Թունիսում դեռ չեն մարել կրքերը, մարդիկ շարունակում են բողոքել` պահանջելով, որպեսզի իշխանության մեջ չմնա գեթ մեկ մարդ, որը կապված է եղել նախկին ռեժիմի հետ, և հիմա կարծես նույն գործընթացները սկսվում են Եգիպտոսում:
Թունիսում տեղի ունեցածը մտածելու տեղիք է տվել շատերին, հատկապես մերձավորարևելյան ավտորիտար ռեժիմներին, որոնք այլևս չեն կարող ոչ մի փաստարկ ներկայացնել իշխանության գլուխ մնալու համար, քանի որ ակնհայտ է, որ թունիսյան հաջողված օրինակն այլևս լուրջ ազդակ կարող է դառնալ այդ երկրների ժողովուրդների համար: Մանավանդ որ, նրանց ձեռքում է 21-րդ դարի աշխարհի ամենահզոր զենքը` ինտերնետը: Երեքշաբթի օրը Եգիպտոսում մի քանի տասնյակ հազար մարդ դուրս էին եկել փողոցներ: Առիթը ոստիկանության օրն էր, որ ամեն հունվարի 25-ին նշվում է այդ երկրում: Ցուցարարները նախօրոք էին պատրաստվել այս օրվան: Նրանք Facebook սոցիալական ցանցում ստեղծել էին «Մենք բոլորս Խալեդ Սայիդ ենք» խումբը` ի հիշատակ 28-ամյա մի երիտասարդի, որը սպանվել էր ոստիկանությունում: Հանկարծ մի քանի ժամում հայտնի դարձավ, որ կազմակերպվելիք բողոքի ակցիաներին պատրաստվում են մասնակցել մինչև 90 հազար ցուցարարներ: Շատերն այս օրն անվանեցին «Ցասումի օր»:
Այն, որ սոցիալական ցանցերը մեծ ուժ են ձեռք բերում, շատերն էին կանխատեսում: Սակայն, որ դրա մասին մի օր կխոսեր Եգիպտոսի ներքին գործերի նախարարը, դա արդեն շատ բանի մասին է վկայում: Նա այսօր պետական լրատվամիջոցներից մեկին ասել է, որ ֆեյսբուքյան այդ կոչը երիտասարդների ձեռքի գործն է, որ օրենքի ցանկացած խախտում ճնշվելու է, և ոստիկանությունը կպաշտպանի ցուցարարներին, եթե նրանք մնան օրենքի սահմանում, իսկ հանրահավաքները կարճատև լինեն:
Երեքշաբթի օրը Եգիպտոսի մայրաքաղաքում տեղի ունեցան բախումներ: Al-Jazeera հեռուստաընկերության փոխանցմամբ, ոստիկանությունն օգտագործում էր ձեռքի տակ եղած բոլոր հնարավոր միջոցները: Հայտնի է, որ ձերբակալվել է մոտ 30 մարդ: Իշխանություններն այս ընթացքում փորձել են զրկել բողոքավորներին նրանց զենքից` ինտերնետից: Հայտնի է, որ երկրում արգելափակվել է Twitter միկրոբլոգերի կայքը, որտեղ կարճ հաղորդագրությունների միջոցով հնարավոր է դառնում երկրի տարբեր մասերում տեղյակ պահել, թե ինչ է տեղի ունենում այս կամ այն քաղաքում: Twitter-ն արգելափակված է նաև բջջային հեռախոսակապի համար: Իսկ արգելափակողներից մեկն էլ արևմտյան աշխարհահռչակ Vodafone ընկերությունն է, որը պատրաստ է ենթարկվել տվյալ երկրի իշխանությունների նույնիսկ անօրինական պահանջներին` միայն թե եկամուտները չպակասեն: Սակայն այդ արգելափակումն էլ չի խանգարել, և «թվիթերամոլներից» մի մասին հաջողվել է այլ կայքերի միջոցով մուտք գործել Twitter: Միևնույն ժամանակ, նրանք հիմա էլ ակտիվ օգտվում են Facebook սոցցանցից` տեղեկություններ ստանալով այնտեղից:
