Նեյրոֆիզիոլոգների և կիբեռինժեներների թիմը ձեռքի յուրահատուկ պրոթեզ է մշակել, որը միանում է ուղեղում ցանկությունների կենտրոնին և գուշակում է մարդու մտքերը: Թիմը հաջողությամբ ստուգել է դրա աշխատանքը ամբողջովին կաթվածահար մարդու վրա, հայտնում է RIA Novosti-ն:
«Երբ դուք շարժում եք ձեռքը, չեք մտածում, թե որ մկաններն է պետք «միացնել», և ինչպես իրականացնել գործողությունը, չեք մտածում այն մասին, որ պետք է բարձրացնել ձեռքը, մեկնել այն, մոտեցնել բաժակին, բռնել այն և այլն: Դրա փոխարեն՝ ձեր գլխում պարզ ցանկություն է հայտնվում՝ ես ուզում եմ ձեռքս վերցնել այդ ջրով բաժակը: Մեր փորձերում մենք կարողացել ենք վերծանել այդ ցանկությունները»,- ասում է Ռիչարդ Անդերսենը Փասադենայում Կալիֆոռնիայի տեխնոլոգիական ինստիտուտից:
Գիտնականները կարողացել են համակարգչին սովորեցնել գուշակել մարդու ցանկություններն ու մտադրությունները՝ հետևելով ուղեղի հատուկ մասի՝ այսպես կոչված հետևի գագաթային կեղևի աշխատանքին, որը պատասխանատու է ֆիզիկական շարժումների հետ կապված մտադրությունների իրականացման համար:
Գիտնականները բացատրում են, որ ուղեղի այդ մասը յուրատեսակ «հրամանների կենտրոնի» դեր է խաղում, որը վերլուծում է արտաքին միջավայրի մասին ազդանշանները, որոնք այն ստանում է լսողության, տեսողության և հոտառության կենտրոններից: Այն այդ տեղեկությունն օգտագործում է իր առջև դրված առաջադրանքի կատարման համար և հրամանների խմբի ձևավորման «ծրագրի» մշակման համար, որոնք նա ուղարկում է իր «ենթականերին»՝ շարժման կենտրոն և ուղեղի այլ մասեր:
Գիտնականները ենթադրել են, որ հետևի գագաթային կեղևի ակտիվությանը երկար հետևելը կարող է համակարգչին և դրան միացված կիբեռվերջույթին սովորեցնել ճանաչել մարդու ցանկությունները և կատարել դրանք՝ օգտագործելով հրամանների ոչ կենսաբանական, այլ ավանդական կիբեռնետիկ խմբեր:
Այդ գաղափարով առաջնորդվելով՝ գիտնականները դիմել են 34-ամյա ամերիկացի Էրիկ Սորտոյի օգնությանը, որն ամբողջովին կաթվածահար է եղել ավելի քան 10 տարի առաջ: Գիտնականները միկրոչիպ և մի քանի հարյուր էլեկտրոդների հավաքածու են ներդրել նրա հետին գագաթային կեղեևում և մի քանի շաբաթ հետևել են կեղևի այդ մասի ակտիվությանը:
Որոշ ժամանակ հետո գիտնականներին հաջողվել է այդ ուսումնասիրությունների հիման վրա հատուկ ծրագիր ստեղծել, որը վերլուծել է հետին գագաթային կեղևում ակտիվության «նկարը» և փորձել է գուշակել հաշմանդամի մտքերը:
Գիտնականների խոսքով՝ անցած օրերի և շաբաթների ընթացքում Սորտոն սովորել է ոչ միայն ձեռքը շարժել ցանկացած ուղղությամբ, այլև նրան ստիպել մի շարք բարդ գործողություններ անել՝ ձեռքը վերցնել գարեջրով շիշն ու այն մոտեցնել բերանին, սեղմել զրուցակցի ձեռքը և այլն:
