Ահա նա խփեց քարին,
և հոսեցին ջրեր, և հորդեցին առուներ…
Սաղմոս 77.20
Լևոն Տեր-Պետրոսյանը «Հայկական ժամանակի» հարցին տված պատասխանով կատարեց հերթական շախմատային հաջող քայլը, որ միաժամանակ ճշգրտում է իր դիրքորոշումը և՛ քաղաքական, և՛ բարոյական, և՛ քրիստոնեական հարթության մեջ: Սա նշանակում է, որ նախ` իր համար Րաֆֆի Հովհաննիսյանի հրապարակային ծոմապահությունն ամենևին էլ քաղաքական ակցիա չէ, քանի որ Րաֆֆին չի ներկայացրել ոչ մի քաղաքական պահանջ իշխանություններին, այլ Մեծ պասի օրերին քրիստոնեական բարեպաշտության դրսևորում: Եթե այդպես է` բնականաբար Ազատության հրապարակում նրան չմոտենալը նույնպես պետք չէ կապել իր քաղաքական դիրքորոշման կամ նպատակների հետ, ինչպես դա արել է Րաֆֆի Հովհաննիսյանը, այլ հենց իր մարդկային` բարոյական-քրիստոնեական սկզբունքների հետ, որոնք մերժում են ցուցադրական բարեպաշտությունը, բարեգործությունը, ծոմապահությունը և այլն:
Հիրավի, ըստ Հիսուս Նազարեթցու ուսմունքի` փարիսեցիությունը մերժելի որակ է և պատկանում է փոքրաթիվ որակների թվին, որոնց նկատմամբ քրիստոնեությունն անհանդուրժող է և որոնք, ըստ ավետարանական խոսքի, տեսականորեն կարող են պառակտություն սերմանել հասարակության ներսում` Քրիստոսի իրական հետևորդների և մնացյալի միջև: Այս դաշտում Լևոն Տեր-Պետրոսյանն իսկապես ազատ է իր քրիստոնեական ընտրության իրավունքի մեջ` համենայն դեպս մոտենալ փարիսեցուն, թե ոչ:
Բայց առաջին նախագահի պատասխանը մեկ այլ հետևության է հանգեցնում, որ ոչ պակաս կարևոր է Հայաստանի ներկա և ապագա քաղաքական զարգացումների ֆոնին: Հարցն այն է, թե արդյո՞ք ընդդիմադիր դաշտի այս պառակտումը միայն քրիստոնեական-բարոյական ոլորտում է. այսինքն, եթե Տեր-Պետրոսյանի որոշումը քաղաքական չէր, քանի որ Րաֆֆի Հովհաննիսյանի ակցիան էլ քաղաքական չէր, արդյո՞ք դա նշանակում է, որ քաղաքական դաշտում դուռը վերջնականորեն չի փակված, և եթե Րաֆֆի Հովհաննիսյանը Համաքաղաքացիական շարժման տրամաբանության մեջ վաղը քաղաքական որևէ որոշում կայացնի, կամ ակցիա անի, Լևոն Տեր-Պետրոսյանը կգնա ընդառաջ: Եթե այդպես է`վերջինիս պատասխան քայլը քաղաքական մեծահոգության արտահայտություն է և հույժ գնահատելի, քանի որ բարոյական դաշտում Րաֆֆի Հովհաննիսյանին ապտակ տալով հանդերձ` նրան չի թողնում քաղաքական դիակի վերածվել : Ըստ երևույթին, դա ձեռնտու չէ ոչ մի առումով. վկա` հանրահավաքից հետո տարաբնույթ «ուրուրների» հայտնվելը Րաֆֆու գլխավերևում: Իսկ աստվածաշնչյան իմաստությունն ասում է, որ կարելի է նաև «ահով փրկել»:
Նույն գնահատականը չի կարելի տալ Հայաստանի ընդդիմադիրախառն մտավորական դաշտի վերջին օրերի պառակտության մասին, որ շատ է հիշեցնում Ֆրանսուա Ռաբլեի հայտնի երկի Պապեֆիգների (Հռոմի պապին թզանշան` «ֆիգա» ցույց տվողներ) և Պապեմանների (Հռոմի պապին երկրային աստծո տեղ պաշտողներ) հակամարտությունը և որը կապ չունի ոչ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի շախմատային պարտիայի, ոչ քաղաքականության, ոչ քրիստոնեության և ոչ էլ Աստծո հետ:
Հաջի Նազենի Ղարիբյան