Հաշվի առնելով Ադրբեջանի «էկոակտիվիստների» ստեղծած անառողջ միջավայրն ու միջազգային հանրությանը մոլորեցնելու փորձերը, Արցախի կառավարությունը որոշում է կայացրել դիմել միջազգային կազմակերպություններին՝ «Բեյզ Մեթըլս» ընկերության գործունեության հետ կապված միջազգային էկոլոգիական փորձաքննություն իրականացնելու համար:
Արցախի Հանրապետության կառավարությունը մեկ անգամ ևս վերահաստատում է, որ Արցախում հանքարդյունաբերությունը իրականացվում է միջազգային ամենաբարձր չափանիշներով, որին համապատասխանեցված են նաև ոլորտի օրենսդրությամբ սահմանված կարգավորումները: Հաշվի առնելով, սակայն, հարևան երկրի «էկոակտիվիստների» ստեղծած անառողջ միջավայրն ու միջազգային հանրությանը մոլորեցնելու փորձերը, որոշում է կայացվել դիմել միջազգային կազմակերպություններին՝ «Բեյզ Մեթըլս» ընկերության գործունեության հետ կապված միջազգային էկոլոգիական փորձաքննություն իրականացնելու համար:
Ընկերության ղեկավարության հետ համատեղ որոշում է կայացվել ժամանակավորապես դադարեցնել ընկերության հանքավայրի շահագործումը՝ մինչև փորձաքննության ավարտը:
Արցախի Հանրապետության կառավարությունը դիմել է ՄԱԿ-ի համապատասխան կառույցներին և միջազգային մյուս մասնագիտական կազմակերպություններին՝ փորձաքննության իրականացումը սեղմ ժամկետներում կազմակերպելու համար:
Արցախի Հանրապետության կառավարությունը մշտապես կողմնակից է եղել հանքարդյունաբերության ոլորտում միջազգային լավագույն ստանդարտների պահպանմանը և համոզված է, որ միջազգային էկոլոգիական ստանդարտները պետք է կիրառելի լինեն ողջ տարածաշրջանի հանքարդյունաբերող ընկերությունների համար», ասված է հայտարարության մեջ:
Այս առնչությամբ իրավաբան, բնապահպան Նազելի Վարդանյանը «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում նշեց, որ Արցախի կառավարության այս որոշումը որևէ իմաստ չունի, քանի որ դրանով կարծես լեգիտիմացնում են այսպես կոչված, էկոակտիվիստների գործողությունները. «Հիմա պետք է գումար տրամադրեն, «Էլարդի» նման մի կազմակերպության կանչեն, փորձաքննություն անցկացնեն: Ենթադրենք, արեցին փորձաքննություն, նրանք էլ ասացին՝ ամեն ինչ նորմալ է, լավ է: Ադրբեջանցիներն էլ ասում են՝ հանքը մեր սեփականությունն է, մենք այն վաճառել ենք, մենք ենք ուզում շահագործել: Նրանք հո չե՞ն ասում՝ բնապահպանական հարց է: Որևէ մեկն այդտեղ բնապահպանական ոչ մի բան արել: Դրա համար էլ մենք ասում ենք, որ դա բնապահպանական խնդիր չէ: Իրենք եթե իրենք բնապահպան ունենային, իրենց նավթի հանքավայրերի վերաբերյալ կբարձրաձայնեին, որ հենց իրենց կողքն է, այդ օդը շնչում են, ջուրն էլ խմում են: Ամբողջ Կասպից ծովը նավթով ծածկված է, դա ադրբեջանցի «բնապահպանները» չեն տեսնում: Դրա հետ կապված որևէ ելույթ կամ միտինգ չի եղել տասնյակ տարիներով:
Այստեղ սեփականության հարց է, իրենք ասում են՝ մենք վաճառել ենք անգլո-ասիական կազմակերպությանը, որը հենց ադրբեջանական կազմակերպություն է՝ օֆշորում գրանցված: Ասում են՝ դա մեր սեփականությունն է, մեր հողի վրա է, մենք պետք է շահագործենք: Հիմա այդտեղ փորձաքննությունն ի՞նչ կապ ունի: Ո՞վ է այնտեղ բնապահպան: «Գորշ գայլերի» նշան ենց ույց տալիս, գոռում են՝ Ղարաբաղը Ադրբեջան է, ոչ մի բնապահպանական բան այնտեղ չկա: Նրանք չեն ասում՝ էդ հանքը փակեք, բնությանը վնաս է: Իրենց ուղեղն այդքան չի էլ հասնում»,-հայտարարեց Նազելի Վարդանյանը:
Նա նկատեց, որ Լաչինի միջանքն արդեն 18 օր է փակ է, և մի բառ բնապահպանության մասին փակողները չեն խոսել. «Իրենք ուզում են տնտեսական ճգնաժամ առաջացնել Արցախում: Մի պատրվակ պետք է լիներ դրա համար, իսկ սա ամենահասկանալի բանն է, որ բնապահպանությունն ամբողջ աշխարհում համար մեկ առաջնահերթությունն է: Հենց դա էլ իրենք շահարկում են: Բայց իրենք հիմա ասում են՝ մենք այդ հանքը տալիս ենք ուրիշին: Այդպես կամաց-կամաց կասեն՝ ջուրն էլ է մերը, օդն էլ է մերը, և այդպես ուզում են Արցախն առանց հայերի թողնել: Ու հիմա մենք այդ խայծի հետևից ենք գնում, ասում ենք՝ գումարենք ծախսում, բնապահպանություն ենք ապացուցում: Հիմա, որ Էլարդն ասաց, որ Ամուլսարի հանքը վատն է, ո՞ւմ վրա դա ազդեց: Նույնիսկ մեր տված փողով արված հետազոտությունը մեզ վրա չի ազդում, Արցախի փողով միջազգային կազմակերպության եզրակացությունն Ադրբեջանն ընդունելո՞ւ է»,-ասաց նա:
Դիտարկմանը, որ Արցախի կառավարությունն ու «Բեյզ Մեթըլս»-ը համատեղ որոշել են ժամանակավորապես դադարեցնել հանքի շահագործումը՝ մինչև միջազգային փորձաքննության ավարտը, Վարդանյանն արձագանքեց. «Իմաստ չկա: Նրանք էլ կասեն՝ թողեք մենք էլ մեր փորձագետներին բերենք, փող կտան ուրիշին կբերեն, որն այլ բան կասի: Ո՞նց կարող է հանքը բնությանը վնաս չտա: Անկապ բաներ են անում: Ու պետք չի, որ իրենց այդ սադրանքներին տրվենք ու հիմար քայլեր անենք: Պետք է Արցախն ասի՝ սա մեր տարածքն է, բոլոր թույլատրելի ձևերով մենք թույլտվություն ենք տվել:
