Ռուսաստանի և Վրաստանի միջև ծագած հանկարծակի պատերազմից 6 տարի է անցել: Պատերազմ, որն էականորեն փոխեց Հարավային Կովկասի տարածաշրջանային լանդշաֆտը՝ միևնույն ժամանակ փոխելով աշխարհի հայացքը տարածաշրջանի ուղղությամբ: Ռուս-վրացական պատերազմը պատճառ հանդիսացավ, որ Ռուսաստանը ճանաչի Վրաստանից առանձնացած երկու տարածքների՝ Աբխազիայի և Հարավային Օսիայի անկախությունը, ինչը հանգեցրեց ՆԱՏՕ-ին անդամակցելու վրացական նկրտումների փլուզմանը և Մոսկվայի ու Թբիլիսիի միջև լարվածության ահագնացմանը:
Չնայած այս ամենին՝ Վրաստանը չհրաժարվեց իր եվրոպական նկրտումներից՝ ստորագրեց Եվրոպական միության հետ Ասոցացման համաձայնագիրն ու Խորը և համապարփակ ազատ առևտրի գոտու պայմանագիրը: Ռուս-վրացական պատերազմից վեց տարի անց Ռուսաստանը շարունակում է նույն քաղաքականությունը տարածաշրջանում և մասնավորապես՝ հետխորհրդային տարածաշրջանում՝ չհաշտվելով հետխորհրդային երկրների՝ եվրոպական արժեհամակարգին ինտեգրվելու ինքնիշխան որոշման հետ: Խոսքն Ուկրաինայի մասին է, և ըստ էության Ուկրաինան դարձավ Արևմուտքի և Ռուսաստանի բախման թատերաբեմը:
Վերհիշելով վեց տարի առաջ Վրաստանում տեղի ունեցած ողբերգությունը՝ «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում Վրաստանի դիվանագիտական ակադեմիայի ռեկտոր, վրաստանցի քաղաքագետ Սոսո Ցինցաձեն ասաց, որ Վրաստանի նախկին նախագահ Միխեիլ Սաակաշվիլին պատահականորեն հայտնվեց ռուսական թակարդում. Սաակաշվիլին կամ պետք է պատասխաներ ռուսական կողմից կրակոցներին, որոնց թիրախում վրացական գյուղերն էին, կամ համակերպվեր այն մտքի հետ, որ պետք է միայնակ մնա արդեն հունից դուրս եկած վրացական հասարակության հետ:
Ըստ նրա՝ երբ այսօր խոսվում է պատերազմի պատճառների հետաքննության մասին, ապա, իհարկե, պատասխանատվության ենթարկել մեկ նախագահին՝ բավարար չէ, քանի որ այստեղ, այս պատերազմի համար պետք է պատասխանատվության կանչվեն թե զինվորականներ, թե քաղաքացիականներ, թե իշխանությունների ներկայացուցիչներ, առաջին հերթին՝ Վրաստանում ՌԴ դեսպանատունը: Ցինցաձեի որակմամբ՝ ՌԴ-ն, իհարկե, ամրապնդեց իր ռազմավարական դիրքերը տարածաշրջանում:
«Նկատի ունեմ ոչ միայն Վրաստանը, այլև ողջ տարածաշրջանը: Այսօր մենք գտնվում ենք մի իրավիճակում, երբ մի քանի լեռ այն կողմ ունենք Ռուսաստանի հետ սահման: Իրավիճակը դրամատիկ է այս իմաստով՝ փախստականներ (50 հազար մարդ փախստական է դարձել), կորսված տարածքներ, այնպես որ՝ քաղաքականության մեջ սխալները պատժելի են:
Պատմությունը ցույց է տալիս, որ այն, ինչ կորսված է պատերազմի ժամանակ, չի կարող վերականգնվել խաղաղ եղանակներով: Սա աքսիոմ է: Մեկ այլ աքսիոմ է հետևյալը, որ ներկայումս պատերազմի միջոցով անհնար է վերադարձնել կորցրածը, հիմա Վրաստանին մնում է պատերազմել ոչ միայն օսերի հետ, աբխազների, այլև ռուսների հետ, իսկ սա արդեն այլ դասավորություն է»,- մեկնաբանեց Սոսո Ցինցաձեն:
Անդրադառնալով տարածաշրջանային զարգացումներին, մասնավորապես Ուկրաինայում և Լեռնային Ղարաբաղում ստեղծված լարվածությանը՝ Սոսո Ցինցաձեն ասաց, որ դրանք երկաթբետոնե կոզրեր են Մոսկվայի ձեռքում: «Եթե մեկ րոպե պատկերացնենք, որ հակամարտությունը արդեն չեզոքացված է, Բաքուն ու Երևանը հաստատել են լավ հարաբերություններ, և ԼՂ-ում մարդիկ խաղաղ են ապրում, ապա այնտեղ ո՞ւմ են պետք ռուսական զինվորները՝ ոչ մեկին, ո՞ւմ է պետք ռուսական ռազմական ներկայությունը՝ ոչ մեկին: Ուստի ՌԴ-ն շահագրգիռ է, որ իր օգնության անհրաժեշտությունը անընդհատ լինի:
Հայաստանը ստիպված է գնալ լուրջ զիջումների, ՀՀ ընդդիմությունը սկսել է բարձրաձայն խոսել այն մասին, որ ՄՄ-ն, ՀԱՊԿ-ը Հայաստանին տանում են հեռու Եվրոպայից, հնարավորինս հեռու, այնինչ Եվրոպային մոտենալը շատ է պետք Հայաստանին՝ ավելի, քան Վրաստանին»,- ասաց Ցինցաձեն՝ հավելելով, որ եթե Ռուսաստանը կարող է մարսել Վրաստանում, Լեռնային Ղարաբաղում անկայունությունը, ապա Ուկրաինան կարող է կանգնել Ռուսաստանի կոկորդին: