1818թ. այս օրը Կ. Պոլսում ծնվեց հայ պատմաբան Մատաթիա (Անտոն) Գարագաշյանը:
Նախնական կրթությունն ստացել է ծննդավայրում, ապա 1832թ. ուղարկվել է Վիեննա` Մխիթարյանների վանքը, որտեղ հմտացել է հայագիտության մեջ: Գիտական-բանասիրական գործունեությունն սկսել է 1840-ականներից, Վիեննայում հրատարակել է «Արվեստ ճարտասանության» (1844) և «Նկարագիր ուսմանց» (1845) գրքերը:
Մի քանի տարի Իզմիրում պաշտոնավարելուց հետո մեկնել է Կ. Պոլիս, հրաժարվել հոգևորական կոչումից, «Բայբլ Հաուզ» աստվածաշնչային ընկերությունում պաշտոն է ստանձնել որպես թարգմանությունների վերստուգիչ. միաժամանակ որպես գրաբարի դասատու պաշտոնավարել հայկական դպրոցներում: Նույն այդ տարիներից լույս է ընծայել պատմաբանասիրական, լեզվագիտական, աշխարհագրական և փիլիսոփայական բազմաթիվ գրքեր:
Նրա քերականական ձեռնարկներից մի քանիսը, ինչպես «Դպրություն կամ նոր քերականություն հայերեն», «Համառոտ նոր քերականություն» և այլն, 1860-1890-ականներին արժանացել են 8-10 տպագրության: Փիլիսոփայական աշխատություններից են «Համառոտ պատմություն փիլիսոփայության» (Կ. Պոլիս, 1868թ.), «Համառոտ փիլիսոփայություն», «Սկզբունք տրամաբանության» և այլն: 1890-ականներին հրատարակել է աշխարհագրական դասագրքեր և ձեռնարկների մի ամբողջ շարք, ինչպես «Աշխարհագրություն համառոտ քաղաքական», «Աշխարհագրություն ուսումնական» և այլն: 1887թ. Հակոբ Գուրգենի հետ լույս է ընծայել «Ճաշակ ոսկեղեն դպրության» պարբերականը 5-րդ դարի գրաբարով:
1890-ականների սկզբներից պաշտոնավարել է Կ. Պոլսի Կենտրոնական վարժարանում` որպես գրաբարի դասատու: 1895թ. Թիֆլիսում լույս է տեսել նրա «Քննական պատմություն հայոց» քառահատոր երկասիրությունը, որը առաջին փորձն է հայ ժողովրդի պատմությունը ներկայացնելու քննական ոգով, մոտիկ հարակցությամբ տվյալ ժամանակաշրջանի քաղաքական, հասարակական հարաբերությունների հետ:
Եղել է բեղմնավոր գիտնական. նրա երկասիրությունների թիվը անցնում է մի քանի տասնյակից:
Մահացել է 1903թ:
