Ասում է Եվրախորհրդարանի կողմից ընդունված «Հարավային Կովկասում ԵՄ-ի ռազմավարության անհրաժեշտության մասին» հայտնի` թիվ 2216 բանաձևի հեղինակ, Եվրախորհրդարանի պատգամավոր Եվգենի Կիրիլովը
– Պարոն Կիրիլով, մի քանի օր առաջ Եվրախորհրդարանում Հայաստանի հարցով ընդունվեց հայտարարություն, որտեղ վերջին պահին հանվեցին կոշտ ձևակերպումները: Կասե՞ք` ինչպես առաջացավ նման հայտարարություն ընդունելու գաղափարը, արդյո՞ք դա կապված է վերջերս Երևանում անցկացված ԵՄ ֆորումի հետ, որի ընթացքում հայաստանյան ընդդիմությունը բողոքի ակցիաներ է իրականացրել:
– Եվրախորհրդարանը պարբերաբար հանդիպումներ է անցկացնում Հայաստանի խորհրդարանի հետ` Համագործակցության ծրագրի հանձնաժողովի շրջանակներում, որը հրավիրվում է տարին մեկ անգամ` Բրյուսելում և Երևանում: Այդ իմաստով համատեղ հայտարարութունը, որը անցած շաբաթ հանձնաժողովի կողմից ընդունվեց Բրյուսելում, ոչ թե հայաստանյան նոր իրավիճակի արտացոլումն է, այլ` ամենամյա երաշխավորագրերի մի մասը, որը Եվրախորհրդարանը կատարում է Հայաստանի խորհրդարանի հետ համատեղ: Այդ հանդիպումների հիմնական նպատակը Հայաստանի և ԵՄ-ի միջև համագործակցությանն աջակցելն է, և հատկապես նրա խորհրդարանական ներկայացուցչության հնարավորություններով և խորհուրդների միջոցով փորձում է իր անհանգստությունն արտահայտել տնտեսական և քաղաքական ոլորտներում Հայաստանի առջև ծառացած խնդիրների առնչությամբ:
– Թեև ի սկզբանե հայտարարության տեքստում եղել են բավականին կոշտ ձևակերպումներ` խոսքի և մամուլի ազատության, ինչպես նաև քաղբանտարկյալների մասին, արդյունքում այդ ձևակերպումները տեղ չեն գտել հայտարարության մեջ: Ու եթե առավել կոշտ ձևակերպումներով հայտարարությունը կարող էր ճնշման միջոց դառնալ Հայաստանի իշխանությունների վրա, ապա այս դեպքում` Եվրախորհրդարանը կարծես «կանաչ լույս» է վառում Հայաստանի իշխանությունների առջև` մամուլի և խոսքի ազատության, քաղբանտարկյալների հարցում իրենց ցանկացածն անելու համար: Ինչպե՞ս կմեկնաբանեք այս հանգամանքը և իրականում ինչո՞ւ տեքստից հանվեցին կոշտ ձևակերպումները:
– Եվրախորհրդարանը մշտապես դեմ է հանդես եկել այնպիսի գործողություններին կամ հայտարարություններին, որոնք կարող են կասկածի տակ դնել եվրոպական հիմնարար արժեքներն ու ժողովրդավարական չափորոշիչները: Եվրախորհրդարանը մշտապես իր ձայնն է բարձրացրել առ այն, որ Հայաստանի իշխանությունները պետք է ավելի մեծ քաղաքական կամք ցուցաբերեն երկրում խոսքի ազատության և բոլոր քաղբանտարկյալներին անհապաղ ազատ արձակելու հարցում: Նրա դերը այս կամ այն կառավարությանը քննադատելը չէ, այն փորձում է կառուցողական հունով օգնել Հայաստանի հետագա ժողովրդավարացմանն ու քաղաքացիական հասարակության կայացմանը:
– Այն հարցերը, որոնք հետագայում տեղ չեն գտել Եվրախորհրդարանի հայտարարության մեջ, բայց որոնք շարունակում են հրատապ մնալ Հայաստանում, արդյո՞ք կարող են ազդել ԵՄ-Հայաստան, Եվրախորհրդարանի և Հայաստանի փոխհարաբերությունների վրա:
– Իրականում բոլոր այդ հարցերը տեղ են գտել այն փաստաթղթում, որտեղ ընդունվում է, որ այո, կա կամարտահայտության և հավաքների ազատության ապահովման հարցում ջանքեր գործադրելու անհրաժեշտություն: Եվրախորհրդարանը ընդունում է նաև, որ այդ հարցում արձանագրվել է որոշակի առաջընթաց, ինչը վկայում է նաև «Լրագրողներն առանց սահմանների» կազմակերպության ամենամյա զեկույցի արձանագրած Հայաստանի առաջընթացը: Սակայն դեռևս կա լուրջ անհանգստություն ԶԼՄ-ներում բազմակարծության բացակայության հարցում, և անհրաժեշտ է, որպեսզի Հայաստանի իշխանություններն իրականացնեն արագ և մանրազնին հետաքննություն` լրագրողների դեմ իրականացված բռնությունները բացահայտելու համար:
– Ճնշման ի՞նչ մեխանիզմներ ունի ԵՄ-ն, Եվրախորհրդարանը` Հայաստանի իշխանությունների դեմ, եթե այդ հարցերն առաջիկայում էլ մնան չլուծված:
– Եվրախորհրդարանի գործը չէ հայաստանյան կառավարությանը քննադատելը: Դա Հայաստանի ժողովրդի գործն է, ով պետք է ցույց տա ժողովրդավարությանն իր համաձայնությունը կամ անհամաձայնությունը: Մի բան ակնհայտ է` այդ հարցերը որոշակի խնդիրներ են ստեղծում երկխոսության զարգացման հարցում, որը Հայաստան-ԵՄ ասոցացման համաձայնագրի ստորագրման հարցում պետք է զարգացում ապահովի, ինչն էլ, ի թիվս այլոց, կբերի վիզային ռեժիմի պարզեցմանն ու ԵՄ-ի և Հայաստանի միջև ազատ առևտրի մասին համաձայնության ստորագրմանը:
