Վերլուծաբան Արծրուն Պեպանյանը Ej էլեկտրոնային պարբերականի (ejournal.am) իր բլոգում գրում է.
Երրորդ հանրապետության անցած քաղաքական պայքարի ուղին ամփոփելով կարող ենք ասել, որ քաղաքական գործընթացները երկրի ներքին խնդիրները լուծելու փոխարեն տվել են հակառակ արդյունքը` հանգեցրել են հանրության էլ ավելի խոր հիասթափության և կազմալուծման: Ու հիմա արդեն քչերն են հավատում, որ հետագա քաղաքական գործընթացները, տարբեր մակարդակի ընտրությունները կկարողանան դառնալ առկա պրոբլեմների լուծման բանալի:
Եթե մեր քաղաքական այրերն ունենային բավարար խորաթափանցություն, ապա այս եզրահանգմանը կկարողանային գալ 1996 թվականի սեպտեմբերին, և ամբողջ տասնվեց տարի հանրությունն անիմաստ չէր դեգերի ոչ մի տեղ չտանող, միայն զրկանքներ բերող ճանապարհների վրա:
Մեր քաղաքական այրերը ոչ միայն չդրսևորեցին բավարար խորաթափանցություն, այլև ամեն անգամ, երբ քաղաքական անհաճո իրադարձությունները թվում էր, որ պիտի դրդեին խորությամբ վերլուծելու կատարվածը և ուրվագծելու ելքի տարբերակը, ճակատագրի հեգնանքով հայտնվում էին ընդդիմադիր նոր առաջնորդներ և կոչ անում` «կրկին փորձել»: Իսկ այդ փորձերն, առանց բացառության, հանգեցրել են ու դեռ էլի հանգեցնելու են ավելի լուրջ բարդությունների:
Ուշադրություն դարձրեք` բոլոր նրանք, ովքեր ընդդիմադիր քաղաքական առաջնորդի հայտ են ներկայացրել և հաջողացրել հանրության մի ստվար հատվածի տանել իրենց ետևից` ժամանակի ընթացքում ունեցել են հեղինակության խոր ճգնաժամ և կորցրել իրենց ազդեցությունը նույն այդ հանրության վրա: Բոլոր նրանք, ովքեր իշխանության գալու պահին հանրության մի որոշակի հատվածի կողմից ընդունելի են եղել, ժամանակի ընթացքում նույնպես ունեցել են հեղինակության խոր ճգնաժամ: Եվ անցած քսան տարիների փորձառությունը համադրելով կարող ենք ասել, որ քաղաքական երկու բևեռներն էլ անհաջողություններ են արձանագրել հանրային ընկալման ոլորտում: Ու եթե հաշվի առնենք, որ գրեթե չկա քաղաքական որևէ ուժ, որը բացահայտ կամ անբացահայտ մասնակցած չլինի երկու բևեռների գործողություններին, ապա կարելի է եզրակացնել, որ հայաստանյան քաղաքական ուժերը պրոբլեմ ունեն երկիրն այս վիճակից հանելու գործում: Ավելին, միջին հայի պատկերացումներում նրանք չեն ընկալվում որպես իրավիճակը շտկելու ունակ կառույցներ:
Թեպետ մարդուն և հանրությանը նույնացնելն այնքան էլ ճիշտ չէ, բայց և այնպես փորձենք կատարել օգտակար մի անալոգիա:
Պատկերացնենք այսպիսի վիճակ` հավաքվել են մի խումբ բժիշկներ` ապաքինելու վատառողջ մի քաղաքացու: Առավել քան ակնհայտ է, որ նրանք կսկսեին քաղաքացու հիվանդության ախտորոշումից, կպարզեին հիվանդության առաջացման պատճառները, վաղեմությունը: Ախտորոշումն ունենալուց հետո միայն հնարավոր կլիներ խոսել հնարավոր դեղերի մասին, որոնք կերաշխավորեին ապաքինումը: Եվ արդեն վերջում, կուրվագծվեր նաև բուժման ռեժիմը:
Դե հիմա պատկերացնենք այսպիսի մի վիճակ. բժիշկները, չունենալով այս հարցերի ճշգրիտ պատասխանները, ձեռնամուխ են լինում հիվանդի բուժմանը: Մի՞թե կասկած կա, որ նրանք անկարող կլինեն բարերար ազդեցություն ունենալ հիվանդի վրա` ամենամեծ սրտացավության առկայության դեպքում անգամ:
Դառնանք քաղաքականությանը և հետևենք, թե հանրության հիվանդության ի՞նչ ախտորոշումներ են ներկայացնում քաղաքական բևեռները: Ներկա ընդդիմությունը հանրությանը հավատացնում է, որ իր իշխանության տարիներին ամեն ինչ լավ է եղել և աղավաղումը սկսվել է երկրորդ նախագահի օրոք: Ու ընդդիմությունն այս ախտորոշումից բխող գործողությունների ծրագիր է կիրառում` արդյունքում ունենալով անհաջողություն: Իշխանություններն էլ գտնում են, թե երկիրն ապականվել է առաջին նախագահի կառավարման տարիներին (կարծես թե հայ ազգը մինչ այդ չկար աշխարհում), ու նրանց ձևավորած կառավարությունների ծրագրերն անկարող են լինում էականորեն շտկել վիճակը:
Եվ ոչ մեկը չի ցանկանում տեսնել իրականությունը ծնող իրական պատճառները:
Այս ամենի արդյունքում հիմա ունենք մի իրավիճակ, երբ «միջին» հայն արդեն ոչ մեկի հետ հույս չի կապում, ոչ` ընդդիմության, ոչ էլ` իշխանության: Ճիշտ և Ճիշտ այն հիվանդի նման, ով հոգնել է իր հիվանդության իրական ախտորոշումը չունեցող բժիշկների միջամտությունից:
Իսկ սա շատ վտանգավոր սպառնալիք է պետության գոյության համար:
Հ.Գ. Իսկ ո՞րն է ելքը,- անշուշտ կհարցնի ընթերցողը:
Ելքը բարդ է ու բազմաքայլ: Առաջին քայլը հետևյալն է՝ չգնալ ոչ մի տեղ չտանող ճանապարհով:
