«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ԵԿՄ նախագահ, ԱԺ պատգամավոր Սասուն Միքայելյանը:
– Դուք ընտրվեցիք ԵԿՄ նախագահ, թեև այդպիսի մտադրություն չունեիք: Ինչո՞ւ Ձեզ ընտրեցին:
– Երկար քննարկման արդյունք է: Ես հայտարարել էի, որ ԵԿՄ նախագահ չեմ դառնա, բայց այնպիսի իրավիճակ ստեղծվեց, որ համախմբող ուժ էր պետք, ինձ չգովեմ, բայց երևի այս տարիների իմ գործունեությունից ելնելով՝ տղերքը գտան, որ իմ շուրջ կարող են համախմբվել, և իրենց առաջարկով, իրենց խնդրանքով ու պահանջով եղավ այս ամեն ինչը: Իրավիճակից ելնելով՝ ես հասկացա, որ ԵԿՄ-ն կառույց է, որն այսօր պետք է ավելի լուրջ հիմքերի վրա դրվի, և իմ համաձայնությունն եմ տվել: Մեծ, դժվարին գործեր կան, բայց պիտի արվեն: Մենք ինչքան հնարավոր է պիտի հզոր լինենք:
– Մյուս կողմից՝ կա տեսակետ, որ եթե դուք նոր իշխանության անդամ չլինեիք, դժվար թե ձեր թեկնածությունն առաջադրեին որպես ԵԿՄ նախագահ:
– Ես լինելով ընդդիմություն՝ ավելի շատ բան եմ արել ԵԿՄ տղերքի համար, քան այս վերջին մի տարվա մեջ: Իրավիճակ փոխվեց Հայաստանում, կարող է և դա նպաստեց: Ընդհանուր քննարկում է եղել, հավաքվել են նաև նրանք, ովքեր դուրս էին եկել ԵԿՄ-ից, երբ որ Երկրապահն արդեն ուրիշ ճանապարհով էր գնում: Երբ ելույթ ունեցան՝ ասելով, որ նոր իշխանությունից պետք է լինի ԵԿՄ նախագահը, ես ասացի՝ չարաչար սխալվում եք, ես երբեք կողմ չեմ եղել ԵԿՄ-ն իշխանության կցորդ դարձնելուն:
– Ձեր արտահայտությունն է՝ երբեք ԵԿՄ-ն իշխանությանը չի խանգարի, բայց իշխանության կցորդն էլ չի դառնա: Իսկ ի՞նչ է եղել նախկինում:
– Նախկինում չտեսա՞ք՝ ինչ է եղել. ԵԿՄ-ն վերջին ժամանակներում գործել է իշխանության հետ, նրա հրահանգով:
– Պարզ տրամաբանությամբ՝ նրանք, ովքեր գոհ էին Մանվել Գրիգորյանից, հիմա պետք է դժգոհ լինեն Սասուն Միքայելյանից, թե՞ չկան այդպիսի տրամադրություններ:
– Դժգոհի-գոհի խնդիր չկա, ես դեռ նոր եմ ընտրվել: Հայաստանում շատ մարդիկ էին լավ զգում, բայց դա տոկոս չէր կազմում, բայց դուք գիտեք, որ թե՛ ԵԿՄ-ում, թե՛ ընդհանրապես ժողովրդի վիճակն ինչպիսին է եղել: Տարբեր բնագավառներում տարբեր ձևի բաներ են ձևակերպել նախկին իշխանությունները, մեր ազգի մեջ ոնց որ նոր ազգ ծնվեր, ու այս մեկը ճնշում էր այն մյուսին. սա պետք է վերանա բոլոր բնագավառներում, ոչ միայն ԵԿՄ-ում: Մեր գերնպատակը համախմբվածությունն է, մենք այսօր պետք է համախմբված լինենք:
– Ռուստամ Գասպարյանն իր ելույթում ասաց. «Այսօր պետք է հավաքվենք, մաքրենք մուրը մեր երեսից»: Ի՞նչ մրի մասին է խոսքը:
– ԵԿՄ-ի իմիջը, գիտեք, լավ ընկել էր, հենց մուրը դա էր, որ թացը չորի հետ խառնվեց: Բայց ԵԿՄ տղաների կողմից շատ բան է արվել տարիների ընթացքում, ԵԿՄ-ն ամենամեծ դերակատարությունն է ունեցել Արցախյան ազատամարտում, ԵԿՄ-ն կարողացել է հիմք դնել մեր պետության, պետականության, անկախության, բանակի ձևավորման համար, լուսահոգի սպարապետին հաջողվեց համախմբել ջոկատները… Եթե այդպես չլիներ, դարասկզբի Եղեռնը կարող էր կրկնվել դարի վերջում, բայց մենք կարողացանք հաղթել: Եվ այնպես եղավ, որ իրավիճակ ստեղծվեց, երբ ԵԿՄ-ի իմիջը զրոյական էր արդեն դարձել:
