Ռոբերտ Քոչարյանն իր 60-ամյակին ընդառաջ հարցազրույցով է հանդես եկել, թեև, իհարկե, կարող է ոչ թե 60-ամյակին, այլ ՌԴ վարչապետ Մեդվեդևի հայաստանյան այցին ընդառաջ: Մեդվեդևը Հայաստան է գալու սեպտեմբերի 8-ին, իսկ ըստ Հովիկ Աբրահամյանի՝ սա նշանակում է, որ այս այցելության ընթացքում անպայման փորձ է արվելու աշնանային սեզոնից առաջ որոշակի շտկումների ենթարկել հայաստանյան քաղաքական դաշտը, որն անկասկած կուրացիայի է ենթարկվում Ռուսաստանից: Պատահական չէ հայկական մամուլում հայտնված տեղեկությունն այն մասին, որ Հայաստանի ոչիշխանական քառյակի հետ սկսել է հաճախ շփվել Հայաստանում ՌԴ դեսպան Վոլինկինը:
Ահա այս համատեքստում Ռոբերտ Քոչարյանի հարցազրույցը այնքան էլ զարմանալի չէ, առավել ևս, որ այս դեպքում նկատելի է մի բան. Քոչարյանը որևէ կոնկրետ պաշտոնյայի հասցեին ուղղակի թիրախավորված խոսք չի ասում, նա աշխատում է մնալ, այսպես ասած, ընդհանուրի, կամ այլ կերպ ասած՝ քաղաքական հայտնի շրջանակում, և ներկայացնել իրեն: Այսինքն՝ սա էլ ըստ էության հուշում է, որ Քոչարյանի հարցազրույցը իրականում ոչ թե ներքին սպառման համար է, այլ արտաքին, որովհետև «ռազբորկաների» տոնն ու ոճը, բնականաբար, Ռուսաստանին բացարձակապես չի հետաքրքրելու:
Քոչարյանը հարցազրույցում, բացի ինքնագովեստից, երկու հատկանշական հանգամանքի մասին է խոսում՝ թիմի կարևորության և մենաշնորհների դեմ պայքարի: Ո՞րն է Ռոբերտ Քոչարյանի թիմը, որի կոնտեքստում նա խոսում է իր նախագահության հաջողությունների մասին: Այսօր Սերժ Սարգսյանի նախագահության շրջանակում գործող առանցքային պաշտոնյաներից ո՞ր մեկն է, որ չի եղել Քոչարյանի թիմում: Հովիկ Աբրահամյանը Քոչարյանի նախագահության շրջանում առանցքային պաշտոնյա չէ՞ր, Գագիկ Բեգլարյանը, Երվանդ Զախարյանը, ՀՀԿ-ն, ընդհանրապես բոլորը, այդ թվում և Սերժ Սարգսյանը: Այսօր Ռոբերտ Քոչարյանի թիմը չէ՞ իշխանության: Իսկ եթե չէ, ապա ո՞ւր է այդ թիմը, ինչո՞ւ չկա, թե՞ կա, բայց ինչ-որ տեղ քողարկված, ենթադրենք՝ որևէ քառյակի, եռյակի կամ վեցյակի տեսքով: Եվ երբ Ռոբերտ Քոչարյանը խոսում է այս թիմի հաջողության մասին, նույն այդ թիմի օրոք տեղի ունեցած Մարտի 1-ը հաջողությունների՞, թե՞ թիմի անհաջողությունների շարքին է դասում:
Ընդհանրապես, նախագահության տասնամյակի գովերգման ֆոնին Ռոբերտ Քոչարյանից ավելի հետաքրքիր կլինի հասարակության համար լսել մեկ այլ՝ ավելի պարզ հարցի պատասխան. իսկ ինչպե՞ս է պատահում, որ նման թռիչքաձև և նախանձելի զարգացում ապրող նախագահական շրջանը ավարտվում է 10 զոհով և արյունահեղությամբ Երևանի կենտրոնում: 10 մարդու սպանությունը թիմային հաջողությո՞ւն էր, ի՞նչ էր Երևանի կենտրոնում արյունահեղությամբ ավարտված տասնամյա ցիկլը:
Մյուս հատկանշական հանգամանքը՝ մենաշնորհների դեմ պայքարը, իհարկե, Հայաստանի ապագայի համարհիմնարար նշանակություն ունի: Ռոբերտ Քոչարյանի նախագահությունը նշանավորվեց նրանով, որ Հայաստանում մենաշնորհվեց և քվոտավորվեց տնտեսությունը: Այսինքն՝ այն մենաշնորհները, որոնց դեմ նա առաջարկում է պայքարել երկրի զարգացման համար, ըստ էության, հենց իր նախագահության ընթացքում են ձևավորվել: Վերջին տարիներին դրանց թիվը մի քանիսով ընդամենը ավելացել է: Եվ Ռոբերտ Քոչարյանից հետաքրքիր կլինի լսել հարցի պատասխանը, թե այդ մենաշնորհները պատահականորե՞ն, աննկա՞տ էին ձևավորվել իր նախագահության ընթացքում, և միայն պաշտոնը թողնելուց հետո՞ է նա տեսել դրանք, թե՞ այն ժամանակ էլ տեսել է, սակայն այն ժամանակ մենաշնորհները օգտակար է համարել:
Քոչարյանի հարցազրույցում մեկ այլ կարևոր դիտարկում էլ կա. պաշտոնյաները պետք է հրաժարվեն անձնական շահերից, ստորադասեն դրանք պետականին: Հիրավի, ճշմարտացի խոսքեր են, և երևի հենց այս սկզբունքներով էլ Ռոբերտ Քոչարյանն ինքն է առաջնորդվել իր պաշտոնավարման ընթացքում, որ իր ընտանիքի անդամներն այսօր խոշոր բիզնեսմեններ են, իսկ ինքն էլ մի քանի տասնյակ հազար դոլար արժողության որսորդական ժամանցային ծառայություններից է օգտվում Տանզանիայում:
Հայաստանի նախկին պաշտոնյաների ճնշող մեծամասնությունը մոռանում է, իհարկե, անձնականը, սակայն անձնական պաշտոնականը, այսինքն՝ մոռանում են, թե ինչպիսին էր իրավիճակը իրենց պաշտոնավարման ժամանակ: Եվ նրանց թվում է, որ մոռանում է նաև հասարակությունը: Բայց, եթե անգամ կա հասարակության մոռանալու վտանգ, ապա բարեբախտաբար հենց իրենք էլ ցրում են այդ վտանգը՝ ժամանակ առ ժամանակ նման ելույթներով թարմացնելով հասարակության հիշողությունը:
Նախկին պաշտոնյաները, սակայն, իրենց քաղաքական պլանների համար հասարակության կարիքը, իհարկե, չունեն: Ռոբերտ Քոչարյանը հայտարարում է, որ քաղաքականություն վերադարձը հանգամանքներից է կախված: Այսինքն՝ ոչ թե հասարակությունից, այլ հանգամանքներից: Ասել է թե՝ այն գործոններից, որոնք ձևավորում են միջազգային և տարածաշրջանային միջավայրը, որոնք որոշումներ են կայացնում այդ միջավայրի համար: Երկրորդ նախագահը ներկայացնում է իր հայտը, այլ կերպ ասած՝ թարմացնում է իր «ռեզյումեն»:
Լուսանկարը` PanARMENIAN Photo-ի