«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ԱԺ ՀՀԿ խմբակցության ղեկավար Գալուստ Սահակյանը
– Հայտնի է, որ մենք արևմտյան արժեքների ենք ձգտում, սակայն արևելյան մտածելակերպ ունենք: Իսկ վերջին օրերին Թունիսում, Եգիպտոսում հեղափոխական զարգացումների ականատես եղանք: Պարոն Սահակյան, հավանական համարո՞ւմ եք, որ այս նախընտրական շրջանում հեղափոխությունների ալիքը հասնի Հայաստան: Հատկապես, որ օրինակ` Տիգրան Կարապետյանին հաջողվում է իր շուրջը համախմբել սոցիալապես անապահով զանգվածին:
– Մեր ազգային խնդիրները, ես կասեի նաև գերխնդիրը էականորեն տարբերվում է աշխարհում տիրող իրադարձություններից: Այնպես որ, որևէ մոդել դեռևս աշխարհում չի ձևավորվել, որ հնարավոր դարձնի որոշակի երևույթներ: Այսինքն` ինչ–որ ռեգիոնի զարգացումները տեղափոխի այստեղ: Դա ժամանակին նաև ցույց տվեցին գունավոր հեղափոխությունների գործընթացները: Այնպես որ, մենք չենք կարող համեմատվել, որովհետև մենք ազգային գերխնդիրներ ունենք: Ավելին, այն տերությունները, որոնք իրենց հեղափոխական շեշտադրումը դնում են սոցիալական խնդիրների վրա, իրենք իրենց պետական սահմաններն ունեն, պետությունն ունեն, հետևաբար համարում են, որ իրենց հանապազօրյա հացի, ապրելակերպի մասին մտածելու ժամանակն է: Մենք դեռ չենք հաղթահարել մեր ազգային խնդիրները: Բայց բնականաբար, խոստովանում եմ, որ սոցիալական խնդիրներ մեզ մոտ կան, որևէ մեկը չի կարող ասել, որ չկան: Եվ այդ սոցիալական խնդիրների պատասխանը պետք է տրվի անկախ նրանից` նրանք որտեղ կհավաքվեն կամ չեն հավաքվի: Տիգրան Կարապետիչը, փաստորեն, շարժումը սկսել է արդարության խնդրով, որը մեր կուսակցության ամենակարևորագույն խնդիրներից մեկն է: Այսօր մենք հենվում ենք այդ խնդիրները լուծելուց ժողովրդի վճռականության վրա, այլ քաղաքական թիմեր կարող են այդ խնդիրները լուծելի համարել այդ զանգվածի ջղերի պոտենցիալի վրա: Այսինքն` արթնացնել նյարդերը և դրա վրա քաղաքական հիմք ստեղծել, ինչը սարսափելի չեմ համարում Հայաստանի համար: Կարծում եմ, որ այդքան էլ սարսափելի չէ Հայաստանի համար: Պետք է նկատեմ, որ եթե Տիգրան Կարապետիչը, մյուս ընդդիմադիր ուժերը չլինեն կամ լինեն, միևնույն է, այդ ընտրազանգվածը մենք ունենք: Եվ շատ լավ է, որ հավաքվում են, իրենց խնդիրները ներկայացնում են ամբողջ հասարակությանը:
– Նախընտրական շրջանում սրացումների մտավախություն չունե՞ք:
– Չեմ կարծում սրացումների մտավախություն կարող է լինել: Չի կարող լինել, որովհետև, վերջին հաշվով, մեր բարոյականությունը կամ արժևորումը չի կարող այս պահին միայն սոցիալական խնդիրները լինեն: Կան ավելի մեծ ազգային, համազգային խնդիրներ, որոնք մտածողության ավելի բարձր ձևեր են, քան հանապազօրյա հացը:
– Վերջին շրջանում առաջացած ԲՀԿ-ՀՀԿ լարված հարաբերությունները արտաքուստ սառեցվել են, սակայն որոշ աղբյուրների փոխանցմամբ, հակամարտության երկրորդ փուլը կսկսի ԲՀԿ համագումարից հետո: Ձեր կարծիքով, ի՞նչ է, ի վերջո, ուզում ԲՀԿ-ն:
– Ես կասեմ հետևյալը, որ դա ևս մեր ազգային մտածողությունից է գալիս: Մենք ինքներս մտածում ենք ինչ-որ պրոբլեմներ կամ հետո ցանկանում ենք այդ պրոբլեմներն այնպես անել, որ չլինեն: Բոլորը ասեկոսեներ են, ավելի շատ հասարակության մեջ ինչ-որ արթնացումներ իրականացնելու նպատակով: Գոնե այս ամբողջ ընթացքում ես չեմ տեսել ԲՀԿ-ի և ՀՀԿ-ի որոշակիորեն լարվածություններ: Եթե դա լիներ, նախևառաջ պետք է արտահայտվեր խորհրդարանում, քվեարկությունների տեսքով: Քվեարկությունները, եթե ուսումնասիրելու լինենք` կտեսնենք, որ կասկածները անտեղի են: Պարզապես այս խորհրդարանի վերջին տարին է, և բնականաբար կարող է նոր քաղաքական իրավիճակներ արթնանալ: Իսկ քաղաքական նոր իրավիճակների առաջացման պայմաններում, կարծում եմ, որ կոալիցիոն ուժերը հասնում են նրան, որպեսզի նոր բանաձևեր մշակեն` առաջ գնալու առումով կամ լրիվ հակառակը, որովհետև ի վերջո առաջիկա ընտրությունները կախված են նաև կոալիցիոն ուժերի համակարգված աշխատանքից: Եթե ուզում եք, որ լավ ընտրություններ լինեն, ապա այս ուժերը պատասխանատվություն են վերցրել և մինչև վերջ պետք է կարողանան համակարգել, որպեսզի առաջիկա ընտրությունները հնարավորինս ավելի օրինական և օբյեկտիվ լինեն: Սա կարելի է վերլուծել քննարկել, բայց այսօր առարկայացնել, կարծում եմ, որ կոնկրետ դրա ժամանակը չէ: Իսկ մոտեցումների վերաձևակերպումներ կամ նոր գործընթացներ, նոր ռազմավարություն մշակելու խնդիր, բնականաբար, կա, քանի որ խորհրդարանի վերջին տարին է: Բայց դա կապել, որ ԲՀԿ-ն ինչ-որ բան է ցանկանում, որը ՀՀԿ-ն չի տալիս կամ իրար հետ յոլա չեն գնում, սա, կարծում եմ, ավելի շատ հասարակական նեղ շրջանի, ավելի շատ դրսի խոսակցություններ են, քան լուրջ քաղաքական դաշտի խոսակցություններ:
– Խոսեցիք նոր մոտեցումների մասին: Հավանական համարո՞ւմ եք, որ ԲՀԿ-ն համագումարի օրը կոալիցիայից դուրս գալու որոշում կայացնի:
– Եթե նման խնդիր լիներ, բնականաբար, պետք է պատշաճություն դրսևորվեր: Բացի դրանից, մեր ստորագրած համաձայնագիրն այնպիսին է, որ մեզ տեղյակ կպահվեր այդ մասին: Այսօր դեռևս նման խոսակցություններ չկան:
– Իսկ ԲՀԿ կողմից համագումարին մասնակցելու հրավեր ստացե՞լ եք: Սերժ Սարգսյանը պատրաստվո՞ւմ է մասնակցել ԲՀԿ համագումարին:
– Բնականաբար հրավեր կստանանք: Բայց չեմ կարող ասել նախագահի օրակարգը ինչպիսին է: Այս պահին հնարավոր չէ ասել` Սերժ Սարգսյանը կմասնակցի, թե ոչ ԲՀԿ համագումարին: Բայց հրավեր անպայման կստանա:
– Տարեվերջին իշխանական աղբյուրները խոսում էին կադրային լուրջ փոփոխությունների մասին` ընդհուպ մշակույթի, կրթության և գիտության նախարարների մակարդակով, սակայն փոփոխությունների գործընթացը կարծես սառեցվեց: Կարելի՞ է ասել, որ թիրախային խմբերն արդեն փոփոխության են ենթարկվել, և հարցը կարելի է փակված համարել:
– Նախ պետք է խոսացողներին այդ հարցը տալ, որովհետև ամեն ինչ կարելի է խոսել: Չնայած մամուլին էլ է պետք հասկանալ, որովհետև մամուլը, եթե նման կանխավարկածային շարժեր էլ չունենա, մերկ կմնա: Ես նման քննարկումներին տեղյակ եմ մամուլի միջոցով և չեմ կարծում, որ իշխանության ներսում նման քննարկումներ գնան, և ես այդ մասին տեղյակ չլինեմ: Իսկ կադրային փոփոխությունները անընդհատական երևույթներ են և հանիրավի չեն կատարվում: Այսինքն` այդպես չէ, որ մի օր մտածվի, որ կադրեր պետք է փոխվեն, և հաջորդ օրը սկսվի կադրերի փոփոխությունը: Ինքը ժամանակաշրջանը իր խոսքը ասում է, հետևաբար ժամանակը իր հրամայականը ունի: Նկատեմ, որ ֆորմատները չեն փոխվում, կադրերն են փոխվում, բացի դրանից, եթե կառավարությունը, երկրի նախագահը կգտնի, որ ծրագրերի իրագործման ճանապարհին խոչընդոտներ կամ նոր կադրերի խնդիր կա` բնականաբար կփոխի:
– 2008թ.-ին, երբ ԵԽԽՎ-ն պատժամիջոցներ կիրառեց Հայաստանի նկատմամբ, նշեցիք, որ կանդամագրվենք մուսուլմանական լիգային: Մուսուլմանական լիգան այսօր հեղափոխությունների միջոցով գնում է դեպի եվրոպական արժեքներ: Ստեղծված իրավիճակում մենք ո՞ւր ենք գնալու:
– Լրատվության միջոցները իմ խոսքը աղավաղեցին. ես հետևյալն ասեցի, որ եվրոպական արժեքների ստեղծման մեջ մասնակցություն են ունեցել նաև հայերը: Այսինքն` այդ արժեքները ոչ միայն եվրոպական արժեքներ են, այլև համամարդկային, և խաղի կանոնները դրան են գնում: Հարցադրումս հետևյալն էր` ի՞նչ, Եվրախորհուրդը մտածում է, որ մենք պետք է այդ արժեքներից դուրս գանք գնանք դեպի մուսուլմանական արժեքնե՞ր: Հարցական նշանը հանեցին և փորձեցին շահարկումների առարկա դարձնել: Ես ասեմ հետևյալը, որ մենք ապրելակերպով ասիական ժողովուրդ ենք, իսկ գաղափարներով «կլասիկ» եվրոպական ժողովուրդ: