Մեծի Տանն Կիլիկիո կաթողիկոսության ֆեյսբուքյան էջը հայտնում է Արամ Առաջին Վեհափառի ղեկավարությամբ առցանց երրորդ հանդիպման մասին, որի նպատակը Սփյուռքի վերակազմակերպման հարցն է: Անշուշտ, չափազանց կարևոր հարց է, մի շարք պատճառներով, որոնց նկարագրությունը թերևս ավելորդ է անգամ: Սփյուռքը կարևորագույն ռեսուրս է հայկական պետականության համար, և բոլորովին էլ ոչ առաջնային ֆինանսական իմաստով, որը պետք է համարժեք դառնա արդի աշխարհի իրողություններին: Ցավոք, սփյուռքյան կառուցվածքը ներկայումս ունի այդ համարժեքության, հետևաբար նաև արդյունավետության խնդիր: Այդ իմաստով, Արամ Առաջինի նախաձեռնությունն ու նախաձեռնողականությունն ընդհանրապես՝ շատ կարևոր է:
Պարզապես, նույնքան կարևոր է նաև, որ այդ ամենի կենտրոնում լինի Հայաստան պետությունը, Հայաստանի հանրապետությունը՝ որպես գաղափար, առանց որի ռազմավարական հեռանկարում անիրատեսական է նաև Սփյուռքի գոյության պատկերացումը՝ որպես կառուցվածք, որպես այս կամ այն ճարտարապետությամբ ինստիտուտ, օրգանիզմ: Սրանք իհարկե բարդ հարցեր են, լրջագույն քննարկումների կարոտ, որոնց համատեքստում սակայն աներկբա է մեկ բան՝ առանցքում չի կարող չլինել Հայաստանի հանրապետությունը, որովհետև ցանկացած այլ առանցք անկենսունակ է լինելու ներկայիս վերափոխվող աշխարհում: Այդ ամենով հանդերձ, հատկանշական է այն, որ սփյուռքյան մի շարք խմբեր, այդ թվում քաղաքական, որոնք նաև սերտ առնչություն ունեն Անթիլիասի հետ, շարունակում են արտերկրում Հայաստանի Հանրապետության պետական ինստիտուտների հանդեպ բողոքի ակցիաները, ընդ որում գործնականում ապաքաղաքական բովանդակությամբ և հռետորաբանությամբ, ուղղված Հայաստանի հանրապետության պետական իշխանությունը վարկաբեկելուն:
Մասնավորապես, այդպիսի ակցիաների հերթական դրսևորումները եղան այս օրերին ՄԱԿ ԳԱ շրջանակում աշխատող Հայաստանի վարչապետի, արտգործնախարարի դեմ, որոնք ժամանել էին Նյու Յորք՝ Հայաստանի համար բարդ ժամանակաշրջանում: Այն, որ մեր սփյուռքյան շատ հայրենակիցներ կարող են համաձայն չլինել վարվող քաղաքականությանն ու ընդդիմախոսել, քննադատել, միանգամայն օրինաչափ է: Բայց, անել դա այնպես, որ ուղղակի հարվածի տակ դրվի Հայաստանի պետական հեղինակությունը, պետական շահը, նշանակում է պարզապես հարվածի տակ դնել Հայաստանի շահը, ստորադասելով այն ինչ-ինչ քաղաքական կամ խմբային շահերի:
Գուցե Սփյուռքի վերափոխման անհրաժեշտ և կարևոր խնդրի շուրջ խորհելու և աշխատելու իր նշանակալի նախաձեռնության համատեքստում Արամ Առաջին Վեհափառը մտածի՞ այդ մասին և հստակորեն կոչ անի մեր հայրենակիցներին դադարեցնե՞լ իբրև թե Հայաստանի պաշտոնյաների, իսկ գործնականում Հայաստանի հանրապետության դեմ արվող ակցիաները՝ այն էլ ապաքաղաքական, շատ պարագաներում ընդհուպ խուլիգանական վարքագծի հետ եզրեր ունեցող ակցիաները: Չէ՞ որ Սփյուռքի ուժը դա չէ, և այդ թվում Հայաստանի պետական իշխանությանը օրակարագ թելադրելու, քաղաքական պատասխանատվության ներքո պահելու ուժը: Այդ ուժը պետք է լինի օրակարգ ձևավորելու և օրակարգ սպասարկելու վարքագծային որակը և այդ առումով հայաստանյան քաղաքական ցածր մշակույթի սուբյեկտներին ցուցաբերվող օրինակը, այլ ոչ թե լիովին հակառակ պատկերը՝ հայաստանյան ցածր մշակույթի և այդն «թելադրող» մոտիվների տրանսլյացիան Սփյուռքում: Դա քայքայում է՝ թե Սփյուռքի, թե Հայաստանի Հանրապետության:
