
Հայաստանում քաղաքական իրադրության փոփոխության, նոր քաղաքական իրողությունների ձևավորման առնչությամբ հաճախ է հնարավոր լսել այն, որ պետք է համախմբվեն կարող ուժերը, առողջ քաղաքական համակարգի ձգտող քաղաքական միավորները: Այդ «դեղատոմսը» ամենատարածվածն է բոլոր այն խոսակցությունների ընթացքում, երբ դժգոհություններ են հնչում առկա քաղաքական բովանդակության, ներկայիս ընդդիմությունների գործունեության, քաղաքական դաշտի և համակարգի սպառվածության կամ ընդհանրապես չկայացածության վերաբերյալ: Այն, որ դժգոհությունները մեղմ ասած հիմնավոր են, թերևս հազիվ թե հնարավոր լինի վիճարկել, եթե վիճարկել արժե ընդհանրապես: Ամբողջ հարցն այն է, որ մոլորություն կամ գործնականում դատարկություն է նաև ելքերի, իրավիճակի փոփոխության «դեղատոմսերի» հարցում:
Համախմբվելը, միավորվելը, առողջ ուժերի կոնսոլիդացիան և այլն, դրանք բարի ցանկություններ կամ հռչակագրային, տրաֆարետային գնահատականներ են, որոնց տակ գործնականում չկա բովանդակություն այնպես, ինչպես բովանդակություն չկա ներկայիս քաղաքական ընդդիմությունների հռետորաբանության ներքո: Հայաստանում քաղաքական խորքային վերափոխումները պահանջում են ոչ թե համախմբում, այլ աշխատանք՝ աշխատանք նախ և առաջ հենց դեղատոմսերի շուրջ: Երբ յուրաքանչյուր քաղաքական միավոր կձևավորի իրապես առարկայական դեղատոմս՝ բարի ցանկություններից բացի, եթե անգամ այդ ցանկությունները միանգամայն անկեղծ ու անմնացորդ են, արդեն կհասունանա հաջորդ քայլը՝ առկա դեղատոմսերի համադրումը և քննարկումը, հասկանալու համար, թե ինչ է հնարավոր ստանալ դրանց հավաքականությունից, որոնք են դրանց թույլ կամ ուժեղ կողմերը, որքան է հնարավոր մի կողմ թողնել թույլերն ու համադրել ուժեղները, ըստ այդմ ստանալով առավել ուժեղ դեղատոմսեր: Բնական է, որ դեղատոմսի ուժը կախված է լինելու նաև ախտորոշման ճշգրտությունից և առարկայականությունից, որովհետև մեզանում հաճախ նույն բաժակաճառային տրամաբանությամբ է լինում նաև իրադրության ախտորոշումը, խնդիրների պատճառահետևանքային կապի արձանագրումը: Այդ ամբողջ աշխատանքը արդյունավետ լինելու համար նախ և առաջ պահանջում է լռություն, ինչպես ցանկացած գիտական աշխատանք: Իսկ խոսքը հենց փաստացի գիտական աշխատանքի անհրաժեշտության մասին է, որովհետև միայն այդ մակարդակի և տրամաբանության մոտեցման պայմաններում է հնարավոր Հայաստանում հասնել առարկայական ախտորոշման և դեղատոմսերի, լուծումների բանաձևերի մշակման առարկայական աստիճանի: Չշփոթել իդեալականի հետ, որովհետև առարկայականն ու իդեալականը հոմանիշներ չեն: Պետք չէ փնտրել իդեալականություն: Պետք է առարկայականություն, որի շուրջ կլինեն քննարկումներ, առարկություններ և հավանություններ, համադրումներ և ըստ այդմ՝ եղածի նույնքան գործնական զարգացում:
Հայաստանում բացակայում է քաղաքականության արտադրողականության այդ ցիկլը, որպես հետևանք բացակայում է նաև գործնական, իրական քաղաքականությունը, ու դաշտը լցվում է համատարած բաժակաճառերով, երբ տարբերությունն ընդամենը այն է, որ կան կեղծ բաժակաճառ ասողներ, ու անկեղծ ասողներ, և տարբեր է նաև բաժակաճառ ասողների հանդեպ հանրության վստահությունը և վերաբերմունքը: Նույն բանն ասող մեկին կարող են համակրել, անգամ պաշտել, իսկ մյուսին՝ փնովել ու հայհոյել: Որովհետև, առարկան բովանդակությունը չէ, գաղափարը չէ, որ պահանջի համարժեք վերաբերմունք և գնահատական: Այդպիսով, Հայաստանում քաղաքական վերափոխումների ներուժը պետք է չափվի դրանց վերաբերյալ առաջարկների առարկայականությամբ, կոնկրետությամբ, գաղափարական շոշափելիությամբ և այդ ամենի շուրջ աշխատելու պատրաստակամությամբ, որը կենթադրի քաղաքական արտադրողականության տարբեր տրամաչափի, մասշտաբի ցիկլեր, ինչը կենթադրի որոշակի չափելի արդյունք: Այլապես, Հայաստանում հնարավոր է տասնամյակներով խոսել քաղաքականության, վերափոխման մասին, հուսավառվել որևէ մեկի խոսքով, հետո հուսահատվել, հիասթափվել, հետո դարձյալ ոգևորվել, ու այդպես շարունակ՝ քաղաքական արտադրողականության ցիկլի փոխարեն ստանալով անվերջանալի փակ ցիկլեր: