Եթե Բաքուն վերահսկողության տակ վերցնի Կաշենի հանքավայրը, ապա Արցախի 1800 ընտանիք կզրկվի եկամտի աղբյուրից, ասել է Ֆրանսիայում ԼՂ ներկայացուցիչը: Արցախի պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանը մի քանի օր առաջ հայտարարեց, որ առաջացել են տնտեսական բարդություններ, քանի որ Լաչինի միջանցքի արգելափակման հետևանքով մի շարք ընկերություններ չեն կարողանում իրականացնել ներկրում ու արտահանում: Տնտեսությունը այն թիրախներից մեկն է, որ Բաքուն վերցրել է առանցքային նշանառության: Ադբեջանն իր գործողություններով հարվածում է թե Հայաստանի, թե Արցախի տնտեսություններին, ծանրացնելով դրանց աշխատանքի պայմանները, բարձրացնելով բեռը: Ընդ որում, այս հարվածներն ու թիրախավորումը ամենևին երկրորդական հարցեր չեն, քանի որ տնտեսական ծանրությունը իր անդրադարձն է ունենում թե պաշտպանունակության, թե դիվանագիտական-քաղաքական հնարավորությունների վրա:
Հայաստանի ու Արցախի համար սա մարտահրավեր է, որ ուժգին դրսևորվել է 44-օրյա պատերազմից և հետևողականորեն խորանում է հաջորդիվ գործողությունների հետևանքով: Այդ խնդիրը պահանջում է ոչ միայն ընթացիկ լուծումներ, այսպես ասած հրդեհաշիջման տրամաբանությամբ, այլ ռազմավարական մշակումներ, որոնց հիմքում կլինի արտակարգ պայմաններում տնտեսական անվտանգության երկարաժամկետ ապահովման տրամաբանությունը:
Հայաստանն ու Արցախը անշուշտ պետք է աշխատեն բաց ռեգիոնի նպատակադրումով, սակայն այդ հարցը կախված չէ միայն Հայաստանից ու Արցախից: Այդ հարցը կախված չէ նույնիսկ նաև միայն Ադրբեջանից: Այստեղ աշխարհաքաղաքական առանցքային հարցեր են և շահեր, որոնք մշուշոտ են դարձնում բաց ու կայուն տնտեսական հարաբերություններ ունեցող ռեգիոնի հեռանկարը:
Երևանն ու Ստեփանակերտը իրենց հերթին լինելով այդ հեռանկարին հասնելու առումով կառուցողական, այդուհանդերձ պետք է նաև պատրաստ լինեն «չհասնելու» իրողությանը: Ավելին, ներկայումս, համենայն դեպս դատելով այսօր ծավալվող իրողություններից և իրադարձություններից, հիմնական կենսագործունեության ռեժիմը լինելու է հենց «չհասնելու» տրամաբանությամբ: Խոսքն իհարկե «պաշարված ամրոց»-ի քաղաքականության մասին չէ, թեև Արցախն այսօր օրինակ հենց այդպիսին է և որևէ հստակ երաշխիք չկա, որ վաղը դարձյալ չի կանգնելու այդպիսի մարտահրավերների առաջ, եթե անգամ տեսանելի ապագայում լուծվի կյանքի ճանապարհի ապարգելափակման հարցը: Հայաստանն իհարկե բոլորովին այլ վիճակում է, սակայն Արցախի տնտեսական այդ մարտահրավերի հանդեպ Հայաստանը չի կարող լինել անտարբեր այնպես, ինչպես չի կարող անտարբեր լինել որևէ անվտանգային մարտահրավերի հանդեպ: Մինչդեռ, Հայաստանի անելիքն այդ պարագայում չի կարող սահմանափակվել լոկ սոցիալական հատկացումներով, որոնք լինելով չափազանց կարևոր, այդուհանդերձ սահմանափակ ենթակառուցվածքային ներուժ ունեցող ռեսուրս են: Կասկած չկա, որ մոտ, թե հեռու ապագայում, բայց Բաքուն տնտեսական թիրախավորման շրջանակում նշանառության տակ է վերցնելու նաև այդ հաղորդակցությունը: Հետևաբար, այստեղ անհրաժեշտ է պատրաստ լինել այդ մարտահրավերին նախքան դրա առաջ կանգնելը:
Հնարավոր է, որ Ադրբեջանը որոշակի հեռանկարում խուսափի որևէ ռազմական գործիքակազմի կիրառումից, փոխարենը թելադրելով տնտեսական պատերազմ, և այդ իմաստով Հայաստանի դեմ բացելով «երկրորդ ճակատ»՝ պահելով ռազմական ագրեսիայի «դիրքերը», դրանց վրա կառուցել տնտեսական ագրեսիայի քաղաքականություն:
