Առաջին լրատվականի զրուցակիցն է «Համագործակցություն հանուն ժողովրդավարության» ՀԿ նախագահ Ստեփան Դանիելյանը:
–Ստեփան, ըստ Ձեզ, որո՞նք էին 2010-ի ձեռքբերումները, ձախողումները՝ արտաքին, ներքին քաղաքանությունների մեջ:
-Ձեռքբերումներից կամ ձախողումներից խոսելուց առաջ պետք է նախ փորձել հասկանալ, թե որն է Հայաստանում տեղի ունեցող զարգացումների տրամաբանությունը: Իսկ հիմնական տրամաբանությունն այն է, որ Հայաստանի իշխող խմբավորումը օլիգարխիկ համակարգից փորձում է անցում կատարել ավտորիտար, իսկ հաջողության դեպքում՝ դեպի տոտալիտար համակարգի:
2007-ին Սերժ Սարգսյանը կարողացավ կոնսոլիդացնել օլիգոպոլիան և դրա շնորհիվ, գործող խաղի կանոններին համապատասխան, հաղթելով խորհրդարանական ընտրություններում, 2008-ին դարձավ նախագահ: Սակայն «խաղի կանոնները» պարտադրում են, որ նրանք, ովքեր օգնում են իշխանության գալ, կարող են «օգնել» նաև հակառակ գործընթացում. դրա համար մինչև հաջորդ ընտրությունները նրանք չպետք է կարողանան ազդել ընտրությունների վրա: Օլիգոպոլիան մինչ այսօր կարողացել է փրկվել Կոնգրեսի ակտիվության շնորհիվ: Ընդհանուր վտանգը օգնեց առայժմ փրկվել օլիգարխներին և կազմակերպված կրիմինալին, սակայն տարվա վերջին իշխող խմբավորումը ֆրոնտալ հարձակում սկսեց, որի գագաթնակետը Գագիկ Բեգլարյանի պաշտոնազրկումն էր, որը շատ առանցքային դեմք էր: Երկրորդ` իշխանություններն այժմ, երևի, հաշվարկել են, որ ընդդիմությունը այլևս նրանց չի խանգարում հետաձգված նախագիծը իրականացնելուն: Սա ևս ցույց է տալիս, որ որոշակի տրանսֆորմացիաներ են տեղի ունենում նաև պաշտոնական ընդդիմության վարքագծում:
Իսկ արդյո՞ք վատ է, որ օլիգոպոլիան փորձում են լուծարել:
Ամեն ինչ կախված է նրանից, թե որն է նպատակը: Եթե նպատակը տնտեսական և քաղաքական համակարգի ազատականացումն է, ապա դա, իհարկե, պարտադիր պայման է, սակայն դեպքերի տրամաբանությունը այլ բան է ցույց տալիս: Օլիգոպոլիայից հնարավոր է երկու ուղղությամբ անցում կատարել` դեպի ազատականացում կամ դեպի ավտորիտար ռեժիմ, որն ավելի վտանգավոր համակարգ է, քան օլիգոպոլիան: Մենք այսօր տեսնում ենք, որ իշխող խմբավորումը չի ցանկանում ընտրական օրենսգիրքը բարելավել, ավելին, այն հարմարեցվում է նոր «ընտրություններին», կամ «Ա1+»-ի պատմությունը ցույց է տալիս, որ նրանք չեն ցանկանում ազատականացնել տեղեկատվական դաշտը, դա նույնպես ցույց է տալիս, որ անցումը հակառակ ուղղությամբ է կատարվում: Քաղաքական դաշտում իշխանությունների վարած քաղաքականությունը ևս ցուցադրում է, որ նրանք հակված են «ոչնչացնել» քիչ թե շատ ինքնուրույն ուժերին: Հիշենք, թե ինչ էր Գագիկ Ծառուկյանից պահանջում Սերժ Սարգսյանը համագումարի ժամանակ: Շատերը ծափահարություններով են ընդունում նոր պաշտոնազրկումները, ինչը հասկանալի է. հեռացվում են մարդիկ, որոնք հասարակության համար անընդունելի են, և ավելին, նրանց տեղը նշանակվում են երբեմն պարկեշտ մարդիկ, օրինակ` արդարադատության նոր նախարարը: Սակայն, նորից եմ կրկնում, զարգացումների տրամաբանությունը գնում է անցանկալի ուղղությամբ:
Իսկ արտաքին քաղաքականության մեջ ինչպիսի՞ զարգացումներ կան:
Աստանայում կայացած ԵԱՀԿ գագաթնաժողովի ժամանակ տարբեր երկրների մասնակիցները քմծիծաղում էին՝ տեսնելով, թե հայկական պատվիրակությունը ինչպես էր հրահանգներ ստանում Ռուսաստանի արտգործնախարարի օգնականից: Դա կատարվում էր բացեիբաց: Մենք այսօր չունենք արտաքին քաղաքականություն և արտաքին գերատեսչություն: Կզարմանամ, եթե Հայաստանի արտգործնախարարությունում գտնեք մի մարդ, որը կարողանա բացատրել, թե որն է Հայաստանի արտաքին քաղաքականության օրակարգը և ինչպիսի խնդիրներ են դրված դիվանագետների առջև: Դրանք ուղղակի չկան:
Ըստ Ձեզ՝ որո՞նք են լինելու 2011-ի առաջնահերթությունները:
Նայած թե ում նկատի ունեք։ Եթե իշխանություններին, ապա նրանց համար հիմնական առաջնահերթությունը տնտեսական և քաղաքական դաշտի լիակատար տիրապետելն է լինելու: Դեպքերը բավականին արագ են իրար հաջորդելու: Խորհրդարանական ընտրությունները մոտենում են, որոնց ելքը իշխանությունները պետք է վճռեն մինչև ընտրությունները: Հասարակության առաջնահերթությունը կազմակերպվելն է: Քաղաքական օրակարգը պետք է ձևավորի հասարակությունը: Նախաձեռնությունները պետք է գան հասարակությունից, որոնք մեկ քայլով առաջ պետք է լինեն իշխանությունների նախաձեռնություններից: