Բնակարանների ձեռքբերման համար ֆիզիկական անձանց տրվող հիպոթեքային վարկերի տոկոսադրույքները Հայաստանում շարունակում են տատանվել 13-14 տոկոսի շուրջ:
Կանխավճարը շարունակում է մնալ առնվազն 30 տոկոս, իսկ վարկերը տրվում են մինչեւ 10 տարի ժամկետով, որոշ դեպքերում` նաեւ 15 տարի ժամկետով: Ընդ որում, ինչպես տոկոսադրույքներն են շարունակում գրեթե անշարժ մնալ` տատանվելով 13-14 տոկոսի շուրջ, այնպես էլ հիպոթեքային վարկերի տրամադրման ծավալները գրեթե չեն փոխվում: Այսպես, այս տարվա երրորդ եռամսյակում հիփոթեքային վարկերի ծավալները, երկրորդ եռամսյակի համեմատ, աճել են 2, 1 տոկոսով կամ 1, 7 միլիարդ դրամով` հասնելով 85, 2 միլիարդ դրամի: Այս տարվա երկրորդ եռամսյակում, առաջին եռամսյակի համեմատ, հիպոթեքային վարկերի ծավալները կրճատվել էին 1.9 տոկոսով: Ընդհանուր առմամբ 2009 թվականին Հայաստանում բանկերի կողմից տրամադրված հիպոթեքային վարկերի ծավալը աճել է ընդամենը 0.4 տոկոսով` կազմելով մոտ 84 մլրդ դրամ:
Համեմատության համար նշենք, որ Վրաստանում հիպոթեքային վարկերի տրամադրման ծավալը 2009-ին, նախորդող տարվա համեմատ, աճել է մոտ 38%-ով: Եվ սա բնական է, քանի որ Վրաստանում գնալով բարելավվում են հիպոթեքային վարկեր ձեռք բերելու պայմանները: Այսպես, այսօր արդեն իսկ կարելի է Վրաստանում ձեռք բերել բնակարան` 10-11 տոկոս տոկոսադրույքով, 15-20 տարի մարման ժամկետով: Երկու տարի առաջ այս առումով Վրաստանը մեզանից հետ էր, տոկոսադրույքները 14-15 տոկոս էին, հիպոթեքային վարկի տրամադրման ժամկետը` 10-15 տարի: Հատկանշական է, որ մեր հիպոթեքային շուկան չաշխուժացավ նաեւ ազգային հիպոթեքային հիմնադրամի ստեղծման արդյունքում: Այսպես, միլիարդավոր դոլարների հասնող արտաքին վարկային միջոցները «լցվեցին» հիմնականում շինարարության ոլորտ` կառուցապատողներին վարկավորելու համար, ինչը ենթադրում էր, այսպես կոչված, համախառն առաջարկի խթանում: Սակայն հակաճգնաժամային միջոցառումները նախեւառաջ ենթադրում են համախառն պահանջարկի խթանում: Ահա, որպեսզի վարկատուների աչքին չափազանց անխոհեմ չերեւան, մեր իշխանությունները որոշեցին այդ հիպոթեքային հիմնադրամի ստեղծմամբ իբր խթանել համախառն պահանջարկը: Թե արդյունքն ինչ եղավ կամ որքանով դա խթանեց համախառն պահանջարկը` այսօր արդեն ակնհայտ է. հիպոթեքային վարկերի ծավալը 2009 թվականին, աճելու փոխարեն, նվազեց:
Նմանապես, կարելի է ասել, ձախողվեց «Երիտասարդ ընտանիքներին մատչելի բնակարան» ծրագիրը: Այն հաստատվել էր այս տարվա հունվարին եւ, ինչպես օրերս հայտարարեց ՀՀ ֆինանսների նախարարության ֆինանսական շուկայի զարգացման վարչության պետ Կարեն Թամազյանը, մինչեւ այսօր ընդամենը 187 ընտանիքի է վարկ տրամադրվել, որոնց ընդհանուր պայմանագրային արժեքը կազմել է 1 մլրդ 541 մլն դրամ: Վարկի վերաֆինանսավորման եւս 33 հարց գտնվում է քննարկման փուլում: Մինչդեռ ծրագրի մեկնարկի ժամանակ կառավարությունը արձանագրել էր, որ հազարավոր երիտասարդ ընտանիքներ պատրաստ են ձեռք բերել հիպոթեքային վարկեր` բնակարաններ գնելու համար: «Վերջին հարցումների արդյունքները վկայում են, որ ամուսնացած երիտասարդների շուրջ 46 տոկոսը պատրաստ է բնակարան ձեռք բերել հիպոթեքային վարկավորման միջոցով, սակայն նրանց մեծ մասը խուսափում է նշված միջոցից` նկատի ունենալով բարձր տոկոսադրույքները եւ վստահության բացակայությունը ներկայումս գործող հիպոթեքային համակարգի նկատմամբ», – նշված է ծրագրի հաստատման վերաբերյալ կառավարության որոշման մեջ: Սակայն արդյունքում ստացվեց այնպես, որ երիտասարդ ընտանիքները պետք է առնվազն 400-500 հազար դրամ ամսական եկամուտ ունենային, իսկ կանխավճարի համար ավելի քան 10 հազար դոլար, որպեսզի կարողանային ձեռք բերել հիպոթեքային վարկ: Իսկ այդպիսի եկամուտ ունեցողները սովորաբար այնպիսի մարդիկ են, որոնք ցանկության դեպքում կարող են բնակարան գնել նաեւ առանց հիպոթեքային վարկ վերցնելու: Նոյեմբերի 22-ի որոշումով «Երիտասարդ ընտանիքներին մատչելի բնակարան» ծրագրով մարզերի բնակիչներին դոտացիայի տեսքով պետության աջակցությունը 2%-ից հասցվելու է 4%-ի, բացի այդ` կանխավճարի չափը, որ ներկայումս 30% է, դառնալու է 10%: Սակայն ակնհայտ է, որ սրանով եւս մեր հիպոթեքային շուկան էական զարգացում չի ապրի:
