Հայաստանի խորհրդարանը դեկտեմբերի 2-ի արտահերթ նիստում չընդունեց «Հայաստան» ընդդիմադիր խմբակցության պատրաաստած հայտարարության նախագիծը, որը վերաբերում էր հայ-ադրբեջանական հակամարտությանը, արցախյան խնդրին: Նախագծին կողմ քվեարկեցին ընդդիմադիր խմբակցությունները՝ «Հայաստան»-ն ու «Պատիվ ունեմ»-ը, չեղավ դեմ կամ ձեռնպահ քվեակող, սակայն այն չընդունվեց, քանի որ մեծամասնություն ՔՊ-ն չմասնակցեց քվեարկությանը:
Ինչպես հայտնի է, դրանից առաջ տեղի էր ունեցել համատեղ աշխատանք ՝ընդդիմության ներկայացրած տեքստի վրա, այն ընդհանուր մոտեցումների դաշտ բերելու համար, սակայն այդ աշխատանքը չէր տվել բավարար արդյունք: Ըստ թե ընդդիմադիր, թե իշխող խմբակցությունների պատգամավորների հայտարարությունների, չէր ձևավորվել ընդհանուր հայտարար Լեռնային Ղարաբաղի հանրապետության մասին ձևակերպումների շուրջ: Ընդդիմությունը դրել էր այն պահպանելու սկզբունքային պահանջ, մեծամասնությունը համարում է, որ այդ ձևակերպումը գործնականում չի տա առարկայական որևէ օգուտ, բայց կարող է Ադրբեջանին տալ սադրանքների և էսկալացիայի «լեգիտիմ» առիթ:
Այդ հարցի շուրջ «բանավեճը» խորհրդարանական մեծամասնության ու ընդդիմության միջև նոր չէ: Այդուամենայնիվ, Հայաստանի խորհրդարանում տեղի ունեցավ թերևս, եթե ոչ բացառիկ, ապա խիստ հազվադեպ պատահող երևույթ, երբ ընդդիմությունն ու մեծամասնությունը քննարկեցին քաղաքական հարց, ունեցան քաղաքական բանավեճ՝ կոշտ, սուր, սակայն ընդհանուր առմամբ նախորդ խայտառակ միջադեպերից տարբերվող:
Ասել, թե սա քաղաքական մշակույթի ճեղքում է, անշուշտ կլինի խիստ ճափազանցություն, հատկապես, երբ պարզ չէ, թե երբ և ինչ հարցի շուրջ տեղի կունենա հաջորդ այդպիսի հազվադեպ քննարկումը: Եվ առավել ևս, որ քաղաքական մշակույթը պետք է արտահայտվի ընդհանուր ինստիտուցիոնալ պատկերով, ոչ միայն խորհրդարանում, այլ նաև ընդհանրապես հանրային-քաղաքական կյանքում վարքագծային դրսևորումներում: Եվ մեկ այլ առանցքային հանգամանք է, թեինչպիսին է այդ բանավեճի բովանդակությունը քաղաքական մտքի իմաստով:
Այդուամենայնիվ, հանգամանքը, որ խորհրդարանական ընդդիմություն համարվող ուժերն ու մեծամասնությունը ունեցան խորհրդարանական քննարկում ու բանավեճ, անշուշտ ողջունելի է: Դժբախտաբար, հավանականությունը, որ դա կարող է դառնալ օրինաչափ գործընթաց, մեղմ ասած մոտ է զրոյին: Մինչդեռ, ընդդիմություն-մեծամասնություն բանավեճի կայուն ռեժիմի ձևավորումը ընդհուպ ազգային անվտանգության հարց է, որովհետև նույնիսկ կայացած պետությունների, ուժային գերկենտրոնների համար խորհրդարանական այդ մեխանիզմը արտաքին քաղաքականության կարևոր գործիք է, և այն առավել ևս կարևոր է առանձնապես մեծ և հարուստ գործիքակազմ չունեցող երկրների համար: Խոշոր հաշվով, այդ գործիքի ձևավորումը պետք է լինի քաղաքական նպատակ, որ Հայաստանում կարող է լինել թեկուզ տարբեր քաղաքական-գաղափարական, արժեհամակարգային հայացքներով ու բազայով, սակայն մեկ ընդհանուր՝ Հայաստանի քաղաքական առողջությամբ ու դիմադրունակ պետականությամբ իրապես շահագրգռված ուժերի ընդհանուր հայտարարի առարկա, դառնալով նորորակ քաղաքական միջավայրի ձևավորման որոշակի ընդհանուր գործողությունների մեկնակետ:
Լուսանկարը՝ panorama.am-ի