«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է «Ժառանգություն» կուսակցության փոխնախագահ Արմեն Մարտիրոսյանը:
– Պարոն Մարտիրոսյան, ո՞վ է Ձեզ 100 հազարավոր դոլարների կաշառք առաջարկել:
– Ես դա չեմ ասի, որովհետև դա քաղաքական գործունեության հետ է կապված:
– Իշխանությո՞ւնն է առաջարկել:
– Բա ընդդիմությանը որտեղից այդքան փող: Ընդդիմությունը դեղ ունենար, իր համար ճար կաներ:
– Իսկ այդքան կաշառք առաջարկել էին, որ ի՞նչ անեք:
– Դա էլ չեմ ասի:
– Կաշառք առաջարկել էին միայն Ձե՞ր գործունեության, թե՞ «Ժառանգության» համար:
– Ամեն ինչ էլ եղել է:
– Իսկ երբևէ կբացահայտե՞ք, թե ով և ինչի համար էր Ձեզ այդքան գումար առաջարկում:
– Ոչ, ոչ:
– Փաստորեն, մայիսի 24-30-ը նորից հանրահավաքների շա՞րք եք սկսելու:
– Ոչ, պարզապես նախապես ապահովագրում ենք տարածքը, որ անհրաժեշտության դեպքում օգտագործենք, որովհետև օրենքն այնպես է, որ եթե 6 օր առաջ որոշես հանրահավաք անցկացնել, չես կարողանա անել:
– Այսինքն` դեռ հստակ մտադրություն չունեք: Իսկ ի՞նչ պետք է լինի, որ հանրահավաք սկսեք:
– Եթե տեղի ունենա այն գործընթացը, ինչ պատկերացնում է Րաֆֆի Հովհաննիսյանը, այդ ժամանակ արդեն հնարավոր են հանրահավաքներ, հնարավոր են նաև այլ միջոցառումներ:
– Նկատի ունեք համախմբման համար ընդդիմադիր ուժերին ուղղված նրա կո՞չը:
– Այո:
– Ր. Հովհաննիսյանը վերջին հանրահավաքի ժամանակ հայտարարել է, որ պարտվել է…
– Նա այդպես չի ասել, ասել է հաղթեց ժողովուրդը, ես պարտվեցի, բայց ինձանից ավելի շատ պարտվել է Ս. Սարգսյանը:
– Ր. Հովհաննիսյանը կրկնում է գրեթե այն նույն մարտավարությունը, ինչ արել են մյուս ընդդիմադիր ուժերը՝ ընտրություններից հետո արմատական դիրքորոշում, հանրահավաքներ, բողոքի ակցիաներ և այլն: Արդյո՞ք այդ մարտավարությունն արդեն չի սպառել իրեն:
– Ոչ, բացարձակ նույնը չէ: Նախորդ ընդդիմադիրներից որևէ մեկը չբարձրաձայնեց, թե եկեք բոլորս միասին գնանք: Ասում էին` եկեք միացեք ինձ: Ր. Հովհաննիսյանն ասում է, թե բոլորս միանանք: Դրանք տարբեր բաներ են:
– Բայց այս դեպքում էլ հավանաբար ակնկալում եք, որ համախմբումը լինի «Ժառանգության» շուրջ:
– Ո՞վ է ասել: Ր. Հովհաննիսյանը նման բա՞ն է ասել:
– Եթե որոշակի համախմբում տեղի ունենա, ուժերից մեկը պե՞տք առաջնորդի:
– Երբ կմիանան, նոր պարզ կլինի`առաջնո՞րդ է լինելու, առաջնորդող խո՞ւմբ, թե՞ առաջնորդող հոսանք: Ր. Հովհաննիսյանը քննարկման հրավեր է արել, որ բոլորը միասին հավաքվեն ու քննարկեն, համատեղ գործեն:
– Իսկ նրա այդ հրավերքին արձագանք եղե՞լ է, որևէ ուժ ընդունե՞լ է քննարկման առաջարկը:
– Այս պահին ես որևէ արձագանքի մասին տեղյակ չեմ, և կարծում եմ` առանձնահատուկ արձագանք պետք չէ: Պարոն Հովհաննիսյանն ասել է, որ դա բաց հրավերք է:
– «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցությունը նույնպես ոչ իշխանական ուժերին համախմբելու ակնկալիք ունի: Երևանի ավագանու ընտրություններից առաջ հայտարարել էր, որ ակնկալում է իր առանցքի շուրջ համախմբում, քանի որ ինքը երկրորդ ուժն է:
– Տարբերությունը զգացի՞ք: Ր. Հովհաննիսյանը չի ասում, թե եկեք իմ առանցքի շուրջ:
– Բայց այս ընտրություններին էլ ԲՀԿ-ն երկրորդ ուժը դարձավ և…
– Ինքը երկրորդ ուժ չի դարձել: «Բարև, Երևան» դաշինքը միակ ուժն է, որն առանց խախտելու Ընտրական օրենսգիրքը, անցել է ավագանու կազմ: Որևէ այլ քաղաքական ուժ առանց Ընտրական օրենսգիրքը խախտելու չի անցել:
– Պարոն Մարտիրոսյան, չե՞ք կարծում, որ անընդհատ առճակատելով` ընդդիմությունը որևէ հաջողության չի հասնում: Միգուցե ճիշտ կլինի իշխանության հետ որոշակի համագործակցություն սկսել:
