Երեկ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում, ըստ էության, աննախադեպ քաղաքական իրադարձություն է տեղի ունեցել: Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Գարեգին Երկրորդը ընդունել է տարածաշրջան այցելած ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներին: Սա իսկապես հետաքրքրական իրադարձություն է, որը թերևս նույնիսկ կարելի է համարել կրոնաքաղաքական:
Թե ինչ է նշանակում այս հանդիպումը, որպիսին կարծես թե երբեք չի եղել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի գործունեության և ղարաբաղյան կարգավորման ընթացքում, գուցե առավել տեսանելի կդառնա առաջիկայում: Ադրբեջանում ԱՄՆ դեսպան Մեթյու Բրայզան հայտարարել էր, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահները կարգավորման գործընթացի ակտիվության նոր ելքեր են փնտրում: Դա եթե դիվանագիտական լեզվից վերածենք, այսպես ասած, ռեալ պոլիտիկի լեզվի, նշանակում է` թերևս փնտրում են իմիտացիոն գործընթացը շարունակելու նոր հնարավորություններ:
Եվ երևի թե այդպիսին է դիտվում կարգավորման գործընթացում որոշակի նոր բաղադրիչների, այդ թվում` հոգևոր կառույցների ներգրավումը: Այստեղ, իհարկե, իմիտացիոն հնարավորություններն ընդլայնվում են, կարող են ընդլայնվել, գործընթացը կարող է որոշակիորեն դուրս գալ փակուղուց, և համանախագահներն, ըստ երևույթին, փորձում են ուսումնասիրել այդ հնարավորությունը: Սակայն, միևնույն ժամանակ, պարզ է, որ այդ բաղադրիչը բավական նուրբ է և կարող է հակամարտությանը մեկ էլ տալ կրոնական երանգ, ինչը կլինի թերևս շատ անցանկալի մի զարգացում, և այդ դեպքում արդեն նոր փակուղին կարող է շատ ավելի պայթյունավտանգ լինել, քան դիվանագիտական փակուղին: Սակայն, այդ ամենից բացի, չի բացառվում նաև, որ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի հետ հանդիպումը ունի բոլորովին այլ նպատակներ, որոնք չեն առնչվում Ղարաբաղի խնդրին:
Բանն այն է, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը ԱՄՆ, Ֆրանսիայի և Ռուսաստանի համար վերածվել է մի ֆորմատի, որտեղ դե յուրե Ղարաբաղի հակամարտությունն է հոսում, բայց դե ֆակտո քննարկվում են տարածաշրջանային ավելի լայն խնդիրներ, որոնք ուղղակիորեն կարող են նույնիսկ չառնչվել Ղարաբաղի խնդրին: Հնարավոր է, որ Կաթողիկոսի հետ հանդիպումն, ասենք, կապ ուներ հայ-վրացական խնդրին, որը բավական լարվեց նրա` հենց Վրաստան կատարած այցից հետո, և որում կարծես թե նկատելի լարվածությունը պահպանվում է: Դրա ապացույցն էր այն, որ Վրաստանը հայտարարեց Հայաստանի նախագահի Թբիլիսի այցի մասին, իսկ Հայաստանն էլ հայտարարեց, որ այդպիսի այց ծրագրված չէ:
Չի բացառվում, որ հայ-վրացական տիրույթում առկա իրավիճակը անհանգստացրել է համանախագահներին, և նրանք փորձել են իրավիճակը, առկա լարվածությունը հասկանալ կամ պատկերացնել որոշակիորեն արմատից, ինչպիսին կարելի է համարել Կաթողիկոսի այցը Վրաստան:
