Թուրքիայի նախագահի հետ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հեռախոսազրույցը, որ տեղի է ունեցել նախօրեին՝ Թուրքիայում հազարավոր մարդկանց կյանքեր խլած երկրաշարժի առիթով, Հայաստանում առաջացրել է հասարակական կարծիքի մեծ շարժեր: Կան՝ այդ, ինչպես նաև փրկարար ջոկատ ուղարկելու քայլը կարևոր և անհրաժեշտ գնահատող, և հակառակը՝ սուր քննադատության ենթարկող հանրային շերտեր: Սա նորմալ է, անհամարժեք է մտածել, թե այդօրինակ դեպքերում Հայաստանում չի լինի որևէ սուր քննադատություն, առավել ևս, որ ինչքան էլ այդ քննադատությունը պարունակի գերազանցապես զգայական շերտեր, այդուհանդերձ այն ունի պատմա-քաղաքական օբյեկտիվ հիմքեր: Այդ ամենով հանդերձ, Հայաստանի վարչապետի քայլը կարևոր է, և կարևոր է նաև այդ քայլը դիտարկել ավելի խորքային, քան զուտ դիվանագիտական ժեստը: Այդ առումով պետք է անպայման նկատել նաև, որ Նիկոլ Փաշինյանը հեռախոսազրույց է ունեցել ոչ միայն Թուրքիայի, այլ նաև Սիրիայի նախագահի հետ: Փաշինյանը ցավակցել է նաև այդ երկրի նախագահ Բաշար Ասադին և Հայաստանը Սիրիային էլ մեկնում է փրկարար օգնության ձեռք:
Թուրքիայի նախագահի հետ շփումը հարկ է դիտարկել լայն համատեքստում: Հայ-թուրքական հարաբերության թեման իհարկե շատ կարևոր, հայկական պետականության համար հիմնարար թեմաներից է, բայց այս պարագայում թերևս չափազանցություն է իրավիճակը այդ համատեքստի մեջ տեղավորելը: Միևնույն ժամանակ, այն ունի ավելի մեծ համատեքստ, ռեգիոնալ ընդգրկում, ու այդ նպատակով է, որ կարևոր է այն դիտարկել նաև Սիրիայի նախագահի հետ հեռախոսազրույցի համատեքստում: Կովկասում գտնվող Հայաստանը հայկական պետություն է, որի քաղաքակրթական սահմանը մերձավորարևելյան մեծ ռեգիոնն է: Հայաստանի վարչապետի հեռախոսազանգերը անհրաժեշտ է դիտարկել այս համատեքստում: Հայաստանը ռեգիոնին պատուհասած աղետի հանդեպ դրսևորում է ռեգիոնալ մասշտաբի սուբյեկտի կարեկցանք և պատասխանատվություն:
Ասել կուզի, այստեղ միայն ժեստ չէ, որ պետք է նկատել ու մատուցել, այլ նաև ռեգիոնալ պատասխանատվության վարքագիծ, որ բխում է նաև ողբերգության գոտում հայկական ներկայության խորքային իրողություններից: Դրանք գործոններ են, որ հաշվի են առնվում մեծմերձավորարևելյան քաղաքական, տնտեսա-քաղաքակլան, ռազմա-քաղաքական, դավանաքաղաքական խաղում, ու Հայաստանն այստեղ պատուհասած ողբերգության ֆոնին փորձում է իրեն դրսևորել որպես «խաղացող» սուբյեկտ, բնականաբար իր համեստ հնարավորությունների չափով: Սրան զուգահեռ, անշուշտ կա նաև անվտանգության օրախնդիր հարցը, հատկապես այն պարագայում, երբ ավերիչ երկրաշարժը կարող է կլանել ուշադրություն և այդ կերպ «բացել» անցքեր ռեգիոնալ անվտանգության համակարգերում, ինչից կարող են օգտվել ուժեր, որոնք Կովկասի առնչությամբ իրենց մոտեցումներում այդքան էլ չեն դավանում կայունությանը: Իսկ այդտեղ նորություն չէ այն, որ Ադրբեջանը դիտվում է իբրև այդօրինակ նպատակների գործիք: Էրդողանի հետ շփումը անկասկած կարևոր է նաև այդ օրախնդիր մարտահրավերների կառավարման տեսանկյունից: Ի դեպ, այդ իմաստով թերևս ուշադրության է արժանի նաև մի հանգամանք, որ այդ շփումը տեղի է ունենում Փաշինյան-Մակրոն հեռախոսազրույցից հետո:
