Ադրբեջանական Turan լրատվական գործակալության փոխանցմամբ՝ Մարդու իրավունքների գծով Եվրոպայի խորհրդի կոմիսար Թոմաս Համարբերգն այսօր հրապարակել է Ադրբեջանում մարդու իրավունքների շուրջը տիրող իրավիճակի վերաբերյալ հերթական զեկույցը, որում ներառվել է 2010 թվականի նախորդ զեկույցին հաջորդած մեկամյա ժամանակաշրջանը։
Զեկույցում Համարբերգը ցավով նկատել է, որ ադրբեջանական կողմը չի իրագործել նախորդ զեկույցում տեղ գտած իր խորհուրդների մեծ մասը. «Մի շարք դեպքերում ադրբեջանական իշխանությունների իրականացրած քայլերն անգամ հակասել են մարդու իրավունքների վերաբերյալ Ադրբեջանի ստանձնած պարտավորությունններին։
Իմ խորհրդատվություններից մեկը վերաբերում էր անհիմն կերպով կամ ընտրովի ձևով լրագրողներին քրեական պատասխանատվության ենթարկելու պրակտիկային վերջ դնելուն։ Մինչդեռ այդպիսի դեպքերն ամենևին էլ չեն նվազել։ Շինծու մեղադրանքները գործածվել են պատգամավորության թեկնածուներին, լրագրողներին ու երիտասարդ ակտիվիստներին ձերբակալելու համար։
Այդպիսի ահաբեկումները հակասում են օրենքի գերակայության ու մարդու իրավունքների վրա հենված ժողովրդավարական հասարակության սկզբունքներին։ Պետք է անհապաղ միջոցներ ձեռնարկել այն բոլոր անձանց ազատարձակման համար, ովքեր ազատազրկվել են իրենց հայացքների կամ արտահայտած կարծիքների համար։
Ազատ արտահայտվելն ու խաղաղ հանրահավաքների անցկացումը լուրջ դժվարությունների են բախվում Ադրբեջանում։ Բացի այդ, վերջին ամիսներին բարդություններ են ի հայտ եկել Ադրբեջանում մի շարք տեղական ու միջազգային հասարակական կազմակերպությունների գործունեության ծավալման համար։
Դա մասնավորապես վերաբերում է ոչ վաղ անցյալում Բաքվի Խաղաղության ու ժողովրդավարության ինստիտուտի շենքի ավերմանը, որում տեղակայվել էին մի շարք հասարակական կազմակերպություններ։ Պետք է պարզվի այդպիսի ապօրինի, հակաիրավական գործողությունների համար պատասխանատու անձանց ինքնությունը։ Տուժածները պետք է ադեկվատ փոխհատուցում ստանան՝ կորսված ունեցվածքի համար։
Մեծ մտահոգություն է առաջացնում նաև 2011 թվականի մարտին և ապրիլի Բաքվում տեղի ունեցած ցույցերի ժամանակ գրանցված ընդդիմադիր քաղաքական գործիչների և երիտասարդ ակտիվիստների ձերբակալության ալիքը։ Այդ ցույցերը ցրվել են բռնի ուժով, ընդ որում՝ խոչընդոտներ են հարուցվել դրանք լուսաբանող լրագրողների աշխատանքի համար։ Մի շարք անձինք ձերբակալվել են հասարակական կարգը խախտելու մեղադրանքով։
Օգոստոսի 25-ին 6 ակտիվիստներ դատապարտվեցին այդ մեղադրանքով։ Սակայն մարդու իրավունքներին այդ որոշումների համապատասխան լինելը կասկած է հարուցում։ Ադրբեջանական իշխանությունները պետք է հարգեն ազատորեն խաղաղ հանրահավաքներ անցկացնելու իրավունքը՝ Մարդու իրավունքի եվրոպական դատարանի (ՄԻԵԴ) նախադեպային իրավունքին համապատասխան։
Ազատ արտահայտվելն ու խաղաղ հանրահավաքներ անցկացնելը պարտադիր սկզբունքներ են ժողովրդավարական հասարակության համար։ Ադրբեջանական իշխանությունները պետք է արդյունավետ միջոցներ կիրառեն դրանք ապահովելու համար»։
