Հայաստանի ԶՈՒ գլխավոր շտաբի պետն ընդունել է ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Ստանիսլավ Զասին, որը Հայաստան է ժամանել հայ-ադրբեջանական սահմանին ադրբեջանական ագրեսիայի հետևանքով ստեղծված իրավիճակի առիթով: Հայաստանի ԶՈՒ ԳՇ պետի հետ հանդիպմանը քննարկվել է իրավիճակը և ՀԱՊԿ հնարավոր անելիքը: Ստանիսլավ Զասից առաջ Հայաստանում էր ՀԱՊԿ միացյալ շտաբի պետ գեներալ Սիդորովը, որը գլխավորում էր կազմակերպության մոնիտորինգի պատվիրակությունը: Այդ պատվիրակության մասին որոշումը ՀԱՊԿ երկրների ղեկավարները ընդունել էին Հայաստանի դիմումի քննարկման արդյունքում: Սիդորովը Հայաստանից մեկնելուց, և Զասի ժամանելուց առաջ Հայաստանի ղեկավարությանն է ներկայացրել մոնիտորինգի արդյունքը և առաջարկներ: Նա դրանք ներկայացրել էր պաշտպանության նապարար Պապիկյանի հետ հանդիպմանը: Ի՞նչպիսին են առաջարկների մանրամասները, պարզ չէ: Ընդհանրապես պարզ չէ, թե ինչպես է գնահատել իրադրությունը ՀԱՊԿ պատվիրակությունը և ինչ «հող» է նախապատրաստել ՀԱՊԿ ԳՔ այցից առաջ: Զասի այցը տեղի է ունենում ՀԱՊԿ առնչությամբ Երևանում հնչած պաշտոնական կոշտ հայտարարությունների ֆոնին: Հայաստանի ԱԺ նախագահը, Հայաստանի անվտանգության խորհրդի քարտուղարը բաց տեքստով հայտնել են կազմակերպությունից Հայաստանի հիասթափության, ակնկալիքները չարդարանալու և հույսեր չունենալու մասին:
Տրամաբանությունը հուշում է, որ ՀԱՊԿ-ը պետք է ձգտի փոխել Հայաստանի վերաբերմունքը: Սակայն, այդ հանգամանքը կախված է նրանից, թե Երևանը իր դժգոհությունը հայտնելով հանդերձ, անելու ի՞նչ հաջորդ քայլ ունի: Որովհետև, եթե չկա այդ քայլը, ապա դժգոհությունը կարող է ունենալ նույնիսկ հակառակ էֆեկտ: Երևանը չի խոսում և չի ակնարկում, որ կարող է դիտարկել ՀԱՊԿ լքելու հարցը: Եթե լինենք անկեղծ, չի դիտարկվում նաև այդ հարցով որևէ խնդրի լուծման շոշափելի տարբերակ, բացի այն, որ Հայաստանը կարող է լարել հարաբերությունը ՌԴ հետ:
Անկասկած է, որ առկա է Հայաստան-ՀԱՊԿ հարաբերության քաղաքական ճգնաժամ, սակայն առայժմ չի նշմարվում այդ ճգնաժամի հաղթահարման ուղղությամբ որևէ շատ թե քիչ բազմաքայլ ճանապարհ: Այդ պայմաններում, ՀԱՊԿ Գլխավոր քարտուղարի այցը կարող է խորացնել ճգնաժամը, եթե այդ այցի ընթացքում չարտացոլվի ՀԱՊԿ արդյունավետ դերակատարման որևէ գործողություն: Հասկանալի է, որ կլինի մոլորություն կամ պատրանք մտածելը, թե այդ գործողությունը կարող է անմիջականորեն լինել ընդդեմ Ադրբեջանի: Բայց, որևէ գործողության բացակայությունն էլ ընդդեմ Հայաստանի է՝ ուղիղ, թե անուղղակի: Ու նաև ընդդեմ ՀԱՊԿ:
Չի բացառվում, որ առկա ճգնաժամի խորքային հիմքն այդտեղ է՝ ՀԱՊԿ ժամանակավրեպության կամ արդիականության անկումը, որ կա նաև Ռուսաստանի պատկերացումներում և ռազմավարությունում, ինչի մասին սակայն Մոսկվան չի խոստովանում կամ հայտնում բարձրաձայն, սակայն ցույց է տալիս ՀԱՊԿ անգործությամբ, որի կարապի երգը գուցե Ղազախստանի հայտնի օպերացիան էր: Իհարկե ներկայիս աշխարհաքաղաքական իրողություններում բարդ է միարժեք պնդել որևէ սցենարային տրամաբանություն, սակայն այստեղ Երևանի համար թերևս մտորելու է արժանի այն, որ պետք է խուսափել հայ-ադրբեջանական սահմանը ՀԱՊԿ «գերեզմանի» վերածելու ռիսկից, այդ թվում նաև ձգտելով հեռու պահել կազմակերպությունն այդ սահմանից՝ եթե չկա Հայաստանի անվտանգության հարցերում շոշափելի և առարկայական աջակցության որևէ կոնկրետ գործողությունների ծրագիր կամ քայլերի մշակված հաջորդականություն:
