Friday, 29 03 2024
ՌԴ իշխանությունները հայտնել են Բելգորոդի երկնքում 15 թիրախ ոչնչացնելու մասին
12:30
ԱՄՆ կառավարությունը 60 մլն դոլար է հատկացրել փլուզված Բալթիմորի կամրջի վերակառուցման համար
12:15
Բելառուսներին այսօրվանից արգելված է անօդաչու թռչող սարքեր ունենալ
Լուրերի օրվա թողարկում 12։00
Մեքենան գլորվել է ձորը, վարորդը մահացել է
Լավրովի անփառունակ տապալումը
Փորձել են առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ ներկրել
11:45
Որքա՞ն տարածք են ռուսները գրավել այս տարի Ուկրաինայում
Հալեպի վրա Իսրայելի հարձակման հետևանքով զոհվել է 36 մարդ. Al Hadath
11:15
Ռուսական խոշոր հարձակումը կլինի մայիսի վերջին
Բեգլարյանը սպառնացել է նորակառույցի սեփականատերերին իր առանձնատուն բացվող տեսարանի համար
«Միրզոյանի հետ վերջին անգամ շփվել եմ Սկոպյեում․ մենք էինք նախաձեռնել այն». Լավրով
Հայաստանի և Ադրբեջանի խորհրդարանների ղեկավարներն առաջիկայում կրկին կհանդիպեն
«Հայկական ղեկավարությունը սկսում է արտահայտել այնպիսի գաղափարներ, որոնցով Փաշինյանը ձևավորել էր իր «Ելք» շարժումը». Լավրով
«Փաշինյանը միշտ մեզնից խնդրել է չմոռանալ Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցը». Լավրով
10:45
«Բրյուսելի հանդիպումը կկենտրոնանա Հայաստանի տնտեսական կայունության վրա». Միլլեր
«Երեկոն Վլադիմիր Սոլովյովի հետ» և «Կիրակի երեկոն Վլադիմիր Սոլովյովի հետ» հաղորդումները Հայաստանում արգելափակվել են
Թումանյան փողոցում ծառի ճյուղն ընկել է էլեկտրական լարերի վրա
Սուրեն Պապիկյանը հետևել է «Բաղրամյան» զորավարժարանում անցկացված զորախաղերին
10:15
Նավթի գներն աճել են. 28-03-24
Լուրերի առավոտյան թողարկում 10:00
Քարաթափում Լանջազատ գյուղի մոտակայքում
Սյունիքի միջանցքի հարցը չլուծվեց՝ անցան Տավուշ. ռուս-ադրբեջանական նոր խաղեր
Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է
Եվլախը իր ճակատին դաջած անձը գուցե հրահանգ ունի ազգամիջյան բախումներ հրահրելու
Տեղումներ չեն սպասվում
Կա ահաբեկչության վտանգ․ ՌԴ հատուկ ծառայությունները հիբրիդային պատերազմ են մղում Հայաստանի դեմ
Ոսկեպարցիներն անհամբեր սպասում են. «Հրապարակ»
Գյումրիում Նիկոլ Փաշինյանին շատ «ջերմ» ընդունելություն են ցույց տվել. «Ժողովուրդ»
Իշխան Սաղաթելյանի հոր նկատմամբ դատախազությունը հարուցել է քրեական հետապնդում. «Հրապարակ»

Երևանի եվրասիական «կա՛մ-կա՛մ»-ը. անազատ անկման հնգամյակը

Եվրոպական միությունը 30 միլիոն եվրո կհատկացնի Հայաստանի հյուսիսային երեք մարզերում տնտեսական զարգացմանը նպաստող ծրագրերի համար: Այդ մասին հայտնել է Հայաստանում ԵՄ դեսպան Պյոտր Սվիտալսկին: Հատկանշական է, որ այդ մասին հայտարարություն հնչում է Երևանում ԵՏՄ վարչապետների հավաքին զուգահեռ, որի ընթացքում քննարկվում են եվրասիական տնտեսական ինտեգրացիային առնչվող հարցեր: Արդեն հնգամյակին մոտեցող այդ կառույցը՝ մայիսին կլրանա դրա հիմնադրման հինգ տարին, դեռևս շարունակում է քննարկել տնտեսական միության էֆեկտիվ գործունեությանն առնչվող ինտեգրացիոն մեխանիզմների հարցը: Փաստացի ստացվել է այնպես, որ այդ միության անդամ Հայաստանն արդեն հինգ տարի ավելի շատ իր վրա զգում է տնտեսական միության սահմանափակումների, քան հնարավոր արդյունքների էֆեկտը:

Այն, որ չնայած իր ընդհանուր հետադիմական բազային, ԵՏՄ-ն այդուհանդերձ կարող է մի շարք օբյեկտիվ գործոնների բերումով Հայաստանի համար ունենալ արդյունավետ հեռանկարներ, անկասկած է: Դրանք մեծ չեն, սակայն կան, և երբեմն էական ուղղություններով, սակայն անկասկած է, որ ընդհանուր առմամբ ԵՏՄ-ում Հայաստանի գտնվելը բխում է քաղաքական, ոչ թե տնտեսական գործոններից, ընդ որում՝ ավելի շատ պարտադրանքից, քան շահեկանության մղումներից: Այդուհանդերձ, էֆեկտիվության հնարավորություններ կան, բայց առայժմ Հայաստանը ավելի շատ զգում է սահմանափակումների տնտեսա-քաղաքական ազդեցությունը, քան էֆեկտիվության հեռանկարների:

Այդ իմաստով վառ օրինակը միասնական էներգետիկ շուկայի ձևավորման գործընթացն է, որը տրամաբանորեն պետք է լիներ ԵՏՄ տնտեսական էֆեկտիվության բազային գործոն, սակայն ամենաձգվող և ԵՏՄ, այսպես ասած, առաջատար համարվող Ռուսաստանի ամենամեծ դիմադրությանն արժանացող հարցերից է: Այստեղ ընդհանրապես գործ ունենք որոշակի աբսուրդային հանգամանքի հետ: Տնտեսական միությունը պետք է հիմնված լինի անդամների համար տնտեսական գրավչության վրա: Դա էլ ենթադրում է, որ այդ միության թիվ մեկ շահառու կամ նախաձեռնող պետությունը, տվյալ դեպքում՝ Ռուսաստանը, պետք է մյուս անդամների հանդեպ առավել պատրաստակամ լինի ամենագրավիչ առաջարկի առումով, ինչը տվյալ դեպքում էներգետիկ շուկան է, հաշվի առնելով այն, որ Ռուսաստանը, խոշոր հաշվով, այլ էական բան չունի էլ՝ նավթագազային գործոնից բացի, որ առաջարկի իր գործընկերներին:

Մյուսը, իհարկե, սպառազինությունն ու ռազմարդյունաբերության ոլորտն է, որն արդեն այլ ինտեգրացիոն ուղղությամբ է ավելի շատ կարգավորվում: Բայց արի ու տես, որ իր «ամենագրավիչ» գործոնի հարցում Ռուսաստանը դիմադրում է: Իհարկե, ոչ մենակ. այստեղ Մոսկվայի հետ է Ղազախստանը, որը ևս նավթագազային ռեսուրս տնօրինող է և չի ցանկանում հավասարության մեխանիզմի հասնել ԵՏՄ մյուս անդամների հետ, որոնք չունեն այդպիսի ռեսուրս: Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է, որ միասնական էներգետիկ շուկայի ձևավորման բացակայությունը իմաստազրկում է ԵՏՄ ֆորմատը, որովհետև ստացվում է միասնական տնտեսական խիստ անհավասար տարածություն, երբ, օրինակ, հայաստանյան տնտեսվարողի համար էներգակիրների գինը լինում է անհամեմատ բարձր:

Բնական է, որ վարչապետների երևանյան համաժողովն այս հարցում չէր բերելու որևէ էական լուծման կամ առաջընթացի: Ռուսաստանն առայժմ չունի դրա քաղաքական կամքը, ըստ այդմ միասնական շուկայով շահառու անդամները, այդ թվում՝ Հայաստանը, պետք է ստեղծեն իրավիճակ, երբ Մոսկվան ստիպված կլինի գնալ ընդառաջ և տալ ԵՏՄ-ին գոնե մեկ իմաստալից երանգ՝ ռուսական քաղաքական շահերից բացի: Ըստ այդմ, որքա՞ն կհամբերի, օրինակ, Երևանը, հարցը թեկուզ ավելի կոշտ դնելու համար՝ «կա՛մ-կա՛մ»: Կա՛մ ձևավորվում է շուկան՝ կամ առնվազն Հայաստանի հետ Ռուսաստանը կնքում է համաձայնություն մեխանիզմի շուրջ, որը առնվազն միջնաժամկետ կլուծի գազի գնագոյացման հարցն ու կհանի Հայաստանի հանդեպ կիրառվող անընդհատ թանկանալու մամլիչը՝ իր քաղաքական ու տնտեսական հետևանքով, կա՛մ Հայաստանը կքննարկի ԵՏՄ-ից դուրս գալու հարցը, առավել ևս այն դեպքում, երբ պրակտիկ տնտեսական էֆեկտների տեսանկյունից միասնական տնտեսական տարածություն չունենալով ԵՄ հետ՝ Հայաստանը թերևս պակաս էֆեկտներ չի ստանում ԵՄ-ից՝ եթե հարաբերակցության մեջ ոչ ավելի, քան միասնական տնտեսական տարածք ԵՏՄ-ից: Ի վերջո, Հայաստանում տեղի ունեցած թավշյա հեղափոխության ռազմավարական էֆեկտը՝ ինքնիշխանության ամրապնդման առումով, պետք է ենթադրի որևէ ժամանակ այդ հարցադրումների առկայությունը մեր եվրասիական գործընկերների հետ հարաբերությունում: Այդ կարողության համար, սակայն, Երևանն ունի, իհարկե, զուգահեռ այլ ուղղություններով, մասնավորապես նույն ԵՄ հետ հարաբերության առումով գործակցության էֆեկտիվության վրա աշխատելու անհրաժեշտություն:

Բաժիններ
Ուղիղ
Լրահոս
Որոնում