– Միգուցե ազգովի արտագաղթենք, որ իշխանությունը մենակ մնա, բայց կարծում եմ, որ պայքարելն ամենաճիշտ ճանապարհն է, և պետք է այն շարունակել: Բայց ով ասաց, որ իշխանությունը երկխոսություն է ցանկանում կամ պատրաստ է զիջումների: Ր. Հովհաննիսյանի այլընտրանքային առաջարկը չընդունեց, կառավարության փոփոխություն չի եղել, ավագանու ընտրություններն ավելի խայտառակ անցան, քան խորհրդարանականը և նախագահականը: Ի՞նչն է փոխվել:
– Իսկ միգուցե ավելի արդյունավետ կլիներ համագործակցել իշխանությունների հետ, վերցնել որոշակի վերահսկողական լծակներ և նրանց բարեփոխումներ պարտադրել:
– Ցանկացած նման լծակ պետք է լինի բովանդակային: Եվ ոչ թե իմիտացիոն ինչ-որ լծակ տան և ասեն, թե ընդդիմությանը լծակ տվեցինք: Դրա համար մենք բովանդակային առաջարկների փաթեթ էինք ներկայացրել, որը ենթադրում էր ճգնաժամի լուծում:
– Սերժ Սարգսյանը Ր. Հովհաննիսյանի հետ հանդիպումից հետո հայտարարեց, որ ձեր գործունեության երեք ճանապարհ է պատկերացնում` օրինական ճանապարհով գործող ընդդիմություն, անօրինական քայլեր անող ընդդիմություն և իրենց հետ համագործակցություն: «Ժառանգությունն» այս տարբերակներից ո՞րն է ընտրել:
– Նրա ասած քայլերից որևէ մեկը ընտրված չէ, և մենք ճգնաժամի լուծման ուղղությամբ արված մեր առաջարկների պատասխանը չենք ստացել:
– Որքան հասկանալի էր իշխանությունների հայտարարություններից, ձեր առաջարկություններից ամենաշատը չէին ընդունում արտահերթ ընտրությունների մասին պահանջը: Այդ պահանջը նախորդ 5 տարիներին դրվել էր նաև ՀԱԿ-ի կողմից, բայց իշխանությունները դրան չգնացին: Ավելի արդյունավետ չէ՞ր լինի առանց այդ պահանջի որոշակի համագործակցություն սկսել և բարեփոխումներ պարտադրել:
– Միգուցե պետք է մոնոպոլիաները անտեսել, կուսակցապետություն դարձնելու գործընթացը, ավագանու կեղծված ընտրությունները անտեսել և այդպես շարունակ: Խորհրդարանական արտահերթ ընտրությունների առաջարկը հենց այդպես չէր արված, որովհետև այսօրվա խորհրդարանը որևէ բարեփոխման միտված քայլեր չի անում: Եվ կառավարության կազմն էլ դրա լավագույն ապացույցն է:
– Բայց այդ մարտավարությամբ էլ ընդդիմադիր ուժերը մաշվում և թուլանում են:
– Հնարավոր է, բայց կարծում եմ, որ դրանից ավելի վտանգավոր բան կա՝ դա պետության մաշվելն է, որն արդեն խնդիր է:
– Այսօր ընդդիմադիր դիրքերից ներկայացող ամենամեծ ուժը ԲՀԿ-ն է, որը ժամանակին իշխանական հնարավորություններից օգտվել է, և այսօր իշխանությունների վրա ավելի մեծ ազդեցություն կարող է ունենալ, քան ընդդիմադիր բոլոր ուժերը միասին:
– Դուք ինչո՞ւ եք ուզում ընդդիմադիր դաշտ մղել մի ուժի, որն ինքը այդ մասին չի հայտարարում: Թե ինչու եք ցանկանում այդ ուժին ընդդիմադիր դարձնել, ես չեմ հասկանում: Երկրորդը` ցանկացած պարագայում մենք տեսնում ենք, որ իշխանության դեմ պայքարը մեզ համար համակարգային խնդիր է: Մենք համակարգ ենք ուզում փոխել և ոչ թե ուժերի տեղափոխություն անել:
– Բացի այն, որ դուք պայքարում եք իշխանության դեմ, դուք պայքարում եք նաև մյուս թե ընդդիմադիր, թե ոչ իշխանական ուժերի դեմ: Կա նաև հակառակ պայքարը: Այդպես ձեզ համար ավելի դժվար չէ՞:
– Չեմ ընդունում ձեր ասածը, որովհետև «Ժառանգությունը» որևէ ընդդիմադիր քաղաքական ուժի դեմ չի պայքարել: Եվ չի եղել «Ժառանգությունից» դուրս որևէ ընդդիմադիր գործընթաց, որին մենք չենք աջակցել:
– Իսկ ինչպե՞ս եք պատկերացնում ձեր հետագա գործունեությունը, երբ առաջիկա մի քանի տարիներին ընտրություններ չկան, ռեսուրսներ չունեք, ժողովուրդն էլ հիասթափվել է բոլոր ուժերից ու ոչ մեկին չի հավատում:
– Մինչև հիմա էլ ռեսուրս չի եղել, և ինչ արել ենք, ինքնազոհողության շնորհիվ ենք արել, կամավորության սկզբունքով ենք արել և այդպես էլ շարունակելու ենք, որքան ուժերս կների: Իսկ ժողովրդին հավատացնելու խնդիր մեզ մոտ երբեք չի եղել, նրանք պարզապես ելք չեն տեսնում, պայքարի վերջնարդյունքը չեն տեսնում: Բայց դա չի նշանակում, որ նրանք մեր անկեղծությանն ու պայքարին չեն հավատում:
Լուսանկարը՝ PanARMENIAN Photo-ի