Հունվարի 14-ից 100 հազար դրամը գերազանցող արտարժույթի փոխանակման ժամանակ բանկերը պահանջելու են անձնագիր: Այս որոշումը գործում արդեն մի քանի տարի փոխանակման կետերում կամ վարկային կազմակերպություններում։
Մինչ այս փոփոխությունը, բանկում արտարժույթ փոխանակելիս անձը հաստատող փաստաթուղթ պահանջում էին միային 400․000 դրամը գերազանցելու դեպքում։
Տնտեսագետները նշում են, որ սա թափանցիկ կլինի եկամուտների համատարած հայտարարագրման ներդրման գործընթացի համար, քանի որ եթե ստվերային գործարքներ չեն իրականացվում, քաղաքացին այս փոփոխությունը պետք է ողջունի։:
Թավադյան tvyal.com կազմակերպության ղեկավար, ՀՊՏՀ դոցենտ տնտեսագետ Աղասի Թավադյանն «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում նշեց, որ արդեն մի քանի տարի է՝ փոխանակման կետերը, որոնք չեն գտնվում բանկերում, 100 հազարը գերազանցելու դեպքում պահանջում են ID քարտեր կամ անձը հաստատող այլ փաստաթղթեր․
«Սա նոր բան չէ շուկայի համար, պարզապես սա հունվարի 14-ից տարածվելու է նաև բանկերի վրա։ Ասեմ, որ այս որոշումը ԿԲ-ն անում է նրա համար, որ կարգավորի շուկան, որ մեկ անձը մեկ օրվա մեջ չկարողանա մեծ քանակությամբ փոխարժեք ներարկել շուկա, որը կարող է շուկայում դոլարի կամ արտարժույթի գինը մեծ փոփոխությունների ենթարկել դրամի հանդեպ»,-ասաց տնտեսագետը։
Թե որքանով կմեծացնի թափանցիկությունը և կնպաստի ստվերի կրճատմանը, Թավադյանի դիտարկմամբ, նախ պետք է հասկանալ մեխանիզմը․
«Պետք է հասկանանք, որ մանր և միջին գործարարների համար հիմնականում ձեռք է տալիս առ ու վաճառքի միջոցները փոխանակել շուկայում փոխանակման կետերի միջոցով, քանի որ վերջիններս ավելի հարմար փոխանակում են առաջարկում, քան բանկերը։ Այսպես թե այնպես, այստեղ չի հայտարարագրվում, թե այդ փողը որտեղից և ինչպես է ստացվել, պարզապես հայտարարագրվում է, թե ով ինչ քանակությամբ է գումար փոխանակել»,-ասաց նա։
2022-ի հունվար-նոյեմբեր ժամանակահատվածում ֆիզիկական անձանց անունով Հայաստան է փոխանցվել շուրջ 4 միլիարդ 600 միլիոն դոլար: Տնտեսագետի խոսքով՝ քանի որ բանկերը հիմնականում աշխատում են բանկերից եկած կամ փոխանցած գումարներով, արդեն իսկ մեծ կազմակերպությունները հայտարարագրում իրականացնում էին, այսինքն՝ ակնհայտ էր, թե դրսից եկած գումարը ով և ինչքան է փոխանցել, որքան է հանվել․«Կարծում եմ՝ որոշ չափով կկարգավորի շուկան, բայց ոչ այնքան, պարզապես հավելյալ կարգավորիչ միջոցով և, որ սա կարգավորիչ դեր կունենա։ Ես՝ որպես փորձագետ՝ չեն կարծում, որ սա մեծ նշանակություն կունենա փանցիկության առումով»։
