Այս տարվա ապրիլի 1–ից էլեկտրական ցանցին միանալու վճարումները թանկացել են Հայաստանի հանրային ծառայությունները կարգավորող հանձնաժողովի որոշմամբ։ ՀԾԿ հանձնաժողովի նախագահ Գարեգին Բաղրամյանը նշել է, որ ՀԷՑ-ին նոր միացող բաժանորդները չպետք է խնդիրներ ստեղծեն հին բաժանորդների համար։ Նոր միացող բաժանորդների համար տարբեր գնային սանդղակներ կան, անհատական բնակարանների կամ սովորական միացումների, բնակավայրում կամ բնակավայրից դուրս գտնվող միացումների համար տարբեր գումարներ են սահմանված։
«Խնդիրն այն է, որ 2008-ից միացման վճարները չէին վերանայվել, ապրիլի մեկից երկար քննարկումների արդյունքում տեղի է ունեցել վերանայում, և բոլոր նոր միացողների համար երկուսից երեք անգամ բարձրանում է արժեքը»,-ասել է Բաղրամյանը:
Այս առնչությամբ, tvyal.com կազմակերպության ղեկավար, Ամբերդ հետազոտական կենտրոնի փորձագետ Աղասի Թավադյանն «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում նշեց. «Պետք է հասկանալ, թե սա ինչ խնդիրներ է առաջացնում։
Այսպես, թե այնպես, էլեկտրաէներգիան ժամանակի ընթացքում էժանանալու է, բայց մյուս կողմից ամենաթանկ բանը էլեկտրականության մեջ ենթակառուցվածքների սպասարկումն է՝ ենթակառուցվածքների ստեղծում, նոր էլեկտրական գծերի անցկացում: Սա բավականին զգալի գումար է կազմում ընդհանուր ենթակառուցվածքների մեջ: Նաև չպետք է մոռանալ, որ էլեկտրականության մոտ 15 տոկոսը կորում է էլեկտրակայաններից մինչև վերջնական սպառման կետերին հասցնելու ընթացքում: Հայաստանում հիմնականում էլեկտրակայանները եկել են խորհրդային ժամանակներից և նոր սպառողների համար պետք է ստեղծել նոր ենթակառուցվածքներ և, հավանաբար, դրանով է պայմանավորված այս քայլը»:
Թավադյանի խոսքով՝ սակագնի բարձրացում չի կանխատեսվում, պարզապես, նոր սպառողների համար միացման արժեքն է բարձրանում:
Հարցին, թե որքանով է տրամաբանական այդ վճարը մի քանի անգամ բարձրացնելը, Թավադյանը պատասխանեց. «Այս պահին դժվար է գնահատել՝ տրամաբանական է, թե ոչ, քանի որ հստակ հաշվարկներ չեն տրվել, չի նշվել, թե ինչի համար է դա արվում: Կարելի է ենթադրել, որ 2022-ի ընթացքում բավականին շատ ներդրումներ են եկել Հայաստան, իսկ այդ ներդրումների հիմնական մասն ուղղվում է դեպի շինարարություն: Դրանով պայմանավորված՝ նոր բաժանորդների համար որոշակի թանկացումը բնական է, սակայն երեք անգամ թանակցումը նոր բաժանորդների համար տրամաբանական է, թե ոչ, պետք է որոշել, պետք է զեկույցի արդյունքում գնահատվ», -ասաց Թավադյանը։
Տնտեսագետի խոսքով՝ խոսքը միայն նորակառույց բնակարանների մասին է, և չի բացառվում, որ լինի վերանայում, քանի որ պետք է հասկանալ, որ էլենտրաէներգիայի թանկացումը միշտ հանրային դժգոհություն է առաջացնում, երկրորդ՝ այս ոլորտն ազատականացվում է։ Այս պահին մեր էլեկտրաէներգիայի մոտ 40 տոկոսը ստացվում է ջերմաէկետրակայաններից, որոնք սպառում են Ռուսաստանից բերված գազ էլեկտրաէներգիան արտադրելու համար, իսկ դա ամենաթանկ էլեկտրաէներգիան է՝ համեմատած ատոմակայանի և ջէկերի, որոնք մի անգամ ավելի էժան էլեկտրանէերգիա են արտադրում, և չպետք է մոռանալ, որ ՀՀ-ում մեծ թափ է առել արևային էներգիան, որն այս պահին կազմում է ընդհանուր ցանցի մոտ չորս տոկոսը, այսինքն՝ շուկայի ազատականցումը, որը կրճատելու է ջերմաէլեկտրակայանի տոկոսը ընդհանուր ցանցում, ինչն էլ նպաստելու է էլեկտրաէներգիայի գնի անփոփոխ մնալուն, այսինքն՝ էլեկտրաէներգիան չի թանկանա։ Նա նաև նշեց, որ քանի որ 2022-ին ներդրումները շատացել են, և հիմնականում շինարարության մեջ են արվում ներդրումներ, դրանք էլ իրենց հերթին պահանջում են նոր էլեկտրական ենթակառուցվածքներ։
