Նվազագույն աշխատավարձը 2023 թվականի հունվարի 1-ից կդառնա 75 հազար դրամ՝ ներկայիս 68 հազարի փոխարեն։ Այս փոփոխությանն ԱԺ-ում կողմ քվեարկեց 65 պատգամավոր, ընդդիմադիր խմբակցությունները ձեռնպահ քվեարկեցին: Հիմնավորման համաձայն՝ Հայաստանում նվազագույն ամսական աշխատավարձի չափը 2005-ին սահմանվել է 13 հազար դրամ, որը, պարբերաբար բարձրացնելով, 2020-ի հունվարի 1-ից սահմանվել է 68 հազար դրամ։ Կառավարությունը նախատեսում է մինչև 2026 թվականը նվազագույն աշխատավարձը փուլային տարբերակով բարձրացնել մինչև 85 հազար դրամ:
Ըստ հիմնավորման՝ նվազագույն ամսական աշխատավարձի շարունակական բարձրացումն ապահովվելու է՝ հաշվի առնելով երկրի մակրոտնտեսական ցուցանիշները։
Տնտեսագետ Մովսես Արիստակեսյանն «Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում, անդրադառնալով այս փոփոխությանը, նշեց, որ ինչպես բոլոր հարցերի քննարկման ժամանակ, այս դեպքում էլ զեկուցողներին, հարակից զեկուցողներին հարցեր, ըստ էության, չտրվեցին, մտքերի փոխանակություն չկայացավ, եզրափակիչ ելույթներ չեղան: «Սա ինձ թույլ է տալիս եզրակացնել, որ դակման գործընթաց է գնում ԱԺ-ում՝ առանց մասնագիտացված կազմակերպությունների կարծիքները հաշվի առնելու, առանց ընդդիմության։ Երբ հուլիսին այս հարցը քննարկվում էր, բազմաթիվ ՀԿ-ներ, այդ թվում նաև մեր ՀԿ-ն բազմաթիվ առաջարկություններ էին ներկայացրել, որոնք ասում էին, որ առաջարկվող 75000 դրամը բոլորովին չի համապատասխանում պետության կողմից ստանձնած պարտավորություններին և չի ապահովում կենսասպառողական զամբյուղը։ Ցավոք, իշխանությունները չլսեցին քաղհասարակության, մասնագիտական հասարակության ձայնը և ընդունեցին այն, ինչ իրենց ձեռք է տալիս»:
Արիստակեսյանը հիշեցրեց, որ կառավարության ծրագրով նախատեսված է, որ նվազագույն աշխատավարձը պետք է 85 000 դրամի հասնի. «Սա քաղաքական հայտարարություն է, որովհետև աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության կողմից տարբեր մեթոդաբանությամբ կատարված 5 հետազոտությունների արդյունքներով, այսօրվա դրությամբ նվազագույն աշխատավարձը պետք է 80-130 հազար դրամի միջակայքում լիներ։ Ըստ այդ հինգ հետազոտությունների միջինի՝ նվազագույն աշխատավարձը պետք է կազմեր միջինը 95 000 դրամ, բայց իշխանությունը անտեսելով այդ հետազոտության արդյունքները, անտեսելով գնաճային լուրջ ճնշումները վերջին երկու տարվա ընթացքում, նվազագույն աշխատավարձը բարձրացնում է սոսկ շուրջ 10 տոկոսով։ Եվ դա այն դեպքում, երբ իշխանությունները մեծ հաճույքով իրենց բազային աշխատավարձը բարձրացնում են 25,8 տոկոսով։ Ավելին՝ գործող հավելավճարների սանդղակներին գումարած՝ որոշակի պաշտոնյաների տալիս են 100 տոկոս հավելում։ Այդպես եղավ վերջերս ՍԴ դատավորների, ԲԴԽ նախագահի, որոշ իրավապահ մարմինների ղեկավար պաշտոնների համար և այլն։ Եվ տեսնելով, որ այդ հավելումները շատ ճչացող են, երեկ որոշում կայացրին մակարդակն իջեցնել 5-10 տոկոսով, այսինքն՝ երկրում չկա մշակված լուրջ աշխատավարձային ռազմավարական քաղաքականություն: Այդ քաղաքականությունը իրավիճակային է և ուղղված միայն հանրային աշխատողների բարեկեցության բարձրացմանը»,-հայտարարեց Մովսես Արիստակեսյանը:
Նա նկատեց, որ այդ քաղաքականությունը իրականացնելիս հաշվի չեն առնվում ՀՀ օրենքները սպառողական նվազագույն զամբյուղի և սպառողական նվազագույն բյուջեի մասին, ըստ որի՝ դրանց արժեքներն ամեն տարի պետք է ամրագրվեն պետական բյուջեում և ըստ այդմ էլ պետք իրականացվի թոշակային, նպաստային քաղաքականությունը: «Ժողովրդահաճո քայլ են անում, որ ասեն՝ տեսեք, նախկինները չէին բարձրացնում, բայց այ մենք քանի անգամ բարձրացրինք, ավելին՝ ըստ մեր փորձագիտական գնահատականների՝ այսօրվա սոցիալ-տնտեսական պայմաններում և գնաճի պայմաններում նվազագույն աշխատավարձը պետք է լինի 130․000 դրամ, ինչը սպառողական նվազագույն զամբյուղի արժեքն է»,-ընդգծեց տնտեսագետը:
Արիստակեսյանը նաև նկատեց, որ այս ֆոնին շատ անհանգստացնող է ֆիզիկական անձանց համընդհանուր հայտարարագրման համակարգի ներդրման մասին օրինագծի հրատապ ռեժիմով քննարկումը. «Այդ նախագիծը հանրային որևէ քննարկում չի անցել ինչպես e-draft կայքում, այնպես էլ մասնագիտական կազմակերպությունների և քաղաքացիական կազմակերպությունների հետ։ Ընդամենը խոստանում են որ օրինագծի առաջինից երկրորդ ընթերցման ժամանակ ԱԺ-ում կանցկացվեն հանրային լսումներ, որին ինչպես միշտ, կհրավիրվեն իշխանահաճո կազմակերպությունները»:
Տնտեսագետը կարծում է, որ համընդհանուր հայտարարագրման համակարգը շատ ավելի շուտ պետք է ներդրվեր, դրանով կիրականացվեր քաղաքացի-պետություն հարաբերությունների մակարդակի էլ ավելի բարձրացման, փոխադարձ պատասխանատվության նպատակադրումը. «Բայց կան բազմաթիվ հարցեր և խնդիրներ, որոնց չլուծելը այս պարագայում ոչ միայն կձախողի համակարգի ներդրումը, այլև կհեղինակազրկի համակարգն այնպես, ինչպես անկանխիկ գործարքների համար կենսաթոշակառուների 10 տոկոս հետվճարի ծրագիրը։ Այստեղ առանձնացան պատգամավորներ Արսեն Թորոսյանը, Բաբկեն Թունյանը, Վիգեն Խաչատրյանը, Հովիկ Աղազարյանը և Արմեն Խաչատրյանը, որոնք մասնագիտական սուր և արհեստավարժ հարցադրումներով փորձում էին բարձրացնել խորհրդարանական քննարկման մակարդակը՝ աշխատելով թե իրենց թիմի և թե ընդդիմության փոխարեն։ Հատկապես թեժ էր քննարկումը եկամուտների հայտարարագրման օրինագծի ժամանակ, որի ընթացքում նախկին և արդի օլիգարխիայի հայտնի ներկայացուցիչը ընդդիմացավ օրինագծին՝ քննադատելով համակարգի ներդրումը։ Իհարկե նա արժանի հակահարված ստացավ։
Ըստ այդմ մենք էլ կարծում ենք, որ այդ համակարգի ներդրումը շատ կարևոր է, սակայն դա շտապ կարգով չպետք է ներդրվի, անհրաժեշտ է 6 ամիս երկարեցնել ժամկետը, մինչ այդ անցկացնել կառավարության որոշմամբ սահմանված կարգով հանրային քննարկում, լրամշակել օրինագիծը նաև գույքի և պատից կախված Սարյանի նկարի մասին տեղեկատվության ներկայացման պարտադիր դրույթներով»,-ընդգծեց տնտեսագետը:
