«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է ՀՀ ԱԺ փոխնախագահ, ՀՀԿ-ական Սամվել Նիկոյանը:
-Պարոն Նիկոյան, երկխոսությունն առկախվեց, որի պատճառը, ինչպես պարզաբանեց ՀԱԿ-ը, Տիգրան Առաքելյանի ներկայիս կարգավիճակն է: ՀԱԿ-ը միաժամանակ ասում է, որ Տիգրան Առաքելյանին ազատ արձակելուց հետո կվերսկսեն երկխոսել: Մինչ այդ, ինչպես ասում են` երկխոսությունը քաղաքակիրթ ամբիոնից կրկին տեղափոխվեց հրապարակ: Այս ամենը քաղաքական հաշվա՞րկ էր, թե՞…
– Վաղ գարնանից մեր երկրում տեղի է ունենում քաղաքական իրադարձություն: Կողմերը հրաժարվեցին ռեսուրսների պայքարից և փորձեցին միմյանց տեսակետին ականջալուր լինել: Այդ գործընթացը տևական ժամանակ շարունակվեց, և այդ երկխոսությունը վերածվեց նույնիսկ բանակցությունների: Ավելին` այդ ընթացքում երկրում բազմաթիվ դրական քայլեր կատարվեցին: Ցավով պետք է նշեմ, որ որևէ փոքր միջադեպ, թեկուզ ժամանակավորապես, կարողացավ առկախել այս կարևոր քաղաքական իրադարձությունն ու գործընթացը: Մեր երկրի համար հույժ կարևոր այս իրադարձությունը պետք է ունենա իր տրամաբանական շարունակությունը, որը պետք է միտված լինի 2012թ.-ին կարևոր և նորմալ մթնոլորտի ստեղծմանը, որը կստեղծի այն բոլոր բավարար պայմանները, որ մեր երկրում տեղի ունենան արդար, թափանցիկ ընտրություններ: Այդ դեպքում արդյունքները, իրենց հերթին, դրական կգնահատեն ե՛ւ միջազգային կազմակերպությունները, ե՛ւ բոլոր մասնակիցները: Սա ամենակարևոր խնդիրն է, և մյուս երկրորդական խնդիրները չպետք է ազդեն դրա վրա:
– Ձեր լավատեսական գնահատականներից տպավորություն է ստեղծվում, որ Տիգրան Առաքելյանը առաջիկայում ազատ կարձակվի: Կարելի՞ է այդպես ենթադրել:
– Խնդիրն այստեղ կայանում է նրանում, որ այդ երիտասարդի հարցը իրավական հարթության մեջ վերջիվերջո, իհարկե, լուծում պետք է գտնի: Ես չեմ կարծում, որ դա այնպիսի պրոբլեմ է, որը կարող է կարևոր իրադարձությունների համար խոչընդոտ հանդիսանալ: Ես ուղղակիորեն հասկանում եմ, թե ինչքան բարդ գործընթաց է գնում: Երկխոսությունը ինքը բավականին բարդ գործընթաց է: Բոլորը չէ, որ հիացած են այդ բարդ պրոցեսով, բայց երբ պետության ղեկավարը և ընդդիմության լիդերը գնացին այդ ճանապարհով, սա նշանակում է, որ դրա կարևորության ըմբռնումը երկուստեք կա: Ես ուղղակի համոզված եմ, որ դա չի կարող և չպետք է խոչընդոտ հանդիսանա հետագա գործողությունների համար: Ավելի շուտ` դա իմ ցանկությունն է:
– Տևական ժամանակ ՀԱԿ-ը զերծ էր մնում հեղափոխական կոչերից, սակայն վերջին հանրահավաքին նորից շեշտը դրվեց հեղափոխության վրա: Այս առումով մտավախություն չունե՞ք:
– Գիտեք, ես հիշում եմ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի դեռևս վաղ գարնանը ասած այն միտքը, թե ինքը ուզում է շախմատ խաղալ, իսկ մեզ հետ հիմա քինգբոքսինգ են խաղում: Ներկա պահին ՀԱԿ-ի մեջ քինգբոքսինգն է խոսում:
– Դուք ղեկավարել եք Մարտի 1-ի հարցերն ուսումնասիրող ԱԺ ժամանակավոր հանձնաժողովը: ԵԽԽՎ Մոնիտորինգի հանձնաժողովը ընդունեց բանաձևի նախագիծ, ըստ որի Մարտի 1-ի էջը կարելի է համարել փակված: Ի՞նչ է արվել այդ ուղղությամբ, ո՞վ է պատժվել: Ի՞նչ կապ ունի այստեղ երկխոսությունը, չէ՞ որ մարդ է սպանվել:
– Այդ հարցը տվեք ԵԽԽՎ Մոնիտորինգի հանձնաժողովի զեկույցը նախապատրաստողներին: Պատժվածներ կան, դատապարտվածներ կան: Խոսքը վերաբերում է մահվան դեպքերին, թե ում գործողությունների արդյունքում է մահ պատճառվել: Նախաքննությունը շարունակվում է: Ես գոնե այն մարդկանցից մեկն եմ, որ անպայմանորեն ուզում եմ դրական արդյունք գրանցվի: Այդ առումով յուրաքանչյուր անձ, որի գործողությունը ապօրինի մահ է պատճառել որևէ մեկին` պետք է պատասխան տա օրենքի առաջ: Դա շատ կարևոր է, և ես այն մարդկանցից մեկն եմ, որ ցանկանում եմ այդ հարցը լուծում ստանա:
– Ուզում եք ասել, որ Մարտի 1-ի էջը փակվա՞ծ չէ:
– Մարտի 1-ի էջը փակված է` բացառությամբ այս մասով, ինչի կապակցությամբ Սերժ Սարգսյանը դատաիրավական համակարգի աշխատողների հետ հանդիպմանը հստակ ցուցումներ է տվել:
– Պարոն Նիկոյան, նաև կանխատեսումներ էին արվում, որ աշնանը կոալիցիան կմասնատվի: ԲՀԿ-ն ինքը դեռ ամիսներ առաջ հայտարարեց, որ առանձին է գնալու ընտրություններին: Բայց կոալիցիայի մասնատման ականատես էլ չենք լինում: Ինչո՞վ է այս հանգամանքը պայմանավորված, և ե՞րբ կոալիցիան կմասնատվի:
– Կա հնարավորություն, որ կոալիցիան միասնական ձևով գնա ընտրություններին, բայց եթե որևէ քաղաքական ուժ գտնում է, որ ինքը պետք է առանձին գնա ընտրություններին, դա նորմալ է` ե՛ւ քաղաքագիտական, ե՛ւ քաղաքական առումով: Ներկա պահին այս երկու հնարավորություններն էլ կան: Ինչ վերաբերում է ժամկետներին, ապա երբ գա նախընտրական շրջանը, որտեղ կերևա յուրաքանչյուր կուսակցության մարտավարությունը, այդ հարցն էլ իր լուծումը կստանա: Ավելին` կարծում եմ, որ շուտ սկսել նախընտրական հատվածին հատուկ գործառույթներ` ճիշտ չէ: Դրա համար ե՛ւ կոալիցիան է շատ իմաստուն վարվում, ե՛ւ ընդդիմությունը, որ մեր երկիրը ժամանակից շուտ չեն մտցնում նախընտրական ակտիվ գործողությունների շրջան:
– Հարցս մեկ այլ կերպ ձևակերպեմ` ե՞րբ է կոալիցիայի մասնատման վերջնաժամկետը:
– Երբ արդեն առաջադրումների ժամանակը կլինի, պաշտոնական քարոզարշավի սկիզբը կլինի և յուրաքանչյուր կուսակցության մարտավարությունը, գործողությունը հստակ կերևա: Եվ ինչքան դա մոտ լինի նախընտրական ժամանակին, պաշտոնական քարոզչությանը` շատ ավելի լավ:
– Պարոն Նիկոյան, WikiLeaks-յան հրապարակումներից դուք ևս զերծ չմնացիք: Ձեզ անգլերեն տարբերակով անվանեցին Սերժ Սարգսյանի «լեյտենանտ», իսկ հայերեն թարգմանությամբ` հավատարմագրված օգնական: Որոշ քաղաքական ուժեր այդ հրապարակումները պայմանավորում են նրանով, որ արտաքին ուժերը ցանկանում են նախընտրական իրավիճակում լարվածություն առաջացնել քաղաքական ուժերի միջև:
– Նախ կարծում եմ` յուրաքանչյուր քաղաքական գործչի համար իր կուսակցության, իր երկրի ղեկավարին հավատարիմ լինելը քննադատության ենթակա չէ: Ավելին` եթե ամերիկյան բարձրաստիճան պաշտոնյաները այդ կարծիքին են, ես դրանից միայն լավ եմ զգում: Իսկ WikiLeaks-յան հրապարակումը, այսպես ասած, ամբողջ աշխարհում և մեր երկրում ևս լուրջ քաղաքական գործիչները դրան չեն անդրադառնալու: Հետևաբար` ես ևս չեմ պատրաստվում դրան անդրադառնալ, կարդալ, մեկնաբանել և այլն, և այլն: