«Առաջին լրատվական»-ը գրել էր, որ Մոսկվայի դատարանում տեղի է ունեցել «1921թ․ մարտի 16-ի Մոսկվայի ռուս-թուրքական «բարեկամության և եղբայրության մասին» պայմանագրի օրինականության, վավերականության և իրավազորության հարցերով հայցադիմումի հերթական նիստը: Մեկ տարի առաջ սկսված դատի սա երկրորդ փուլն է։ Մինչ օրս պարզ չէր, թե ով է պատրաստել հայցադիմումը։ Պարվում է՝ հայցադիմումը պատրաստել է ռուսաստանցի հայ փաստաբան հայ-ռուսական իրավաբանների «ԱրմՌոսս» ասոցիացիայի նախագահ Ռուբեն Կիրակոսյանը։ «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում Կիրակոսյանը նշեց, որ արդեն հարյուր տարուց ավելի հենց այդ պայմանագրերն են Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում սահմանների ընթացիկ կոնֆիգուրացիայի իրավական հիմքը: Մնացած փաստաթղթերը, նրա խոսքով, որ հետո են ստորագրվել, միայն հաստատել են այն իրավական գործոնը, որոնք այդ պայմանագրերով սահմանվել են:
«Խորհրդային Միությունը ժամանակ առ ժամանակ Թուրքիայի Հանրապետության հետ ստորագրել է արձանագրություններ, որոնք հաստատել են ընթացիկ սահմանները, բայց 1992-ից ԽՍՀՄ-ը դադարել է գոյություն ունենալ: Հետևաբար, Թուրքիայի հետ սահմաններ չկան, քանի որ չկա ինքը՝ ԽՍՀՄ պետությունը: Ռուսաստանը, որ ԽՍՀՄ իրավահաջորդն է, Թուրքիայի հետ չունի ընդհանուր սահման: Այսինքն՝ չի կարելի ասել, որ կա պայմանագիր, որը կարգավորում է այս երկու պետությունների հարաբերությունները: Ավելին՝ դադարել են գոյություն ունենալ նաև այդ պայմանագիրը ստորագրող կողմերը, այսօր չկա ոչ Հայկական ԽՍՀ-ն, ով վրացական ԽՍՀ-ն, ոչ էլ ադրբեջանական ԽՍՀ-ն: Նաև չկա Թուրքիայի Բարձր ժողովը, ոչ էլ կա ԽՍՀՄ-ը: Այսինքն՝ ոչ մի սուբյեկտ չկա, որոնք ստորագրել են այդ պայմանագրերը»,-ասաց Կիրակոսյանը՝ հավելելով, որ Մոսկվայի և Կարսի պայմանագրերը հորինվածք են։
Փաստաբանը նշեց, որ սա էլ գլխավոր պատճառն է, թե ինչու են Թուրքիան և Ադրբեջանը շտապում սահմանազատման աշխատանքներ իրականացնել։ Տարածաշրջանի սահմանների իրավական լուծումը, Կիրակոսյանի խոսքով, առաջարկում է միայն Վուդրո Վիլսոնի իրավարար վճիռը, բայց նույնիսկ Հայաստանն այս վճռին չի անդրադառնում, մինչդեռ հենց այս վճռով են որոշվում սահմանները։
«Դատական որոշումը դեռ չկա, գրավոր կներկայացնեն, հետո պարզ կլինի անելիքը»,-ասաց նա։
Ի դեպ, Ռուսաստանի հայերի միությունը որևէ կերպ չի աջակցում այս նախաձեռնությանը, ավելին՝ ամեն կերպ փորձել են խոչընդոտել, քանի որ ՌԴ իշխանություններից կոնկրետ ճնշում կա։
