«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է աշխարհաքաղաքական հարցերով վերլուծաբան Արբակ Խաչատրյանը։
-Պարոն Խաչատրյան, Հայաստանում անցկացված ՀԱՊԿ գագաթնաժողովի ավարտին ՀՀ վարչապետ Փաշինյանը չստորագրեց Հայաստանին աջակցության համար ներկայացված դիմումը՝ ասելով, որ այն բավականաչափ մշակված չէ։ Ի՞նչ դիտարկումներ ունեք Երևանում անցկացված նիստի շուրջ, ի՞նչ զարգացումներ են հնարավոր։
–Ես չեմ կարծում, որ հնարավոր է մի իրավիճակ, երբ երկրների ղեկավարներն ինչ-որ բան պայմանավորվեն ու չանեն։ Հիմա այսպիսի հարվածի իմաստը ո՞րն է։ Չեմ կարծում, թե սա արտաքին հասցեատեր ունի, ավելի շատ ներքին լսարանին ուղղված քայլ էր։Բայց ես այստեղ վտանգներ եմ տեսնում։ Մեր կողքը մի կիսաֆաբրիկատ պետություն է՝ չգիտես քրիստոնյա է, թե՞ մուսուլման, մյուս երկուսը մուսուլման են։ Այս իրավիճակում նման քայլ անելը՝ չեմ կարծում, թե արդյունավետ լինի, ռիսկերւը հաշվարկված չեն։
Ի՞նչ էին նախապես պայմանավորվել արտաքին գործերի նախարարները, պաշտպանության նախարարները։ Ես ամենևին չեմ արդարացնում ՀԱՊԿ-ի քայլերը, բայց ուզում եմ հասկանալ՝ նման արարքի օգտակար գործողության գործակիցը ո՞րն է, ի՞նչ նոր փորձությունների առաջ կկանգնի մեր ազգը։ Անվտանգային սիստեմն ամբողջությամբ խորտակված է, Ի՞նչ կարող ենք սպասել։ Հավաքել նախագահներին ու ասել՝ չեմ ստորագրում։ Կասկածում եմ, որ սա պայմանավորված քայլ լիներ, իսկ թե հետագայում ինչ վտանգներ կլինեն՝ հայտնի չէ։ Դիվանագիտություն չունենք, անվտանգություն չունենք, ես իսկապես ունեմ մտավախություններ։
-ՀԱՊԿ անդամ Ղազախստանը Միացյալ Նահանգների հետ ռազմավարական համագործակցություն է հատատել, Ղրղզստանն ուզում է մոտենալ ՆԱՏՕ-ի ստանդարտներին, բայց ինչու՞ է Հայաստանը մեղադրվում արևմտամետության մեջ՝ ի դեպ նաև հայաստանյան ընդդիմադիրների կողմից։
-Թող ՆԱՏՕ-ն բերեր Հայաստան, ՀԱՊԿ-ից էլ հրաժարվեր, բայց ոչ թե կանչեր ու հրաժարվեր։ Միշտ ասել եմ՝ գնա, արա, դու անկախ երկիր ես։ Հայաստանի նախկին նախագահներն ամեն ինչ ծախել են, հասկանանք, բա դուք ի՞նչ անենք։ Եթե ուզում ես ուրիշի հետ լինես՝ եղի, բայց բերել թշնամիների քանակն ավելացնել ու ասել ես հերոս տղա եմ, չեմ կարծում,թե արդյունավետ է։
-Իսկ եթե այդ տեսքով ստորագրեր ավելի վատ չէ՞ր լինի։
-Ո՞վ է ասում՝ ստորագրեր։Նախապես ասում ես ՝ չեմ ստորագրելու, մի՛ եկեք։ Մինչև այդ նախարարները պայմանավորվում են, խմբեր են աշխատում։ Կանչում բերում ես այստեղ, չես ստորագրում ո՞ր ինչ, նախապես ասա։ Պետք չէ երկրի նախագահներին բերել քո մոտ ու նման քայլ անել։ Ոչ մի նախագահ չէր գա, եթե իմանար, որ դատարկ հետ է գնում։ Սա է ամենամեծ վտանգը։ Միանգամից կանգնեք ասեք՝ ՀԱՊԿ չենք ուզում, վե՛րջ։
-ՀԱՊԿ-ից դուրս գալն ի՞նչ հեռանկարներ կբացի մեզ համար։ Ռեա՞լ է անվտանգային աջակցություն ակնկալել արևմուտքից։
-Արևմուտքի հետ խնդիրները շատ էին, աշխատել էր պետք։ Նայեք Հունաստանի ու Թուրքիայի հարաբերությունները, որ գրեթե պատերազմական իրավիճակի է հասել։ 30-40 միլիոն քրդերը ևս խնդիրներ ունեն։ Այս վտանգի տակ մենք մեր անելիքները որոշե՞լ ենք, ամբողջ ՀԱՊԿ-ն էլ մեր հանդեպ թշնամական վերաբերմունք ունի։ Հիմա ինչու՞ ենք էլ ավելի սրացման գնում։ Ես չեմ պատկերացնում, թե մինչ այդ ինչ էին պայմանավորվել արտաքին գործերի նախարարները, պաշտպանության նախարարները։ Եթե գիտեին՝ չեն ստորագրելու, էլ ինչի՞ համար էին հավաքվել։