«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ԵԽԽՎ հայկական պատվիրակության անդամ, Եվրոպական ինտեգրացիայի հարցերով ԱԺ մշտական հանձնաժողովի նախագահ, ԲՀԿ-ական Նաիրա Զոհրաբյանը:
– Հայաստան կատարած այցից հետո ԵԽԽՎ Մոնիտորինգի խմբի համազեկուցողները հանդես եկան հայտարարությամբ` նշելով, որ 2008-ի մարտի իրադարձություններին մասնակցած անձանց կալանքի տակ պահելը, ինչպես նաև այդ իրադարձությունների ժամանակ 10 մարդու մահվան պատճառների պատշաճ հետաքննության բացակայությունը շարունակում են թունավորել քաղաքական միջավայրը Հայաստանում: Որպես ԵԽԽՎ հայկական պատվիրակության անդամ` ինչպե՞ս եք վերաբերվում այս հայտարարությանը:
– Որպես ԵԽԽՎ-ում ՀՀ պատվիրակության անդամ` համազեկուցողների հայտարարությունը ես ընդունում եմ ի գիտություն։ Ընդամենը հիշեցնեմ, որ մարտի 1-ի դեպքերի ուսումնասիրության խորհրդարանական հանձնաժողովն իր եզրակացության մեջ ևս անդրադարձել էր տասը զոհերի մահվան հանգամանքին` նշելով, որ մահվան հանգամանքների հստակ պարզաբանման հարցը մենք ևս համարում ենք չփակված։ Բայց պիտի կրկնեմ այն, ինչի մասին խոսել եմ բազմիցս՝ իր լիազորությունների սահմաններում ԱԺ ժամանակավոր հանձնաժողովը աշխատեց արդյունավետ և եթե կան հարցեր, որոնք մնացին բաց, դրանց հասցեատերը խորհրդարանը չէ։ Ի վերջո, բազմաթիվ առաջարկներ, որ իր եզրակացության մեջ նշել էր ժամանակավոր հանձնաժողովը՝ դա «Հավաքների ազատության մասին» օրենքի լրամշակումն է, լրջագույն ռեֆորմների անհրաժեշտությունն էր ոստիկանական, արդարադատության, դատաիրավական համակարգերում, այդ ամենի մասին բազմիցս խոսվել է նաև ԵԽԽՎ տարբեր բանաձևերում։ Այսինքն` քաղաքական իշխանությունն իր օրակարգում ունի բոլոր այդ խնդիրները, և հստակ է, որ դրանք պիտի լուծվեն։ Նշված ոլորտներում բազմաթիվ օրենսդրական փոփոխություններ արդեն կատարվել են, և այդ բարեփոխումները մենք անպայմանորեն պիտի շարունակենք։ Միգուցե առաջին հայացքից դրանք առանձնապես ցայտուն չեն, սակայն, վստահեցնում եմ ձեզ, արվել են օրենսդրական լրջագույն փոփոխություններ, որոնք ուղղակի հրատապ էին: Թերևս, պիտի կրկնեմ, որ ժողովրդավարությունը համակարգչային ծրագիր չէ, որ ներմուծես, և այն սկսի աշխատել։ Դա երկար ճանապարհ է, որը մենք պիտի անցնենք։
– Այնուամենայնիվ, Ձեր կարծիքով, ի՞նչն է խանգարում իշխանություններին քաղաքական կամք դրսևորել և կատարել ԵԽԽՎ բանաձևերի պահանջները: Այս երեք տարիները բավարար ժամկետ չէի՞ն այդ ուղղությամբ քայլեր անելու համար:
– Ոչ մի բան չի խանգարում և բարեփոխումները արվում են: Իհարկե, ես հասկանում եմ նաև, որ իշխանության տարբեր օղակներում կան պաշտոնյաներ, որոնք համառորեն դիմադրում են ռեֆորմներին, որովհետև նրանք սովոր չեն թթվածնի։ Նրանց համար անպայմանորեն պղտոր միջավայր է պետք՝ կոմֆորտ զգալու համար։ Սակայն այդ ամենը ժամանակի մեջ լուծվելիք հարցեր են և լուծվելու են։
– Քանի որ Հայաստանի հարցը ԵԽԽՎ սեպտեմբերյան նստաշրջանին է քննարկվելու, ի՞նչ եք կարծում, իշխանությունները կգնա՞ն բարեփոխումների և պահանջների կատարման, որպեսզի սեպտեմբերյան նստաշրջանում այլևս ԵԽԽՎ-ն գոհ լինի:
– Երևի թե հիասթափեցնեմ տարբեր և հատկապես պատժամիջոցների ակնկալիք ունեցողներին: Ես վստահ եմ, որ կատարված աշխատանքը, և այն, ինչ դեռ արվելու է, համազեկուցողների, ԵԽԽՎ մեր մնացյալ գործընկերների կողմից ճիշտ կգնահատվի: