Լաչինի միջանցքը փակելը նշանակում է Արցախի հայությանը դատապարտել ցեղասպանության, Երևանում հայտարարել է Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը, ելույթ ունենալով ցեղասպանությունների դատապարտման և կանխարգելման թեմայով միջազգային գլոբալ ֆորումին, որը Հայաստանում անցկացվում է արդեն չորրորդ անգամ: Գիտե՞ր ելույթի պահին Հայաստանի վարչապետը, որ ադրբեջանցի այսպես կոչված «բնապահպանները» հերթական անգամ են փակել Լաչինի միջանցքը, թե՞ ոչ, թերևս էական էլ չէ: Էականն այն է, թե Հայաստանն ու Արցախը ինչ պետք է անեն Լաչինի միջանցքի անխափան կենսագործունեությունն ապահովելու համար:
Որովհետև այն, թե ինչ է անում Ադրբեջանը, ինչ նպատակ ու շարժառիթ կա նրա քայլերի տակ, թերևս զգալիորեն պարզ է վաղուց: Բաքուն փորձում է ամեն կերպ, ամեն հնարավորություն օգտագործելով թելադրել սեփական օրակարգը և ձևավորել Արցախի հարցում «ներքին գործի» իրավունք, որի բաղադրիչ կլինի նաև ապագա՝ «նոր պատերազմի իրավունքը», ըստ անհրաժեշտոության ու հնարավորության: Բացի դա, Ադրբեջանը փորձում է հասնել իրավիճակի, երբ կհաջողվի միջազգայնորեն ամրագրել Լաչինի միջանցքի և իր այսպես ասած «զանգեզուրյան միջանցք» կոչվածի կենսագործունեության ռեժիմների նույնականացման: Ներկայումս Բաքուն չունի դրա հնարավորությունը, քանի որ կա նոյեմբերի 9-ի փաստաթուղթը՝ նաև Ալիևի ստորագրությամբ, որին հղում է անում Երևանը և նշում, որ դրանում կա մեկ միջանցք և դա Լաչինի միջանցքն է:
Նոյեմբերի 9-ի փաստաթղթի մյուս պատասխանատուն Ռուսաստանն է, որի նախագահի ստորագրությունն էլ կա դրա տակ: Սակայն, Ռուսաստանն այսօր Ուկրաինայի պատերազմում ունի այնպիսի խնդիրներ, որոնք էապես նվազեցնում են Կովկասում որևէ լիարժեք պատասխանատվության հնարավորություն, ու զգալիորեն բարձրացնում նաև Ադրրբեջանի ու Թուրքիայի նշանակությունը ՌԴ համար: Սա էլ իր հերթին բարձրացնում է նրանց հետ պայմանավորվելու առանց այդ էլ գոյություն ունեցած հակումը, ինչն էլ փորձում է օգտագործել Ադրբեջանը, հնարավոր է նաև Թուրքիայի անմիջական խրախուսմամբ: Սակայն, ամենից կարևոր հանգամանքներից մեկը գուցե այն է, որ Բաքուն «խրախուսվում» է նաև այլ միջնորդական նախաձեռնությունների հանգամանքով, որոնցում գոնե առայժմ բացակայում է խաղաղության ու կայունության համար պատասխանատվության փաստաթղթավորված հիմքը:
Այդ մյուս նախաձեռնությունները կարծես թե չեն խոսում նոյեմբերի 9-ի փաստաթղթի մասին, որից ուզում է ազատվել Բաքուն, որն ուզում է հանել քաղաքական օրակարգի հիմքից, ու Ադրբեջանը օգտվում է այն հանգամանքից, որ այդ զուգահեռ կամ այլընտրանքային նախաձեռնությունները չխոսելով նոյեմբերի 9-ի թղթի մասին, նաև գործնականում չեն ներկայացնում պատասխանատվության սեփական մեխանիզմը կամ մոդելը: Այս հանգամանքը ստեղծում է որոշակի վակուում կամ վակուումի մեծ ռիսկ: Երևանի խնդիրը այն թույլ չտալն է, ըստ այդմ, Հայաստանը իր բոլոր ռեսուրսները պետք է գործի դնի Լաչինի միջանցքի հարցում միջազգային պատասխանատվություն ձևավորելու համար, այդ պատասխանատվության հարցում բացառելով Լաչինի կապակցվածությունը որևէ այլ «միջանցքի»: Այդ անելիքը ոչ միայն պաշտոնական, այլ գործնականում համահայաստանյան և համահայկական նշանակության հարց է, որտեղ իհարկե աներկբա է Երևանի ու Ստեփանակերտի պաշտոնական քաղաքական պատասխանատվությունը:
