Արցախյան վերջին լարման թեման քննարկումների առարկա դարձավ նաև ներքաղաքական դաշտում։ Որոշ շրջանական հարցերի պատասխաններ, ամեն դեպքում կառավարության այսօրվա նիստում հնչեցին։ Ընդդիմադիրները Փաշինյանի ելույթից հետո պնդեցին, որ վերջինս կրկին ամեն ինչ, այսպես ասենք՝ «գցում է ռուսների» գրպանը։ Ավելի պրոռուսական հասարակական-քաղաքական շրջանակները հավելեցին, որ Հայաստանի իշխանությունները պարզապես լվանում են ձեռքերը Արցախից ու Մոսկվայի վրա բարդում սեփական սխալները։ Երրորդներն առհասարակ խոսեցին այն մասին, որ Հայաստանում առաջնորդվում են բացառապես ադրբեջանական նառատիվներով, ըստ որոնց Ալիևը նպատակ ունի ազատվել ռուսներից Արցախում՝ այսպիսով վերահսկողություն սահմանելով Արցախի ողջ տարածքում։ Իբր, հայաստանի իշխանություններն էլ ակտիվ աջակցում են Բաքվին՝ այս նկրտումներում։
Մինչդեռ, հստակ է, որ Բաքուն ռուսներից բողոքելու իր պատճառներն ունի, Երևանը՝ իր։ Երևանին անհրաժեշտ է, որ ռուսները իրապես իրականացնեն խաղաղապահ գործունեություն այլ ոչ թե պարզապես ներկա գտնվեն հողի վրա։ Մինչդեռ Ալիևին պետք է, որ ռուսները հեռանան՝ հայերի հետ տետ-ա-տետ մնալու ու խնդիրներն ուժային ճանապարհով լուծելու համար։
Իսկ այս ընթացքում ներքաղաքական դասավորվածությունը գործում է ոչ թե ի շահ Հայաստանի, այլ բոլորի՝ բացի Հայաստանից։ Ինչ-ինչ շրջանակներ մեզ անդադար համոզում են, թե ամեն ինչում մեղավոր է հայ ժողովուրդը, որ կան՝կներեք արտահայտության համար, ինչպես ոմանք ենա անվանում «ժեխեր» ու «օխլոսներ», որոնք ընտրեցին Փաշինյանին ու նրան քարտ բլանշ տվեցին՝ հանձնելու Արցախը։ Մինչդեռ նման հայտարարություններն անողներն իրենք որևէ բան չեն առաջարկում այլ պարզապես պնդում, որ պետք է հանձնվել ռուսներին ու ռուսներից հավերժ շնորհակալ լինել, որ մեզ միշտ փրկում են մեր իսկ անխելքությունից։ Մեզ նպատակաուղղված վերածում են մարգինալացված ու դեգրադացված հասարակության, համոզում, որ ամեն ինչու մեղավոր է բացառապես հայ քաղաքական միտքը, հայ ժողովուրդն ու անհատապես՝ յուրաքանչյուրս։ Մեզանում սերմանում են այս գաղափարը՝ մեր սեփական անունակությունը դարձնելով փաստ։ Սա էապես կոտրում, ոչնչացնում է վստահությունը ինքներս մեր հանդեպ ու նպատակ ունի մեզ հասցնել այն գաղափարին, որ մենք միևնույն է ինքնուչույն ապել չենք կարող ու հարմար պահին պետք է հանձնվել մեկ այլ՝ ավելի խոշոր երկրի, որը կապահովի մեր հացն էլ, կացն էլ, անվտանգությունն էլ և այլն։
Մեզ, ինչպես դրսից, այնպես էլ ներսից որոշները նպատակ են դրել վերածել այս լեռնաշխարհում ապրող ինչ-որ ցեղախմբի, առանց ինքնության ու առանց իրավունքների, ինչպես օրինակ՝ օսեթներին, աբխազներին, չեչեններին, դագերին և այլն, որոնք քանակով փոքրաթիվ են, Մոսկվան էլ ասում է, թե այդ թվով վերջիններս անկախ լինելու իրավունք չունեն։ Մեզ համոզում են, որ 3 միլիոնանոց պետություն լինել չի կարող, դա պետություն կոչվել չի կարող։ Մինչդեռ անկախություն ունենալը մեզ համար եղել է դարավոր փափագ, մի շրջանում թաքուն, մի շրջանում էլ անթաքույց նպատակ ու հարյուրամյակներ անց մենք վերջապես մեր տունն ենք ձեռք բերել՝ վկայականն էլ ձեռքներս։ Ինչպես կարող ենք այժմ մեր թեկուզ փոքր, թեկուզ խարխուլ, թեկուզ արվարձանում գտնվող, բայց սեփական տունն ինքնակամ հանձնել ի պահ ուրիշին ու վերադառնալ մեր սեփական տուն ապրելու վարձով։ Մենք իրավունք չունենք մեր տանը վարձով ապրել, այն մերն է։ Եվ հայկական քաղաքական դաշտում գործող ամեն ուժ, որը կհամոզի մեզ, թե մենք անունակ ենք այնքան, որ չենք կարող մեր գլուխը պահել, որ չենք կարող պետություն ունենալ, սեփականը կերտել՝ առնվազն դավաճան է, անհայրենիք ու անտուն մեկը։
Որոշ կենտրոններ պարզապես չեն համակերպվում գաղափարի հետ, որ Հայաստանը կա ու կարող ինքնիշխան լինել, ունենալ դրոշ, գերբ, հիմն ու այլ ատրիբուտներ, ինստիտուտներ ու բանակ։ Բայց մեր գերակա խնդիրն է ինչպես ներսում, այնպես էլ դրսում ապացուցել բոլորին, որ մենք իրավունք ունենք ապրել սեփական տանը, ունենալ այդ տունն ու պաշտպանել, պահպանել այն։
Լուսանկարը՝ panorama.am-ի
