Քարոզարշավի ընթացքում մի քանի սոցիոլոգիական կազմակերպություններ՝ Gellup-ը, Ահարոն Ադիբեկյանի«Սոցիոմետր»-ը, ամերիկայն TNS opinion-ի հայկական գործընկերը հարցումներ անցկացրին՝ պարզելու, թե հասարակությունը նախագահի թեկնածուներից ո՞ւմէ ավելի շատ նախապատվություն տալիս:
Գրեթե բոլոր հարցումները գործող նախագահ Սերժ Սարգսյանի համար հրապարակեցին 60 տոկոսից ավելի ձայներ: Հատկանշական է այն հանգամանքը, որ հարցումն անցկացվում է ընդամենը 1000 կամ լավագույն դեպքում 2000 մարդկանց շրջանում: Եթե մենք վերցնենք հեռախոսը և զանգահարենք, ենթադրենք, 100 մարդու կամ փողոցում զրուցենք 100 մարդու հետ, պարզ է, որ նրանց երևի թե 40 տոկոսը կհրաժարվի հրապարակել որևէ թեկնածուի անուն կամ կարող է ասել, որ դժվարանում է պատասխանել հարցին:
Սոցիոլոգ Արտակ Սաղաթելյանը «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում անդրադառնալով մեր այն դիտարկմանը, թե սոցիոլոգիական հարցումները չեն արտացոլում հասարակության իրական կարծիքը և ազդում են կարծիքի ձևավորման վրա, ասաց.«Անցկացնում են հարցումներ, ներկայացնում են տվյալներ, սակայն ոչ ամբողջական: Մասնավորապես, մենք հարցումներն անցկացնելիս առաջարկում ենք նաև«դժվարանում եմ պատասխանել» տարբերակը,որովհետևերբեմն մարդիկհրաժարվում են նշել որևէ թեկնածուի անուն:
Այդ վերջին տվյալները թաքցնում են, մինչդեռ իրականում պետք է մնացած տոկոսների հետ հավասարապես բաշխելնաև դրանք և հրապարակել, այլապես սոցիոլոգիական հարցումը սխալ կլինիայդպիսին անվանել:
Սովորաբար սոցիոլոգիական հարցումները պատվիրում են թեկնածուները կամ հենց լրատվամիջոցները:Հասարակությունն,այո՛ ուզում է իմանալ՝ որ թեկնածուն ինչ դիրքում է, իսկ երբ թեկնածուներն են այդ հարցումները պատվիրում, նրանք դա անում են իրենց դիրքերը ճշգրտելու և հետագա մարտավարությունը մշակելու համար:
Կան բարձրագույն, միջնակարգ կրթությամբ մարդիկ, և մարդիկ, ովքեր ընդհանրապես կրթություն չունեն,առկա է նաև տարիքային և սեռային տարբերություն: Բնական է, որ նրանք նույն հարցի շուրջ տարբեր կարծիք կունենան, բայց ե՞րբ է սոցիոլոգիական հարցումներում նշվում, թե կոնկրետ ի՞նչ զբաղվածության մարդիկ են պատասխանել հարցերին:
Կրթված խավը մի թեկնածուի է ձայն տալիս, միջին խավը՝ մեկ այլ, իսկ ավելի ցածր խավը՝ուրիշ, այսինքն՝ հետագայում քարոզարշավի ժամանակ թեկնածուներն իրենց մարտավարությունն ուղղում են դեպի կոնկրետ այն խավը, որում իրենքչեն հաղթել: Դրանք ներքին օգտագործման գործիքներ են, որոնք չեն կիրառվում այստեղ»:
Արթակ Սաղաթելյանի կարծիքով՝կարևոր է ոչ թե այն մարդկանց քանակը, որոնց շրջանակներում հարցումնանցկացվել է, այլ՝թե ինչպես են ընտրում այդ մարդկանց՝ սկզբում քաղաքներ, գյուղեր, հետո փողոցներ:Այսինքն՝ դա ազդում է ամբողջ հասարակության կարծիքի ձևավորման վրա»:
Մեր զրուցակիցը դժվարացավ նշել, թե սոցիոլոգիական հարցումներն ինչպես են ազդում մարդկանց կարծիքի ձևավորման վրա, որքանով են կողմնորոշում կամ ապակողմնորոշում, բայց փոխարենը նշեց, որ երբ այդ թևերն ակնհայտորեն սխալ են ներկայացվում, դա, բնականաբար, ապակողմնորոշում է հասարակությանը, ինչը երևի թե կատարվում է հենց մեր իրականության մեջ:
Լուսանկարը՝ PanARMENIAN Photo-ի
