Տաշքենդում հանդիպում են ունեցել Ադրբեջանի և Իրանի արտգործնախարարները։ Ջեյհուն Բայրամովը և Հոսեյն Ամիր-Աբդոլլահիանը մասնակցում են Տնտեսական համագործակցության կազմակերպության նախարարական նիստին։
Իրանա-հայկական «Արաքս նյուզ» թելեգրամյան ալիքից տեղեկանում ենք, որ հանդիպման ընթացքում Ամիր-Աբդոլլահիանը, անդրադառնալով Թեհրան-Բաքու հարաբերություններին և Իրանի ԻՀ արտաքին քաղաքականության առաջնահերթություններին, հայտարարել է. «Հարավային Կովկասի զարգացումները, Ադրբեջանի օկուպացված տարածքների ազատագրումը և դրա հետ կապված հրադադարի համաձայնագիրը, տարածաշրջանում կայունության և մերձեցման նոր պատուհաններ են բացում և հնարավորություններ ստեղծում»: «Տարածաշրջանի երկրների տարածքային ամբողջականության ապահովումը կարևոր է մեզ համար և Իրանը միշտ աջակցել է և կաջակցի Ադրբեջանի Հանրապետության տարածքային ամբողջականությանը»,- ասել է Իրանի արտգործնախարարը: Արտգործնախարարները քննարկել են նաև «3+3 պլատֆորմից օգտվելու հնարավորությունը՝ տարածաշրջանային խնդիրները լուծելու և արտաքին դերակատարների միջամտությունը կանխելու նպատակով»:
Ընդգծենք, որ Թեհրանի և Բաքվի հարաբերություններում լարվածությունը չի մարում Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից ի վեր։ Իրանի իշխանությունները Բաքվին մեղադրում են իրանական սահմաններին «սիոնիստական ռեժիմի ներկայացուցիչներ» և սիրիացի զինյալներ տեղակայելու համար։
Իրանը նաև շարունակում է կտրուկ դեմ արտահայտվել Սյունիքով միջանցք պահանջելու Ադրբեջանի հայտարարություններին։ Սյունիքով է անցնում հայ-իրանական 35 կիլոմետր երկարությամբ սահմանը, որն ինչպես Հայաստանի, այնպես էլ 13 պետությունների հետ սահմաններ ունեցող Իրանի ամենակարճ պետական սահմանն է։
Իրանահայ քաղաքական մեկնաբան Մովսես Քեշիշյանի կարծիքով՝ Իրանը ձգտում է տարածաշրջանում իր ազդեցությունը պահպանել և այդ իմաստով ուզում է հարևանների հետ առանց խնդիրների շարժվել առաջ.«Այդ հանդիպման ժամանակ էլ Իրանի արտգործնախարարը հենց այդ բառապաշարով է խոսում՝ շեշտելով, որ Ադրբեջանն Իրանի համար կարևոր է և երկկողմ հարաբերությունները Թեհրանի համար արժեքավոր են։ Միևնույն ժամանակ շեշտվում է այն ամենակարևոր կետը, որն Իրանի համար կարմիր գիծ է ՝ տարածաշրջանում սահմանները չփոփոխելու խնդիրը։ Մեզ համար ամենակարևոր կետը սա է, մնացածը երկրորդական է, սովորական պրոտոկոլային զրույցներ»,-«Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց նա։
Քեշիշյանի խոսքերով՝ Աբդոլլահիանը շեշտել է, որ իրենք տարածաշրջանի բոլոր երկրների տարածքային ամբողջականության կողմնակիցն են, բնականաբար նկատի է առնում նաև Ադրբեջանին.«Բայց այնուամենայնիվ նա իր խոսքում նշում է, որ շատ կարևոր է տարածաշրջանի բոլոր երկրների տարածքային ամբողջականությունը»։
Խոսելով Ադրբեջան-Իրան լարվածության մասին, մեր զրուցակիցն ընդգծեց.«Իրանական կողմը հստակ նշում է, որ եթե Բաքուն ուզում է Իրան-Ռուսաստան որպես կամուրջ ծառայի , այսպես կոչված Հյուսիս-Հարավում դերակատարություն ու ներկայություն ունենա, պետք է ընդունի երկու կողմերի ճշտած կետերը տարածաշրջանի սահմանների առումով։ Թվում է, թե ամեն ինչ նորմալ է, բայց Ադրբեջանը սահմանային կետում հարյուրավոր խնդիրներ է առաջացնում իրանական բեռնատարների համար, շատ բեռնատարներ հերթի մեջ են մնում, ինչը խանգարում է դեպի Ռուսաստան շարժվելուն»,-ասաց Քեշեշիյանը։
Մեր զրուցակիցը նաև համարում է, որ կողմերը փորձում են ցույց տալ, որ լարվածությունը որոշակիորեն մեղմվել է. «Այսինքն՝ ցույց են տալիս, թե երկու երկրները հարևան ու բարեկամ երկրներ են, բայց մենք պետք է ոչ թե բառերին ուշադրություն դարձնենք, այլ այն իրականությանը, որ մեր աչքի առաջ է։ Իրանը բազմիցս հայտարարել է սահմանների անքակտելիության մասին, և երբ խոսում է տարածաշրջանում արտաքին ուժերի ներկայության մասին, հիմնականում նկատի ունի Իսրայելին, որը հստակորեն ներկա է ու մեծ ազդեցություն ունի Ադրբեջանի վրա, նաև մյուս երկրները, որոնք Ադրբեջանի միջոցով փորձում են իրանական կողմին հարվածել կամ վնաս հասցնել։ Սրանք խնդիրներ են, որոնք իրանական կողմը բնականաբար չի կարող մոռանալ՝ որքան էլ փորձեն շղարշի տակ պահել։ Վերջին հաշվով՝ իրականությունը մնում է իրականություն։ Ադրբեջանը ձգտում է Իրանի հողային ամբողջականությունը խախտել, եթե ոչ այսօր, գոնե ապագայում։ Այդ մասին նրանք իրանական կողմին տարբեր առիթներով հիշեցնում են, մեկ-մեկ էլ այն հռետորաբանությամբ, թե իրենք ոչ ոքից չեն վախենում։ Համենայնդեպս դրանք մոռացվող բաներ չեն։ Որոշ մարդիկ, որոնք թրքական լոբբիների ազդեցության տակ փորձում են Ադրբեջանին որպես Իրանի եղբայր ներկայացնել, իրենց ուզածին չեն հասնում։ Կույր պետք է լինել, որ նման պարզ ճշմարտությունը չտեսնես»,-եզրափակեց նա։