– Անհերքելի է, որ Երկրապահն իր ուսերին է տարել պատերազմը, բայց շատերը գտնում են, որ ԵԿՄ-ն ազատամարտում իր գործը կատարել է մինչև այն պահը, երբ հայկական բանակ ստեղծվեց: Հիմա բանակը կա, ո՞րն է ԵԿՄ-ի խնդիրը:
– Բանակը կա, բայց ապրիլյան քառօրյայի ժամանակ տեսաք, որ ազատամարտիկները դուրս եկան դեպի ռազմաճակատ, ազատամարտիկը գնաց կանգնեց զինվորի կողքին, և ԵԿՄ-ն պիտի միշտ բանակի հետ զուգահեռ քայլի, որ բանակն ավելի հզորանա, ամուր հիմքերի վրա լինի:
– Դուք ուղիղ նկատի ունեք զենք վերցնող մարդուն:
– Ո՛չ, Երկրապահում կա պատանի երկրապահ, երիտասարդ երկրապահ: Ես իմ ելույթում հայտարարեցի, որ ժամկետային զինծառայություն անցած և Քառօրյա պատերազմի մասնակից անձանցով պետք է կարողանանք համալրել Երկրապահի շարքերը, ԵԿՄ տղաներն այն ժամանակ 20-30 տարեկան էին, այսօր արդեն՝ 50: Մենք նաև նպաստում ենք, որ երբ երիտասարդը զորակոչվի բանակ, ինչ-որ տեղ պատրաստ լինի, պաշտպանության նախարարի հետ էլ ենք այդ մասին զրուցել: Երիտասարդը, որ գնում է բանակ, արդեն զենքին պետք է ծանոթ լինի, տարբեր հարցերով իրազեկված, հերոսներին ճանաչի, իր ժողովրդի պատմությունն իմանա. նման բաներով պետք է ԵԿՄ դերակատարությունը բարձրացնենք և սատար կանգնենք բանակին:
– Նախկինում իշխանությունը չէր թաքցնում, որ ԵԿՄ-ին փող է տալիս, հասկանալի էր, թե նպատակը որն էր, իսկ հիմա՞:
– Մենք պետք է կամաց-կամաց բերենք օրինական դաշտ… Ոչ միայն սոցիալական վիճակի հարցն է դրված, այլ նաև ԵԿՄ տղաների պատվի հարցն է, և՛ սոցիալական, և՛ հոգեբանական, և՛ մարդկային խնդիրներ կան… Մարդիկ պետք է արտոնություններից օգտվեն, բյուջեով ինչ-որ գումարներ պետք է հատկացվեն նրանց: Բայց այսօր չես հասկանում՝ ով է պատերազմով անցել, ով չի անցել, ով է հերոս, ով հերոս չէ, ով է դասագրքում, ով չկա, այդ ամեն ինչն այսօր պետք է տարանջատվի: Մեր առաջնային խնդիրներից է ԵԿՄ արխիվները ստուգել, արդեն զբաղվում ենք դրանով: Մարդիկ կան, ջոկատներ կան, որոնք իրոք մեծ դերակատարություն են ունեցել, բայց նրանց մասին ընդհանրապես չգիտեն: Դա ուղղորդված քաղաքականություն է եղել, որովհետև ով իրենց հետ չէր, դավաճանել էր, դա էր իրենց կարգախոսը՝ անկախ այդ մարդու արած գործից ու գաղափարից…
– Երկրապահների մի քանի միավորումներ կան, չէ՞:
– Կան երկրապահների մի քանի միավորումներ, որոնց մի մասը եկել, միավորվել է կամ եկել են համագործակցության, Ապրիլյան պատերազմի մասնակիցներից էլ են եկել համագործակցության, նրանցից էլ մարդ կա վարչության անդամ… Ուզում ենք Արցախի վետերանների միության հետ հանդիպում, քննարկումներ կազմակերպենք: Հայաստանցի-ղարաբաղցի տարանջատումը պետք է ջնջվի: ԵԿՄ-ն համախմբման մերան պետք է դառնա:
– Մինչև համագումարը շատ էինք խոսում այն մասին, որ ԵԿՄ-ում ճգնաժամ է հասունացել, հիմա համագումարով այդ ճգնաժամը հաղթահարվա՞ծ համարել:
– Պետք է գործունեությամբ հաղթահարվի: Կետիկյանը մեծ գործ է արել այս ժամանակահատվածում, Արամ Սարգսյանն է արել, ես եմ արել: Այսօր ԵԿՄ-ի վրա 1 մլրդ 200 մլն գումար կա, աուդիտ է արվել, ԵԿՄ-ն այսօր ճանաչվել է որպես տուժող կողմ, պիտի պատասխան տան: Իսկ ինչ վերաբերում է Մանվել Գրիգորյանին, իմ մարտական ընկերն է, առողջություն իրեն, իսկ իրավական դաշտում ես չպիտի որոշեմ:
Հարցազրույցն ամբողջությամբ՝ տեսանյութում: