարար մասնագիտական պատրաստվածության, սխալմունքի, անպատասխանատվության և անբարեխղճությա՞ն, թե՞ հանցավոր դիտավորության արդյունք: Իսկ այդ ամենը կարող է պարզվել միայն քննչական աշխատանքների, օպերատիվ հետախուզական աշխատանքների միջոցով:
Խորհրդարանն այստեղ կարող է մի անելիք ունենալ, և դա լսումները չեն: Այդ անելիքը կա՛մ ժամանակավոր հանձնաժողով ստեղծելն ու դրան լայն լիազորություններ ընձեռելն է՝ որպես նվազագույն քայլ, կա՛մ իրավապահ համակարգին հաղորդում ներկայացնելն ու ցանցերի հասցեն տալը: Մինչդեռ, խորհրդարանական լսումներ կազմակերպելու մասին որոշում ընդունած և բնակչությանը, այսպես ասած, կամայական թանկացումից զերծ պահելու հերոսական կեցվածքներ ընդունող Հանրապետական մեծամասնությունը նույն օրը հրաժարվել է գազային հարցերի ժամանակավոր հանձնաժողովի զեկույցը որպես հաղորդում դատախազություն ուղարկելու առաջարկից, որ ներկայացրել է ՀԱԿ պատգամավոր Արամ Մանուկյանը:
Գազային հանձնաժողովի, ինչպես նաև տնտեսական հանձնաժողովի նախագահ ՀՀԿ-ական Վարդան Այվազյանը համարել է, որ դա «շոու» կլինի: Օրենսդիր և իրավապահ համակարգի գործառույթների իրականացումը, որը պետության առանցքային գործառույթներից է, ՀՀԿ-ի համար, բնականաբար, «շոու» է: Իրական աշխատանքը այդ գործառույթները լղոզելն է, որոնց ձևերից մեկն էլ խորհրդարանական լսումներն են: Լսումներ մի հարցի վերաբերյալ, որի կապակցությամբ լսելու ինչ որ կար, արդեն չլսող չի մնացել: Ներկայումս ռազմավարական խնդիրն այն է, որպեսզի հանկարծ չլսվի ամենաառանցքայինը՝ Հայաստանի իշխանության և ՀԷՑ ղեկավարության գործողությունների կապակցվածությունը վկայող որևէ բան:
Պարզ տրամաբանությունը հուշում է, որ չի կարող որևէ պետական կարգավորման ենթարկվող ոլորտում լինել համատարած անարդյունավետություն, կողոպուտ, կոռուպցիա, եթե դրան մասնակից չէ կարգավորողն ինքը: Կարգավորողը տվյալ դեպքում պետական իշխանությունն է ընդհանրապես, այլ ոչ միայն Հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովը: Չնայած, այսպես ասած, անկախ կարգավիճակին, այդ հանձնաժողովը ենթակա է իշխանության քաղաքական որոշմանը: Հետևաբար, եթե պետական կարգավորման պարագայում ունենք ֆինանսատնտեսական կոլապս, դա նշանակում է, որ այդ կոլապսին մասնակից է նաև իշխանությունը: Դիմել իրավապահներին, կամ իրավապահները հետաքրքրվեն, նշանակում է բացահայտել մեխանիզմը: Տրամաբանությունը պարզ է, մնում է բացահայտել մեխանիզմը:
Լսումները կարող են աշխատել տրամաբանության դաշտում: Մեխանիզմը բացահայտելու համար հարցը պետք է գնա իրավապահների դաշտ, կամ իրավապահները պետք է գան մեխանիզմի դաշտ և սկսեն ուսումնասիրությունն ու քննությունը: Եթե մեխանիզմը չի բացահայտվում, ապա կնշանակի, որ այն շարունակելու է գործել, անգամ եթե կայացվի էլեկտրաէներգիայի գինը չթանկացնելու որոշում: Իսկ խոսքն ունիվերսալ մեխանիզմի մասին է, որը միայն իշխանություն-ՀԷՑ տիրույթին չէ, որ վերաբերում է, այլ ռազմավարական նշանակության բոլոր ոլորտներին: