Աստանայում տեղի ունեցող Եվրասիական միության գագաթնաժողովի իրադարձությունները, մասնավորապես՝ Հայաստանի անդամակցության հետ կապված, նոր լույս են սփռում Հայաստանում վերջին շաբաթների ընթացքում տեղի ունեցած ներիշխանական վերադասավորումների, կառավարության պաշտոնանկության, նոր կառավարության ձևավորման, քրեաօլիգարխիայի դերը իշխանության մեջ շեշտակիորեն բարձրացնելու գործընթացների վրա:
Եվ այսպես՝ Աստանայում տեղի ունեցողը լի է հակասական տեղեկատվությամբ, Հայաստանի անդամակցության հարցը հերթական անգամ հետաձգվում է անորոշ պատճառաբանություններով. պարզվում է, որ Իլհամ Ալիևը նամակ ունի գրած Եվրասիական միությանը Հայաստանի հարցով, իսկ նամակի խոսնակը Նազարբաևն է:
Ինչպես ասում են, Հայաստանի շուրջ Եվրասիական միությունում խառն է, շատ խառը: Ակնհայտ է մի բան, որ Սերժ Սարգսյանը խճճվել է կամ ներքաշվել է բավական բարդ և խաչաձև գործընթացների մեջ: Կարծիքներ կային, որ Սերժ Սարգսյանը Հայաստանում ներիշխանական վերադասավորումներ է նախաձեռնում հենց այս գործընթացներից դուրս գալու, այսպես ասած՝ ժամանակավոր դադար վերցնելու, ժամանակ շահելու համար: Իրականում այդ ամենը միամիտ է՝ նկատի ունենալով, որ Ռուսաստանին Սերժ Սարգսյանի որևէ բացատրություն չէր էր հետաքրքրի, եթե որևէ բան պետք լիներ այստեղ և հիմա:
Իրականում խնդիրն այն է, որ հասկանալով, թե ինչքան է ավելի ու ավելի խճճվում արտաքին այդ գործընթացների մեջ, Սերժ Սարգսյանը նաև գիտակցում էր, որ այդ ամենը երկրի ներսում կարող է օգտագործվել իր դեմ և դառնալ Հայաստանում ներիշխանական կամ ներհամակարգային հեղաշրջման հարմար առիթ:
Ի վերջո՝ ներիշխանական բևեռներում չէին էլ թաքցնում, որ հույսը դրել են Սերժ Սարգսյանի արտաքին սայթաքումների վրա: Դա ակներև էր և՛, այսպես ասած, հրաշալի քառյակի թիմային ու նաև՝ անհատական պահվածքում, և՛ Ռոբերտ Քոչարյանի վերջին հարցազրույցներում: Ահա այս իրավիճակում Սերժ Սարգսյանն իր ներիշխանական մրցակիցների հետ գործարքի է գնացել կամ փոխզիջումային առևտրային համաձայնության եկել ներիշխանական բևեռների հետ՝ երկրի ներսում իշխանության մի զգալի մասը ուղղակի հանձնում է այդ բևեռին, այսինքն՝ առավելապես քրեաօլիգարխիկ կորիզից կազմված բևեռին: Սա նշանակում է, որ այստեղ զիջում է իր գերակա դիրքերը՝ դրա դիմաց ստանալով լիակատար ազատություն և, այսպես ասած, չմիջամտելու, չխանգարելու համաձայնություն արտաքին, մասնավորապես՝ եվրասիական հարցերում:
Ինչպես տեսնում եք, նոր կառավարության ձևավորումից ի վեր արտաքին հարցերն իշխանական և ոչ իշխանական օրակարգում կարծես թե մոռացության են մատնվել, և բոլորը կենտրոնացել են ներքին տնտեսական խնդիրների վրա:
Աստանայում Հայաստանի ճակատագիրն է որոշվում, կամ պարզաջրվում են Հայաստանի համար խութերը, իսկ Հայաստանի, այսպես կոչված, քաղաքական կյանքը կարծես թե թքած ունի այդ ամենի վրա: Այսինքն՝ Սերժ Սարգսյանը ներիշխանական, ներհամակարգային գործարքի միջոցով ստացել է, այսպես ասած, արտաքին մեղքերի թողություն, նաև ինդուլգենցիա՝ նորանոր «մեղքերի» համար: Այլ կերպ ասած՝ երկրի ապագան ներսում քրեաօլիգարխիային հանձնելու դիմաց՝ Սերժ Սարգսյանն ըստ էության ստացել է դրսում երկրի ապագայի հետ խաղալու լիակատար և անվերահսկելի իրավունք: Այսինքն՝ նա արձակել է քրեաօլիգարխիայի ձեռքերը Հայաստանում, որպեսզի արտաքին ասպարեզում ազատություն ստանա իր ձեռքերի համար:
Բացառված չէ և նույնիսկ շատ հավանական է, որ կողմերից ամեն մեկն իր համար ակնկալում է իր ստացած ազատություններն օգտագործել՝ ամրանալու և հետո փոխանակած ազատությունը «հետ վերցնելու»: Այսինքն՝ կողմերից ամեն մեկը հուսով է, որ մյուսն իր ստացած ազատությունն անպայմանորեն վաղ թե ուշ «տակ կտա», իսկ որ դրա արդյունքում «տակ կտա» Հայաստանը՝ նրանցից որևէ մեկին, բնականաբար, չի հուզում: