Tuesday, 19 03 2024
Նիկոլ Փաշինյանն ապահովագրում է իրեն Ա եվ Բ պլանների համա՞ր
Հանրապետության նախագահն ընդունել է ֆրանսիացի մտավորականների
Պուտինը ՌԴ նախագահի թեկնածուներին առաջարկել է համատեղ աշխատել
Եթովպիայում ՀՀ դեսպանն իր հավատարմագրերն է հանձնել երկրի նախագահին
Հայաստանի և Մալթայի ԱԳ նախարարությունների միջև անցկացվել են առաջին քաղաքական խորհրդակցությունները
Վարչապետը տիկնոջ հետ ներկա է գտնվել «…և նորից Գարուն» ներկայացմանը
00:07
Բայդենը Նեթանյահուին հայտնել է Իսրայելի ռազմական ծրագրերի վերաբերյալ մտահոգությունների մասին
Էրդողանը շնորհավորել է Պուտինին
00:03
ԱՄՆ-ն չի շնորհավորի Պուտինին ընտրություններում հաղթանակի կապակցությամբ
Եղանակային պայմանները ՀՀ ավտոճանապարհներին
Արա Աբրահամյանի ներկայացուցիչը 20-ամյա երիտասարդի է ծեծի ենթարկել
Փաշինյանը փոխզիջման օրինակ է ծառայում․ 31 գյուղի հեկտարները կվերադարձվե՞ն
Մեր քաղաքականությունն է թույլ չտալ պատերազմ. Նիկոլ Փաշինյանը Ոսկեպարում էր
ՌԴ նախագահի ընտրության բուն ինտրիգը նոր է սկսվում
Երթուղայինի վարորդը և կանգառում սպասող կինը հարվածներ են հասցրել միմյանց
ՆԱՏՕ-ն նախապատվությունը տալիս է Բաքվի՞ն․ Ստոլտենբերգի «անհամաչափ» օրակարգը
«Վերընտրված» Պուտինը և հայկական պետականությունը անհամատեղելի են
Այս պատմական անողնաշարությունը չի ներվելու հենց պատմության կողմից
Քննարկել ենք ԼՂ-ից բռնի տեղահանումից հետո Հայաստանում և տարածաշրջանում ստեղծված անվտանգային մարտահրավերները. Նարեկ Մկրտչյան
Մի քանի լարի վրա չենք խաղում. իրավունք չունենք երկիրը բախտախնդրության տանելու
Պուտինի ստեփանակերտյան Նավրուզը
Podcast կարևորի մասին
21:50
ԵՄ-ը նոր պատժամիջոցներ կսահմանի Ռուսաստանի նկատմամբ
Գորիսում երեք հոգու նկատմամբ հրազենով սպանության փորձի համար հետախուզվողը հայտնաբերվել է
21:30
Նիգերը կարող է Իրանին ուրանի հասանելիություն տալ
21:20
Եվրախորհրդի որոշմամբ՝ Ուկրաինային լրացուցիչ 5 մլրդ եվրոյի ռազմական աջակցության կցուցաբերվի
Գողական ռազբորկա, կրակողներ՝ ամենաանվտանգ քաղաքում
Միջադեպ մերձդնեստրում. ՆԱՏՕ-ն սկսել է ամենամեծ ռազմակայանի կառուցումը
4 գյուղերի «վերադարձով» Հայաստանի գլխին կախված վտանգները չեն պակասի, ճիշտ հակառակը
Քաղաքացիներն ապօրինի զենք-զինամթերք են կամավոր հանձնել, նաև` փրկարարական ջոկատում

2022-ն առաջին դրական միգրացիոն սալդո գրանցած տարին է Հայաստանի համար

«Առաջին լրատվական»-ի հարցերին պատասխանել է ՄԱՀՀԻ ասոցացված փորձագետ, ժողովրդագրագետ Արտակ Մարկոսյանը:

Պարոն Մարկոսյան, վիճակագրությունը ցույց է տալիս, որ 15 400 մարդով ավելացել է մշտական բնակչության թիվը: Մասնագետները սա պայմանավորում են երկու գործոնով՝ միգրացիոն դրական սալդո և ծնելիության հավելաճ: Այս ցուցանիշն ինչի՞ մասին է խոսում և որքանո՞վ սա կարող է շարունակական լինել:

Բնական աճի ցուցանիշի առումով մենք 1991-ից ի վեր մինչև 2020 թվականը միշտ ունեցել ենք բնական հավելաճ: 2020-ին նոր եղել է բացասական՝ պայմանավորված այն հանգամանքով՝ պատերազմ և կորոնավիրուս: Մնացած բոլոր տարիներին միշտ ունեցել ենք դրական բնական հավելաճ: 2022-ին բավականին վերականգնվել է հավելաճը: Կորոնավիրուսից մահերի լուրջ անկում ունեինք 2020-ին, իսկ 2021-ին մոտ 84 տոկոսով մահերի թիվը նվազել է: Ընդհանրապես, բոլոր մահվան պատճառներից մենք նվազումներ ունեինք, բայց ամենազգալին կոնորավիրուսից մահերի նվազումն էր: Այս ամենը նպաստել է, որ նախորդ տարի մենք ունենանք ևս 2019 թվականի բնական աճի նույնանման ցուցանիշ: Այսինքն՝ ոչ թե աճել էին ծնունդները, այլ նվազել էին մահերը: Մենք նախորդ տարի ունեցանք 9500  բնական աճի ցուցանիշ: Ի հավելումն դրա՝ 2022-ին գումարվեց միգրացիոն դրական սալդոն, այսինքն անկախ Հայաստանի անկախ շրջանի պատմության մեջ առաջին անգամ ունեցանք միգրացիոն դրական սալդո: Մինչ այդ նման բան չէր եղել, եթե չհաշվենք 2020 թվականը, որը պայմանավորված էր նրանով, որ սահմանները փակ էին, սահմանափակումներ կային: Կարող ենք համարել, որ 2022-ն առաջին դրական միգրացիոն սալդո գրանցած տարին  Հայաստանի Հանրապետության համար: Բնականաբար, դրա վրա մի քանի գործոններ ազդել են, թեև նշեմ, որ 2018-ից հետո մենք տեսնում էինք, որ արտագաղթը գնալով նվազում է: Բացի այդ, Ռուսաստանում առկա իրավիճակով պայմանավորված նաև մեր հայրենակիցներն են սկսել վերադառնալ: Չեմ ասի, որ հոսքը շատ մեծ է, բայց նման միտում կա, որ մարդիկ տեղափոխվում են Հայաստան մշտական բնակության: Նախորդ տարի այդպիսի գործընթաց եղել է, և կարևոր է, որ ընտանիքներով են վերադարձել: Այսինքն՝ հիմնականում վերարտադրողական տարիքի մարդիկ են վերադարձել, որը կարող է նպաստել հետագա ժողովրդագրական գործընթացներին դրական իմաստով:

Կան գործոններ, որ կարող են ազդել ներհոսքի վրա, բայց մենք նաև օտարազգիների ներհոսք ենք տեսնում, որոնք, բնականաբար, մշտական բնակության նպատակով չեն արտահայտվում, այսինքն՝ մինչև ՀՀ քաղաքացի չդառնան, իրենք հաշվարկի մեջ չեն ներառվի: Նախորդ տարի օտարերկրացիների ներհոսքի մեջ առաջին տեղում եղել են ռուսները, և հասկանալի է, որ նրանք մտադիր չեն ՀՀ քաղաքացիություն ձեռք բերել: Երկրորդ տեղում իրանցիներն են, երրորդ տեղում՝ հնդիկները: Աշխատանքային միգրացիայի լուրջ ներհոսք ունենք, շատերը եկել են այստեղ աշխատելու: Թե դա հետագայում որքանով կվերափոխվի մշտական բնակության, դժվար է ասել:

Դա կախված կլինի նրանից, թե Հայաստանն ի՞նչ պայմաններ կառաջակի նրանց։

Ես չէի ասի, թե նորմալ չեն պայմանները: Բիզնեսի համար բավական նորմալ պայմաններ են ստեղծված։ Բնականաբար, բոլոր ոլորտներում այդ հայեցակարգերը կատարելագործման կարիք ունեն։ Զերծ ենք կոռուպցիայից, արհեստական խոչընդոտների նրանք չեն հանդիպում, և սա հիմք է հանդիսանում, որ մարդիկ որոշում կայացնեն ավելի երկարաժամկետ մնան և գործունեություն ծավալեն ՀՀ-ում։ Բայց ամեն ինչ նաև կախված է լինելու նրանից, թե ռուս-ուկրաինական գործընթացներն ինչպես կզարգանան ՌԴ-ում և թե որքան մեր հայրենակիցներն ավելի ակտիվ կսկսեն վերադառնալ։

Մեր հայրենակիցների վերադարձի գործընթացը շարունակվում է նաև այս տարի՞՝ հաշվի առնելով, որ ռուս-ուկրաինական պատերազմը շարունակվում է

 Այս տարվա համար չեմ կարող ասել, բայց նախորդ տարի դա է բավականին նպաստել միգրացիոն դրական սալդոյին, որ մենք ունեցել ենք։ Այսինքն՝ մարդիկ վերադառնում էին, վերականգնում էին իրենց քաղաքացիությունը և մնում էին մշտական բնակության ՀՀ-ում։ Դա կարելի է ասել, որ շատ դրական գործընթաց է ՀՀ ժողովրդագրական գործընթացների համար։

Իսկ որքա՞ն է կազմել ՀՀ միգրացիոն սալդոյի մնացորդը։
Հայաստանի միգրացիոն սալդոն 2022 թվականին 1992թվականից ի վեր առաջին անգամ դրական է եղել 5400 մարդով։ Հիմնականում ՌԴ-ից են գալիս, իհարկե, գալիս են նաև Սիրիայից, Իրանից, Լիբանանից, բայց նախորդ տարի մեծամասնությունը ՌԴ-ից է եկել, բայց այնպես չէ, որ մենք մասսայական ներհոսք ենք ունեցել ՌԴ մեր հայրենակիցների, մենք վաղուց այդպիսի ներհոսք չենք տեսել։ Կարծում եմ նաև ՀՀ գործընթացներից է կախված։ Մենք հիմա ունենք անվտանգային խնդիրների բարելավման կարիք, հարևան երկրների հարաբերությունների կարգավորումը։ Եվ եթե ամեն բան լավ լինի այս առումով, մենք ավելի մեծ ներհոսքի ականատես կլինենք։ Կարևոր է, որ մենք ավելի արագ աճի տեմպեր արձանագրենք։ Մարդիկ պետք է կարողանան ընթացիկ հարցերը լուծել, աշխատանք ունենալ և ընտանիք պահել։

 

Բաժիններ
Ուղիղ
Լրահոս
Որոնում