Հայտնի է, որ բախումներ են սկսվել եգիպտական այլ քաղաքներում ևս` Ալեքսանդրիա, Մանսուրա, Տանտա, Ասուան: Տարօրինակ է, բայց բողոքի հանրահավաքներին իր մասնակցության մասին չի հայտարարել «Մուսուլման եղբայրներ» ընդդիմադիր շարժումը, որը համարվում է գործող ռեժիմի ամենամոլի ընդդիմախոսը: Ոմանք ասում են, որ նրանք ուղղակի չեն ցանկանում, որպեսզի իրենց ակտիվիստներին ձերբակալեն, քանի որ նրանց պարագլուխների մի մասը եկար ժամանակ է արդեն գտնվում է բանտերում, իսկ մի մասին էլ ձերբակալել էին Եգիպտոսում վերջերս տեղի ունեցած խորհրդարանական ընտրություններից և դրան հաջորդած բախումներից հետո, որոնց հետևանքով եղան նաև զոհեր: Ինտերնետում հայտնվել են նաև տեղեկություններ, որ «Մուսուլման եղբայրները» մասնակցում է հանրահավաքներին, ուղղակի նրանք բացեիբաց չեն հայտարարել դրա մասին, քանի որ այդ դեպքում իշխանությունները հեշտությամբ կարող են ճնշել սկիզբ առնող այս ալիքը` պատճառաբանելով դա իսլամական ծայրահեղականության դեմ պայքարով:
Հայտնի է նաև, որ ոստիկանությունն այսօր ստիպված է եղել թույլ տալ ցուցարարներին անցնել Եգիպտոսի մայրաքաղաքի փողոցներով, քանի որ ցուցարարների թիվը շատ մեծ է եղել: Al-Jazeera-ի գնահատականով, Եգիպտոսում 1970-ականներից ի վեր նման ցույցեր չէին եղել: Կեսգիշերն անց Twitter-ում տեղեկություն կար, որ բախումների ընթացքում կան զոհեր: Մի քանի երիտասարդներ տեսախցիկներով ուղիղ եթեր են կազմակերպել Կահիրեի փողոցներից, որը փաստում է, որ նույնիսկ այդ ուշ ժամին փողոցները լի էին ցուցարարներով, և լսվում էին կրակոցի ձայներ:
Ավելի ուշ պարզ դարձավ, որ Ասուան քաղաքում սպանվել են 2 ցուցարար և մեկ ոստիկան:
Հիշեցնենք, որ ներկայիս նախագահ Հոսնի Մուբարաքն այս պաշտոնին է արդեն 30 տարի: 1981 թ. նա նշանակվեց երկրի նախագահ` սպանված նախագահ Անվար Սադաթի փոխարեն, և այդ ժամանակվանից անփոփոխ իշխում է Եգիպտոսում: Նախագահ դառնալուց հետո նա երկրում հայտարարել էր արտակարգ դրություն: Մուբարաքը դա պատճառաբանում էր երկրում իսլամիստների` իշխանության գալու վտանգով, ինչը չի կարելի թույլ տալ: Դրանից հետո երկրում նախագահական ընտրություններ չանցկացվեցին մինչև 2005 թ., իսկ Մուբարաքն ամեն անգամ` 1987 թ., 1993 թ., 1999 թ., իր իրավասությունների ժամկետը եկարացնում էր ժողովրդական հանրաքվեների միջոցով, որտեղ միակ թեկնածուն, բնականաբար, ինքն էր: 2005 թ. սահմանադրական փոփոխություններից հետո թեպետ կազմակերպվեցին նախագահական ընտրություններ, սակայն Մուբարաքը կրկին «անկասելի» էր:
