EconomicTimes-ը հրապարակել է, որ DefenceIndia-ն Հայաստանի հետ հրթիռների, արկերի և ռազմամթերքի մատակարարման բավականին խոշոր պատվեր է ստորագրել։ Երկու երկրների կառավարությունները, ըստ աղբյուրի, զենքի և զինամթերքի անխափան մատակարարումն ապահովող միջպետական մի շարք պայմանագրեր են ստորագրել ավելի վաղ` այս ամսվա ընթացքում: Հայաստանը Հնդկաստանից կստանա ժամանակակից Պինակա հրթիռներ և հակատանկային զենք: Ռազմական գործարքի գինը գնահատվում է մոտ 270 միլիոն դոլար: Պինակա հրթիռները ունեն 40 կմ հեռահարություն և ճշգրիտ հարվածի կարողություն: Այս հրթիռային համակարգի բարձր արդյունավետությունը ապացուցվել է Քաշմիրի լեռնային շրջաններում Պակիստանի դեմ պատերազմում:
Այս գործարքը հայկական համացանցում մեծ ոգևորությամբ ընդունվեց, սակայն դեռ հարց է մնում է՝ ո՞ր ճանապարհով է այդ զենքը գալու Հայաստան։
44-օրյա պատերազմի ժամանակ մամուլում եղան հրապարակումներ, որ որոշ տեսակի զինատեսակներ Հայաստան եկել են Իրանով։ Իսկ հարևան Վրաստանը 2020 թվականի հուլիսին պաշտոնապես հերքեց այն տեղեկությունը, որ Սերբիայից Վրաստանի տարածքով Հայաստան զենք է մատակարարվել։ Պատերազմի օրերին Թբիլիսին հայտարարում էր, որ իր տարածքով հակամարտության ոչ մի կողմին զենք չի մատակարարվի։
Իրանահայ քաղաքական մեկնաբան Մովսես Քեշիշյանը համարում է, որ այդ մասին բարձրաձայն չի հայտարարվի, բայց իր դիտարկմամբ՝ Իրանը չի առարկի, որ իր տարածքով զենքը Հայաստան հասնի․ «Իրանը համարում է, որ Հայաստանի իրավունքն է դա։ Մանավանդ, դուք տեղյակ եք, որ Թեհրանը բազմիցս հայտարարել է, որ սահմանների անվտանգությունն իր համար կարմիր գիծ է։ Վերջին հաշվով՝ եթե Իրանը իր սահմանը կարմիր գիծ է համարում, բնականաբար պետք է նաև թույլ տա այդ սահմանը պաշտպանել։ Իսկ եթե պետք է թույլ տա, ինչպե՞ս պաշտպանել, եթե ոչ զենքով, այլ ելք չկա»,-«Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց նա։
Ըստ Քեշիշյանի՝ բնական է, որ Հայաստանը պետք է զենքի այլ մատակարարներ փնտրի այս փուլում։ Ըստ նրա՝ եթե մեր ռազմավարական դաշնակիցը մեզ չի օգնում, այլընտրանքեր պետք են․ «Մենք ժամանակին բավականին շատ կորուստներ ունեցանք, երբ մտածում էինք 40 կմ հարվածող զենք ունենք, բայց այն գնում էր 10 կամ 20 կմ։ Բնական է, որ պետք է զինվենք, ունենք ագրեսիվ հակառակորդ, որն ամեն օր տարբեր հարձակումներով փորձում է Հայաստանից ինչ-որ բան պոկել։Խոսում են խաղաղության մասին, բայց կրակում, ուստի զինվելու համար պետք է դիմենք բոլոր նրանց, ով մեզ զենք կտա»․-ասաց նա։
Մեր զրուցակիցը նկատում է, որ ՀԱՊԿ-ն իր պարտականությունները չի կատարում, Ռուսաստանը համապատասխան քայլեր չի ձեռնարկում, ուստի Հայաստանը պետք է դիմի իր բարեկամ երկրներին։ Իսկ այդպիսիք, Քեշիշյանի խոսքերով, նաև Իրանն ու Հնդկաստանն են․ «Պետք է դիմել բոլորին, ով կարող է այս հարցում օգտակար լինել։ Այլապես բավականին գումարներ տրված են ռուսական կողմին, բայց Հայաստանին զենք ու զինամթերք չի տրամադրվում։ Սա համենայնդեպս տարօրինակ է»։
Վրաստանի հարցերով փորձագետ Ջոնի Մելիքյանը գտնում է, որ ընտրությունը երկու երկրների միջև է՝ Վրաստան կամ Իրան, այլ տարբերակ չկա։ Մելիքյանը նկատեց․ «Կախված գնման երկրից՝ տարբեր որոշումներ կարող են կայացվել։ Որոշ երկրների հետ կապված Իրանը դեմ չի լինի, որոշ երկրների մասով՝ գուցե արևմուտքը, Վրաստանը»,-«Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց նա։
Մեր այն հարցին, Վրաստանի դեպքում պե՞տք է արևմուտքի հորդորը լինի, Մելիքյանն արձագանքեց․ «Հենց դա է հարցը։ Կախված նրանից, թե որ երկրից է զենքը գնվել, կապի մեջ են լինում այն միջնորդ երկրի հետ, ում օդային տարածքը օգտագործվում է այդ զենքը տեղափոխելու համար»։
Ջոնի Մելիքյանը համարում է, որ բարդ բան չկա, ՀՀ արտաքին քաղաքական ակտիվ աշխատանքի շնորհիվ թե՛ Վրաստանի և թե՛ Իրանի տարածքով հնարավոր է զենք գա Հայաստան․ «Ճիշտ աշխատելով կարող ենք կարևոր արդյունքների հասնել։ Այդ աշխատանքը արվել է, արվում է և մոտ ապագայում ևս արվելու է։ Իմ տեղեկություններով՝ որոշ զինատեսակներ արդեն այստեղ են»,-եզրափակեց նա։