Հայաստանի արտգործնախարարությունը հայտարարություն է տարածել Ադրբեջանի նախագահ Ալիևի՝ մայիսի 28-ին արած հայտարարությունների առնչությամբ, որոնք վերաբերում էին Արցախի ղեկավարությանն ու փաստացի սպառնալիք էին Արցախի ժողովրդին: «Հայաստանը հաստատակամ է տարածաշրջանում խաղաղության հաստատման իր ընտրած ճանապարհին: Ցավոք սրտի, ինչպես երևում է Ադրբեջանի ղեկավարության ագրեսիվ հռետորաբանությունից և գործողություններից, այդ պետությունը խնդիրների լուծումը տեսնում է ոչ թե Ալմա-Աթայի հռչակագրով նախանշված սահմաններով Հայաստանի Հանրապետության տարածքային ամբողջականության ճանաչման և Լեռնային Ղարաբաղի բնակչության իրավունքների և անվտանգության հասցեագրման, այլ սպառնալիքի և ռազմական ուժի գործադրման ճանապարհով», ասվում է Հայաստանի ԱԳՆ հայտարարության մեջ։ Այն ահազանգում է միջազգային դերակատարներին Արցախն էթնիկ զտման ենթարկելու Ալիևի մտադրության առնչությամբ, շարունակելով. «Նման զարգացումները կանխելու համար Հարավային Կովկասի խաղաղությամբ և կայունությամբ շահագրգիռ բոլոր գործընկերները պարտավոր են հանդես գալ միանշանակ և աներկբա գնահատականներով»: Սա գործնականում այն է, ինչի մասին ինքս գրել և խոսել եմ պարբերաբար. Առանց Ադրբեջանի ուժի գործադրման կամ դրա սպառնալիքի առարկայական զսպման, գործնականում հնարավոր չէ ակկալել իրապես խաղաղ գործծընթաց և դրան կառուցողական ու դրական մասնակցության հանձնառություն Ադրբեջանից:
Առայժմ, Հարավային Կովկասի խաղաղության, Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղ գործընթացի շահագրգռությամբ ներկայացող որևէ դերակատար հասցեական գնահատական չի տվել Ալիևի հայտարարությունների առնչությամբ: Թեև, այստեղ ևս գործնականում չկա զարմանալի պատկեր, քանի որ հասցեական գնահատական չեն ստացել անգամ Ալիևի ռազմական գործողություններն ու նաև Արցախի դեմ սանձազերծած պատերազմը, Հայաստանի դեմ ռազմական գործողությունները: Դրանք դատապարտված չեն, այլ լոկ արձանագրված և «համապարփակ» կարգավորումների տրամաբանության դաշտ տեղափոխված: Միևնույն ժամանակ այստեղ թերևս բավականին պարզ է այն, որ դա տեղի չի ունենա, քանի դեռ. ա) գոյություն ունի աշխարհաքաղաքական մեծ դիմակայություն միջազգային խոշոր դերակատարների միջև և նրանք չունեն Կովկասի հարցում շատ, թե քիչ ընդհանուր մոտեցումներ, բ) քանի դեռ Ադրբեջանը ըստ էության դուրս չի եկել նրանցից որևէ մեկի դեմ և չի արել քայլեր, որոնք սպառնում են նրանց անվտանգությանը:
Այստեղ թվում է, որ Արցախի հանդեպ Ալիևի գործողությունները սպառնում են Ռուսաստանին, որն ունի խաղաղապահ ներկայություն այնտեղ և դա իր համար կովկասյան ռազմավարության կարևոր մաս է: Բայց, Ռուսաստանը ներկայումս բացարձակապես հեռու է այնպիսի վիճակից, որ Ադրբեջանի հետ խոսի կոշտ հռետորաբանությամբ կամ առավել ևս՝ գործիքակազմով: Դա այսօր ունակ է անել միջազգային հանրությունը, որը ևս չունի այդպիսի ցանկություն, քանի որ Ադրբեջանի գործողությունները առավելապես թիրախավորելով Ռուսաստանի շահերը և հետաքրքրությունները, բարդություն ստեղծելով Մոսկվայի համար՝ որն ունակ չէ այսօր արձագանքել այդ բարդություններին ըստ համարժեքության, մեծ հաշվով անում է Ռուսաստանի դեմ պայքարի մեջ գտնվողների շահերին համահունչ քայլեր: Հայաստանի ու Արցախի խնդիրն է ստեղծել իրավիճակ, երբ Ադրբեջանի գործողությունները կհարվածեն նաև այդ դերակատարների շահերին: Իսկ դրա համար նվազագույնը կարևոր է, որպեսզի նրանք ևս հայտնվեն պատասխանատվության ներքո: Պաշտոնական Երևանն այդ հարցում ունի սահմանափակ հնարավորություն, մի շարք օբյեկտիվ պատճառներով: Այդ պատասխանատվությունը առավել աշխուժորեն պետք է ձևավորի հանրությունը, հանրային դերակատարները, ու դա պետք է լինի Հայաստանի ժողովրդավարական մոդելի դրսևորումներից մեկը: Բայց, Հայաստանում չկա արդյունավետ աշխատող այդպիսի մեխանիզմ:
