Այսօր Ադրբեջանի բանակը սկսել է 15 հազար անձնակազմով խոշոր վարժանքները: Զորավարժության մեկնող շարասյան մեջ փորձագետները նկատել են չեխական արտադրության 152 մմ տրամաչափի DANA ինքնագնաց հրետանային համակարգեր (ԻՀՀ) և 122 մմ տրամաչափի RM-70 համազարկային կրակի ռեակտիվ համակարգեր (ՀԿՌՀ): Ադրբեջանի ԶՈւ չեխական արտադրության «Դանա» ԻՀՀ-ներ DANA ինքնագնաց հրետանային համակարգի առավելագույն հեռահարությունը շուրջ 19 կմ է: Արդիականացված տարբերակի հեռահարությունը կարող է հասնել մինչև 25.5 կմ-ի: Համակարգը կշռում է շուրջ 29 տոննա, շարժման առավելագույն արագությունը՝ 80 կմ/ժ: Դատելով հրապարակված տեսանյութից և լուսանկարներից՝ Ադրբեջանը գնել է 2016 թ. արդիականացված Dana M1M հաուբիցներ:
Չեխիան նախատեսում էր 33 միավոր արդիականացնել միայն 2018-20 թթ-ին, փաստորեն` հատուկ Ադրբեջանի համար որոշակի քանակություն ավելի սեղմ ժամկետներում է արդիականացվել: Դատելով սրանից՝ կասկած չի մնում, որ Ադրբեջանը գնումը կատարել է հենց Չեխայից և ոչ թե որևէ երրորդ երկրից: Այս տեղեկատվությունը հուշում է, որ պատերազմի սանձազերծումն Ադրբեջանի պարագայում ոչ միայն քարոզչական շանտաժ է, այլ առաջին հերթին` իրական քաղաքականություն:
Բաքվում պատրաստվում են մոտալուտ պատերազմի, այլապես գոնե կարող էին սպասել մինչև 2018-20թթ-ը, երբ Չեխիան կարդիկանացներ Dana M1M հաուբիցները:
Ընդ որում, Ադրբեջանի իշխանությունների վարքագիծն ավելի անկանխատեսելի է դարձել կոռուպցիոն վերջին սկանդալից հետո, երբ արևմտյան կոշտ արձագանքներն ու ճնշումները Բաքվին ամբողջովին նետում են Մոսկվայի գիրկը` ճանապարհ բացելով ռուս-ադրբեջանական 2015-16թթ-ի համաձայնությունների վերակենդանացման համար:
Անցած տարի դա վերջացավ քառօրյա պատերազմով, մոտ ապագայում այդ հեռանկարը բացարձակապես չի բացառվում, եթե հաշվի առնենք նաև այն հանգամանքը, որ Արևմուտքի և Ռուսաստանի որակապես նոր հակադրությունն ավելի թուլացրել է փխրուն խաղաղության ապահովման միջազգային երաշխիքները: Սակայն խնդիրն ունի մեկ այլ ուշագրավ կողմ:
Օրեր առաջ Սերժ Սարգսյանը խորհրդակցություն էր հրավիրել` հայ-չեխական տնտեսական հարաբերությունների թեմայով, որի ընթացքում բարձր գնահատականի արժանացեց Երևանի և Պրահայի քաղաքական հարաբերությունները` խոսելով նաև օգտակար փոխայցելությունների մասին: Սա է մեր դիվանագիտության որակը, երբ հաճախ մեր պաշտոնյաներն պետական այցերը շփոթում են տուրիզմի և հանգստի հետ: Երբ մեր ռազմավարական դաշնակից Ռուսաստանը սպառազինում է Ադրբեջանին, անհասկանալի է, թե այդ դեպքում Հայաստանն ինչ է անում ԵՏՄ-ում կամ ՀԱՊԿ-ում:
Եթե հայ-չեխական հարաբերությունները բարձր մակարդակի վրա են, անհասկանալի է, թե ինչո՞ւ է Չեխիան Ադրբեջանի համար ավելի սեղմ ժամկետներում սպառազինություն արդիականացնում: Եթե սա է բարձր մակարդակի հարաբերությունները, ապա պատկերացնել կարելի է, թե մյուս պետությունները, որոնց հետ չկան հատուկ հարաբերություններ, ինչ քաղականություն են իրականացնում Հայաստանի և ԼՂ հարցում: