ԱՄՆ նախագահի ազգային անվտանգության հարցերի խորհրդական Ջեյք Սալիվանը հեռախոսազրույցներ է ունեցել Հայաստանի ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանի և Ադրբեջանի նախագահի աշխատակազմի արտաքին հարցերի պատասխանատու Հիքմեթ Հաջիևի հետ: Երկու այդ պաշտոնյաները այսպես ասած վաշինգտոնյան գործընթացի անմիջական մասնակիցներն են, որոնք հանդիպել են նույն Ջեյք Սալիվանի մասնակցությամբ: Սպիտակ տան տարածած հաղորդագրության համաձայն, կողմերը գնահատել են ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի աջակցությամբ Վաշինգտոնում սեպտեմբերի 27-ի նրանց համատեղ հանդիպումներից հետո ձեռք բերված բանակցային առաջընթացը։ «Բոլոր կողմերը հաստատել են իրենց կողմնակցությունը բանակցություններին՝ խաղաղության համաձայնագրի կնքման նպատակով։
Սալիվանը երկու կողմերին կոչ է արել դիտարկել քայլեր, որոնք կթուլացնեն լարվածությունը և կծառայեն ապագայում բարիդրացիական հարաբերությունների հիմք։ Սալիվանը նշել է մեր մշտական անհանգստությունը Լաչինի միջանցքով անցման դժվարացման և այդ իրավիճակի աճող հումանիտար հետևանքների առումով և կոչ է արել լիովին վերականգնել միջանցքով ազատ տեղաշարժը» հայտնում է Սպիտակ տունը: Նախօրեին Մոսկվան տարածեց, որ Հայաստանի արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը հրաժարվել է դեկտեմբերի 23-ին մասնակցել Լավրովի և Բայրամովի հետ հանդիպմանը: Մոսկվայում այսօր կհանդիպեն ՌԴ և Ադրբեջանի արտգործնախարարները: Երևանը պատասխանեց, թե խնդրել է հետաձգել շաբաթներ առաջ պայմանավորված այդ եռակողմ հանդիպումը, քանի որ Հայաստանն այժմ զբաղված է Լաչինի միջանցքի ապարգելափակման հարցը լուծելու առաջնահերթությամբ:
Փաստացի, Երևանն արտգործնախարարական մակարդակում հրաժարվել է հանդիպումից, թափանցիկ ակնարկով, որ քանի դեռ ՌԴ-ն չի ապահովել միջանցքի բացումը, Երևանը չի մասնակցի ՌԴ միջնորդությամբ եռակողմ հանդիպմանը: Դրան զուգահեռ էլ տեղի է ունենում Սալիվանի նախաձեռնությամբ փաստացի եռակողմ հեռախոսազրույցը Գրիգորյանի և Հաջիևի միջև, թեև իհարկե «անուղղակի» եռակողմ, որովհետև Սալիվանն առանձին է խոսել երկու պաշտոնյաների հետ: Միաժամանակ, Սպիտակ տան հաղորդագրության մեջ ուշադրություն է գրավում ձևակերպումը, որ «Սալիվանը երկու կողմերին կոչ է արել դիտարկել քայլեր, որոնք կթուլացնեն լարվածությունը և կծառայեն ապագայում բարիդրացիական հարաբերությունների հիմք», նաև «հայտնել է Լաչինի միջանցքով անցման դժվարացման և այդ իրավիճակի աճող հումանիտար հետևանքների առումով և կոչ է արել լիովին վերականգնել միջանցքով ազատ տեղաշարժը»: Այդ հայտարարությունները բավականին բազմիմաստ են: Նախ, երբ Լաչինի միջանցքի փակ լինելու պարագայում երկու կողմին է արվում լարվածությունը թուլացնելու միտված քայլեր կատարելու կոչ, հարց է առաջանում, ինչու՞ հավասարության նշան, եթե լարվածության քաղաքականություն վարում է Բաքուն:
Միևնույն ժամանակ, ուշագրավ է Լաչինի միջանցքի վերաբերյալ ձևակերպումը՝ «անցման դժվարություն», երբ խոսքը ոչ թե դժվարության, այլ պարզապես ճանապարհի փակ լինելու մասին է: Ամբողջ հարցն այն է, որ այդօրինակ ձևակերպումները լեգիտիմացնում են Ադրբեջանի գործողությունները, ինչն իր հերթին որևէ կերպ չի նպաստում կայունության ու խաղաղության առաջընթացին: Միևնույն ժամանակ հասկանալի է, որ ԱՄՆ «արարողակարգային հավասարությամբ» չէ, որ զբաղված է, այլ քաղաքական իր մոտեցումները և նկատառումները առաջ մղելով, որոնց համատեքստում էլ ձևակերպում է իրավիճակի գնահատականն ու աշխատանքային թիրախները: Մեծ հաշվով այն, ինչ անում են ռեգիոնով հետաքրքրված բոլոր դերակատարները, որոնք Հայաստանով հետաքրքրված են ոչ պակաս, քան Ադրբեջանով: Սրանք էական հարցեր են, որ պետք է լինեն Հայաստանով ու Արցախով հետաքրքրված որևէ սուբյեկտի ոչ թե հռչակագրային, այլ աչալուրջ և համապարփակ ուշադրության առարկան:
