«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է անկախ իրավապաշտպան Արբակ Խաչատրյանը։
–Պարոն Խաչատրյան, ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի՝ մասնակի մոբիլիզացիա հայտարարելու որոշումից հետո, վտանգի տակ են հայտնվել նաև Ռուսաստանում բնակվող մեր հայրենակիցները։Շատերը հետ են վերադառնում Հայաստան, որոշներն էլ հնարավոր է մեկնեն կռվելու՝ ընդդեմ Ուկրաինայի։ Ի՞նչ դիտարկումներ ունեք, ինչպե՞ս պաշտպանել Ռուսաստանում մեր հայկական համայնքները։
–Նախևառաջ նշեմ, որ ոչ ոք իրավունք չունի մարդ սպանելու հրաման տալ։ Եթե դու այսօր թշնամի ես համարում ԱՄՆ-ին, ՆԱՏՕ-ին՝ կռվի նրանց դեմ, ոչ թե Ուկրաինայի։ Երկու սլավոնական երկրներ իրար դեմ չպետք է պատերազմեն, երբ կռիվը բոլորովին այլ տեղ է։ Ես պատերազմի հիմքը համարում եմ մարդկային արժեքների բացակայությունը։ Ամբողջ աշխարհի մարդկությունն այդ վիճակում է ու այն կանգնեցնելու ռեսուրս չկա։ Նայեք տոմսերի գները՝ մարդկության դժբախտության վրա բոլոր երկրները գումար են աշխատում։ Դրա համար պատերազմի հասկացողությունը չի կանգնելու, այդ վտանգն է տարածվում ամբողջ աշխարհում։ Մարդկությունը բաժանվել է հազարավոր մասերի ու ամեն մեկն իր ուզածն է առաջ քաշում։ Ինձ վախեցնում է միջուկային պատերազմի վտանգը, դուք լսեցիք ՌԴ ղեկավարի հայտարարությունը։Մարդիկ իրար չեն օգնում, մարդկությունը ոչնչանում է։Պատերազմը տարածվելու է տարբեր երկրներում, բոլորի վրա «Դոն Կոռլեոնեի» փոշին է նստել։ Մարդկությունը գնում է վերացման, կանգնել ու զրուցել անհնար է։ Դժբախտության վրա փողեր են աշխատում։
-Մի առիթով Պուտինը կատակեց, թե Ռուսաստանում ավելի շատ հայ կա, քան Հայաստանում։ Ի՞նչ պետք է անեն այդ հայերը, մնան կռվեն Ռուսաստանի համա՞ր։
-Առաջինը ես չեմ համարում, որ նրանք Ռուսաստանի համար եմ կռվում, նույնիսկ Ռուսաստանը չգիտի, թե ում համար է կռվում, եթե իհարկե կռվում է։ Ամբողջ Ռուսաստանում հարյուրավոր ազգեր են ապրում։ Ո՞նց կարող են կռվել, ու՞մ դեմ։ Հետխորհրդային երկրներն իրար բարեկամ են համարում, իրար հետ ապրում են, հիմա պատերազմե՞ն։ Ինչ վերաբերում է Ռուսաստան գնացած հայերին, ապա եթե մարդը հայրենիքի արժեքը չի գիտակցում՝ որտեղ էլ լավ լինի, կգնա։ Այսօր Ռուսաստանում են, վաղը ուրիշ տեղ ավելի լավ լինի՝ կգնան այնտեղ։Ես Ռուսաստանից վերադարձել եմ գրեթե 8 տարի առաջ, ապրում եմ Հայաստանում։ Բայց ես չէի ցանկանա անդրադառնալ այն մարդկանց, ովքեր գնացել ու մնացել են։ Մարդիկ կային, որ երեխա չէին կարողանում պահել, ունեցված տուն ու տեղ խլել էին։ Թողել-գնացել են մի տեղ, որտեղ կարող էին երկու կոպեկ աշխատել ու իրենց երեխաներին ուսման տալ։ Եթե դու մի տարածք համարում ես, որ դա քո տունն է, ապա երբ այդ տանը դժվարություն է լինում, պետք է օգնես այդ դժվարությունը հաղթահարել։
-Բայց դա դժվարություն չէ, ՌԴ նախագահի որոշումն էր՝ զորքեր մտցնել այլ երկիր։
-Ես կոնկրետ այդ դեպքը չեմ նշում, այլ ընդհանուր եմ ասում։ Փախուստը ոչինչ չի տալիս։ Ասում են՝ միլիոնավոր մարդիկ են փախել Հայաստան ու Ղազախստան, բայց դրա փոխարեն թող կանգնեն ու ասեն՝ չենք կռվի, տարեք մեզ բերդ։ Եթե դեմ եք այդ պատերազմին՝ մի գնացեք, փախուստը ո՞րն է։ Իմացեք՝ եթե դու այդ կարծիքն ունես, ապա ոչ մի օրենք այն չի կարող փոխել։ Եթե դուք քո գաղափարի համար բանտում ես լինում՝ քեզ բոլորը կհարգեն, իսկ եթե փախնես՝ ոչնչի չես հասնի։ Շատ քչերին է տված հերոս լինելը։ Իմ անձնական կարծիքով՝ փախուստը ոչինչ չի տալիս։Դուք գիտեք, որ կան ահռելի քանակությամբ մարդիկ, որոնք չեն ուզում կռվել։ Եթե 7-8 միլիոնը հրաժարվի, այդ բոլորին բա՞նտ կուղարկեն, այդ դեպքում շատ արագ կփոխվի կառավարման համակարգը։ Եթե նախագահդ տալիս է սխալ հրաման, դու քո հրաժարվելով կարող են օգնել, որ ամեն ինչ կանգնի։Հայրենիքի համար կարող ես մեռնել, բայց գնալ ուրիշին հրամանով սպանել՝ չես կարող։