«Առաջին լրատվական»-ի զրուցակիցն է Ամերիկայի հայկական համագումարի տարածաշրջանային գրասենյակի տնօրեն Արփի Վարդանյանը։
-Տիկին Վարդանյան, ԱՄՆ Կոնգրեսի հայկական հարցերով խմբի համանախագահ Ջեքի Սփիերը հանդես է եկել ադրբեջանական պատերազմական հանցագործությունները ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ Արցախում դատապարտող օրենսդրական նախաձեռնությամբ՝ կոչ անելով կիրառել պատժամիջոցներ և դիմել միջազգային տրիբունալներին՝ համապատասխան հետաքննություններ անցկացնելու համար։ Ինչպե՞ս եք գնահատում այս նախաձեռնությունը, այն ի՞նչ հետևանքներ կունենա։
–Ես շատ կարևոր եմ համարում այս նախաձեռնությունը։ Ուզում եմ նշել, որ նման անհրաժեշտություն առաջացել է ոչ միայն սեպտեմբերի 13-ից հետո, այլ շատ ավելի շուտ՝ դեռ ապրիլյան պատերազմի ժամանակ։ Մենք միանշանակ ողջունում ենք այս քայլը ու համարում ենք, որ եթե Ադրբեջանի հանցագործությունների համապատասխան արձագանք ու հետևանքներ չունենան, դրանք կարող են նորից կրկնվել։
-Կարծում եք՝ նման նախաձեռնության պատճառը նաև այն էր, որ Ջեքի Սփիերը Նենսի Փելոսիի հետ եկավ Հայաստան ու այստեղ հանդիպումների արդյունքում համոզվեց՝ իրականում ի՞նչ է տեղի ունեցել։
–Այո՛, ես շատ կարևոր եմ համարում, որ իրենք իրենց աչքերով տեսան ու կարողացան մարդկանց հետ խոսել։ Եթե հիշում եք, նախորդ հարցազրույցի ժամանակ էլ ասացի, որ Փելոսիի այցի նշանակությունը կերևա նրա գնալուց հետո։ Բայց նույնիսկ մինչև իրենց գալը իրենք լսել ու տեսել էին, թե ինչ է կատարվում։ Իրենց գալը փաստորեն վերահաստատեց, թե ինչ է տեղի ունեցել։ Հայաստանում անցկացված քննարկումները ևս շատ կարևոր են։ Ադրբեջանն ասում է, որ պետք է գրավի Երևանը, այդ մարդիկ չեն կարող պարզ ճշմարտությունը չտեսնել։ Կոնգրեսականներն իրենց նմանօրինակ նախաձեռնությամբ կդադարեցնեն հետագա հանցագործությունները։ Ես լիահույս եմ այդ հարցում։
-Իսկ ինչքանո՞վ է հավանական, որ Ադրբեջանի դեմ հասցեական պատժամիջոցներ կլինեն, դրանք ի՞նչ տեսքով կլինեն։ Այսինքն՝ բացի դատապարտումներից լինեն նաև ռեալ գործողություններ։
-Ամեն ինչ հնարավոր է, բայց այդ մասին առայժմ վաղ է խոսել։ Չեմ կարող պնդել, որ նման բան տեղի կունենա, բայց չեմ էլ բացառում։ Շատ կարևոր է, օրինակ, 907 բանաձևի կիրառումը։ Հայկական համագումարը, օրինակ, աշխատում է այն ուղղությամբ, որ այդ բանաձևը չշրջանցվի։ Եթե այդ քայլերը չարվեն, նոր պատերազմի ժամանակ հայերի կյանքը նորից վտանգված կլինի։ Մենք պետք է ամեն ջանք թափենք դա իրականություն դարձնելու համար։ Միայն հասցեական, ուղիղ պատժամիջոցները, իսկ նվազագույնը 907 բանաձևի կիրառումը կարող են ռեալ զսպիչ գործոն լինել Ադրբեջանի համար։
