Ադրբեջանին ու Հայաստանին անհրաժեշտ է ուժեղ քաղաքական կամք՝ լարվածությունը թուլացնելու համար, օրերս իր թվիրթերյան էջում գրառում էր արել ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարը՝ Բաքու կատարած իր այցից հետո, որպես այդ այցի վերաբերյալ եզրահանգումներից մեկը: Կլաարի հայտարարությունը փաստացի լարվածության համար պատասխանատվություն է դնում նաև Հայաստանի վրա: Փաստորեն, ըստ ԵՄ հատուկ ներկայացուցչի, լարվածությունը ոչ միայն Ադրբեջանի քաղաքականությունից է, ըստ այդմ պահանջում է ոչ միայն Ադրբեջանի քաղաքական կամք:
Սա նշանակում է, որ Եվրամիության ներկայացուցիչը պարզապես խրախուսում է Ալիևի ագրեսիվ քաղաքականությունն ու հռետորաբանությունը, հրապարակավ արձանագրելով, որր լարվածություն թույլ չտալու կամ նվազեցնելու համար ինչ-որ բան պետք է անի նաև Հայաստանը, ինչ որ քայլ, քաղաքական ինչ որ գործողություն, և ըստ այդմ՝ դրսևորի քաղաքական կամք: Ու սա այն դեպքում, երբ պաշտոնական Երևանը գործնականում ամբողջապես խոսում է խաղաղության օրակարգի տրամաբանության շրջանակում և դրա համար անգամ սուր քննադատության արժանանում Հայաստանի հանրային տարբեր շրջանակներում, քաղաքական տարբեր ուղղություններից: Ի՞նչ պետք է անի Հայաստանն ըստ Տոյվո Կլաարի, որ լինի այսպես ասած քաղաքական կամքի դրսևորում: Թե ինչ պետք է անի Ադրբեջանը, պարզ է: Բաքուն պետք է հրաժարվի ուժի կիրառումից, ուժի կիրառման սպառնալիքից՝ թե Հայաստանի սահմանին, թե Արցախում:
Մի բան, որ Ադրբեջանը ոչ միայն չի անում, այլ գործնականում անում է լիովին հակառակը՝ պարբերաբար դիմում է ռազմական շանտաժի, դիմում ապակայունացման տանող գործողությունների, սպառնում Հայաստանին՝ քաղաքական պայմաններին տուրք չտալու դեպքում դարձյալ բախվել Ադրբեջանի ռազմուժին: Այդ ամենը տեղի է ունենում ոչ թե ծածուկ, այլ հրապարակավ, և Տոյվո Կլաարը ենթադրվում է, որ ականատես է այդ ամենին, կույր և խուլ չէ, լսում և տեսնում է, թե ինչ է անում Հայաստանն ու ինչ է անում Ադրբեջանը: Բայց հնչում է «հավասար» գնահատական՝ քաղաքական կամք է պահանջվում երկուսից էլ: Սա լեգիտիմացնում է Ալիևի ռազմական շանտաժն ու դրանով ուղեկցվող քաղաքական պահանջների հանգամանքը:
Եթե Եվրամիության հատուկ ներկայացուցիչը զբաղված է Ալիևի ռազմական շանտաժը լեգիտիմացնելու գործունեությամբ, ապա Տոյվո Կլաարը պետք է գործնականում զերծ մնա հայ-ադրբեջանական հակամարտության կարգավորման փորձերից: Ոչ թե Ֆրանսիա՞ն է անցանկալի միջնորդ՝ որը իրերը կոչում է իրենց անունով, անկախ, թե ինչ քաղաքական շարժառիթով և ռազմավարությամբ, այլ անցանկալի միջնորդ է այն սուբյեկտը, որի ներկայացուցիչը կարող է անել Ադրբեջանի ագրեսիվ քաղաքականությունը լեգիտիմացնող հայտարարություններ ու «եզրահանգումներ»: Կամ էլ Տոյվո Կլաարը պետք է շատ ավելի հստակ ու պարզ հայտարարի, թե կոնկրետ ի՞նչն է, որ լարվածությունը թուլացնելու համար պետք է անի Հայաստանը, բայց չի անում: Այդ դեպքում պարզ կլինի, թե ինչ մոտիվներ ունի Եվրամիության ներկայացուցիչը և դրանց շարքում «որերորդն» է հայ-ադրբեջանական հակամարտության կարգավորումը կամ Կովկասում խաղաղությունը: