«Առաջին լրատվական»-ի հարցերին պատասխանել է Էկոնոմիկայի նախկին նախարար Արմեն Եղիազարյանը:
–Պարոն Եղիազարյան, այս տարվա առաջին կիսամյակում Հայաստանում արձանագրվել է երկնիշ տնտեսական ակտիվության ցուցանիշ, իսկ հունիսին այդ ցուցանիշը աճել է 18,5 տոկոսով, արդյունաբերությունը 19 տոկոսով: Ինչպե՞ս եք գնահատում նման տնտեսական աճը, առիթ ունե՞նք իրականում ուրախանալու, որովհետև շատերը նշում են, որ շատ չպետք է ոգևորվենք, քանի որ դա հիմնականում պայմանավորված է դրսի ազդեցությամբ:
-Հիմնականում Ռուսաստանի հետ կապված ազդեցություններ են: Եվ միայն այս հանգամանքով չի պայմանավորված: Ըստ էության՝ երկու էֆեկտ է աշխատում. մեկը՝ ներմուծումն է, մյուսը՝ դրամական խնդիրների հետ կապված: Իրականում ներմուծումն ավելի արագ է աճում, քան արտահանումը, ինչը փակվում է այն փողերով, որը դրսից է գալիս: Հիմա շատ բարդ է ասել, թե ինչքան դա կարող է տևել, դրա համար այդքան էյֆորիայի մեջ չի կարելի ընկնել:
-Մյուս կողմից գնաճը որքանո՞վ դեր ունի երկնիշ տնտեսական աճի վրա:
-Գնաճը մի քանի խնդիրներով է պայմանավորված, նախևառաջ ամբողջ աշխարհում ընդհանուր գնաճ կա: Գնաճը նույնպես երկու գործոնով է պայմանավորված՝ կորոնավիրուսի և պատերազմի հետևանքներով: Հիմա Հայաստանում ուզում են արհեստական գնաճի դեմ պայքարել, ինչին ես կտրականապես դեմ եմ, և ես բազմիցս ասել եմ, այսինքն՝ օգտագործել փոխանակման կուրսը որպես գնաճի դեմ պայքարի գործիք սխալ է: Այն իրականում գնաճը չի պակասեցնում: Խնդիրն այն է, որ երկար ժամանակ դրամը արժևորվել էր դոլարի նկատմամբ: Ամերիկացիները ինֆլյացիոն փող էին տպում, սրանք կուրսը պահում էին: Եվ սա այնքան էլ լավ բան չի, քանի որ իհարկե մի կողմից օգնում է մի քիչ ավելի քիչ ինֆլյացիա ունենալ, բայց դա տեղի է ունենում մրցունակության որոշակի կրճատման տակ: Դրա հետևանքը մրցունակության կրճատումն է, որովհետև դրամն արժևորվում է, մեր ապրանքները թանկանում են, արտահանումը էժանանում է, ներմուծումը՝ թանկանում: Եվ եթե հետազոտություն արվի՝ ներմուծման և արտահանման գների միջև, մեր ներմուծման գները շատ ավելի արագ են աճում, քան արտահանման գները: Եվ սա խնդիր է: Կարծում եմ՝ այս տնտեսական աճը ժամանակավոր է, քանի որ տակը արտաքին պայմաններն են խաղում: Եվ եթե կարողանան ճիշտ քաղաքականություն վարել, ենթադրենք փոխանակման կուրսն է ամենակարևորը, ռեսուրսների ճիշտ բաշխեն, տնտեսական աճը միշտ դրական երևույթ է:
–Որքանո՞վ է կարողանում Հայաստանի կառավարությունը ճիշտ գնահատել իրավիճակը:
–Դա կախված է մի քանի գործոնից: Նախևառաջ օրենքով ֆիքսված է, որ ԿԲ-ի հիմնական խնդիրը ինֆլյացիայի դեմ պայքարն է, դրա համար որոշակի գործիքները, որ աշխարհում օգտագործվում են, օրինակ՝ ԿԲ-ն փող տա կառավարությանը, Հայաստանում չի արվում, ինչը էականորեն սահմանափակում է մեր հնարավորությունները: Սա հնացած քաղաքականություն է, սա 90-ականների քաղաքականությունն է, և հիմնական երկրները դրանցից հետ են կանգնել, բայց Հայաստանը դեռ այդ քաղաքականութփյունը շարունակում է օգտագործել: Այսինքն՝ մակրոտնտեսական կայունացման քաղաքականությունը շատ երկրներ չեն անում: Եվ այդ քաղաքականությունը պետք է փոխվի, այսինքն՝ երկու խնդիր պետք է լուծվի, բացի ինֆլյացիայի դեմ պայքարից ԿԲ-ն նաև պետք է հաշվի առնի տնտեսական ակտիվությունը, իր գործողությունները կատարի՝ հաշվի առնելով թե ինչ է կատարվում տնտեսությունում, բայց այս պահին իրենք նման մանդատ չունեն: Ընդհանրապես լավ է տնտեսական աճը, բայց թե որքան դա կտևի, չենք կարող ասել, դա կախված է նաև ռուսական ռեսուրսներից, թե ինչ կլինի դրանց հետ: Բայց դեռ որ կա, և դա լավ է: