Պաշտոնական Դելին բարձր է գնահատում Հնդկաստանի հետ տրանսպորտային և տնտեսական ուղիղ կապ ունենալու Հայաստանի մեծ հետաքրքրությունը և ցանկանում է, որ Հայաստանը ուղղակիորեն կապվի Հնդկաստանի հետ ցանկացած հնարավոր եղանակով կամ ճանապարհով: Այդ մասին Հայաստանի և Հնդկաստանի միջև դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման 30-ամյակի կապակցությամբ իր հարցազրույցում ասել է Հայաստանում Հնդկաստանի արտակարգ և լիազոր դեսպան պարոն Կիշան Դան Դեվալը՝ ներկայացնելով իր մեկնաբանությունը Հյուսիս-Հարավ միջազգային տրանսպորտային միջանցքի (INSTC) և Իրանի նախաձեռնած «Պարսից ծոց – Սև ծով» միջազգային տրանսպորտային միջանցքի նախագծի մասին:
Դեսպանի խոսքով՝ Իրանի Չաբահար նավահանգիստը, որը գտնվում է Արաբական ծովի ափին, զարգացվել է հնդկական ներդրումներով, և Հնդկաստանը կցանկանար, որ Հայաստանը օգտագործի Չաբահարի նավահանգիստը ի շահս երկու երկրների:
«Ինչ վերաբերում է «Պարսից ծոց – Սև ծով» միջանցքին՝ այս հարցի կապակցությամբ մենք դեռ պետք է պաշտոնապես առաջարկ ստանանք հայկական կողմից, բայց բանակցություններ արդեն կան: Ինչպես գիտեք՝ մենք զարգացրել ենք Չաբահար նավահանգիստը Իրանում, և հնդկական ներդրումների առկայությամբ Չաբահար նավահանգիստը կարող է շատ արժեքավոր ակտիվ լինել Հայաստանի ապրանքները տարանցելու համար, որոնք կարող են տեղափոխվել Իրանի տարածքով Հայաստան և շարունակել ճանապարհը դեպի Սև ծով: Այդ առումով մենք դրական ենք տրամադրված և կքննարկենք այս հարցը հայկական կողմի հետ», – ասել է դեսպան Դեվալը:
Իրանահայ քաղաքական մեկնաբան, Թեհրանում լույս տեսնող «Արաքս» շաբաթաթերթի գլխավոր խմբագիր Մովսես Քեշիշյանը համարում է, որ այս հարցում հիմնական անելիքը մնում է Հայաստանի դաշտում․ « Համենայնդեպս Իրանի համար միշտ էլ ցանկալի է, որ լինեն այլընտրանքներ։Եթե կա ադրբեջանական ճանապարհը կամ Թուրքիայի կողմից անցնող ճանապարհը, դա բոլորովին չի խանգարում,որ հայկական էլ լինի դրա կողքին։ Վերջին հաշվով՝ յուրաքանչյուր ճանապարհ և՛ քաղաքական և՛ տնտեսական նշանակություն ունի։ Մեկ կողմի հսկողության տակ չես կարող թողնել քո ելքերը, միշտ էլ պետք են տարբեր ուղղություններ։Որպես տարանցիկ ճանապարհ Հայաստանը շատ նպատակահարմար կարող է լինել և դա նաև Հայաստանի տնտեսության մեջ լրացուցիչ աշխուժություն կարող է մտցնել։ Հնդկաստանից Իրան, Իրանից արդեն դեպի Սև ծով մտնող ճանապարհը բավականին կարճանում է, դա օգտակար է թե՛ Հայաստանի և թե՛ Իրանի համար։ Մնում է, որ հայկական կողմն իր աշխուժությամբ և իր դերակատարությամբ, Հյուսիս-Հարավ ճանապարհի լրացումներով իր քայլն անի»,-«Առաջին լրատվական»-ի հետ զրույցում ասաց նա։
Ըստ Քեշիշյանի՝ իրանական կողմը հետաքրքրված է և նույնիսկ նման հետաքրքրություն Հայաստանում հնչել է Անվտանգության խորհրդի քարտուղարի մակարդակով․ «Այսինքն՝ տնտեսության համագործակցության շուրջ հայտարարություններն անընդհատ հնչել են իրանական կողմից։ Բազմաթիվ հայտարարություններ արվել է նաև դեսպանի մակարդակով, նախագահի և այլ պաշտոնյաների մակարդակով»։
Մեր զրուցակիցը չի կարծում, թե «Պարսից ծոց – Սև ծով» միջանցքի կապակցությամբ կա Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև ընտրություն կատարելու հարց․ «Ես չեմ կարծում այստեղ զանազանության հարց կա։ Այստեղ ավելի շատ այլընտրանքների հարց է։ Վերջին հաշվով չմոռանանք, որ Ադրբեջանն իր հիմնադրումից մինչ այսօր հակաիրանական քայլերի է գնում, իսկ Իրանը ճանապարհների կարիք ունի։ Առայժմ օգտվում է ադրբեջանական կամ թուրքական ճանապարհներից, իսկ եթե լինի հայկականը, ինչու՞ պետք է Իրանը դրանից չօգտվի։ Ոչ միայն որպես տնտեսական, առևտրային, ապրանքափոխանակման ճանապարհ, այլ նաև որպես քաղաքական ճնշման միջոց։ Դրանք հնարավոր ելքեր են։ Հայաստանի համար դա տնտեսական, նաև անվտանգային նշանակության հարց է։ Իրանը՝ Հայաստանով Սև ծով դուրս գալու հեռանկարին ավելի շատ նայում է անվտանգային, քան տնտեսական տեսանկյունից»։
Մովսես Քեշիշյանը համարում է, որ այժմ շատ բան կախված է Հայաստանից․ «Իրանական կողմը գրեթե ճանապարհների դժվարություն չունի՝ մինչև Հայաստանի սահմանը։ Մեքենաների, բեռնատարների փոխադրման համար՝ Հայաստանը պետք է ավելի շտապի հարցերին լուծում տալու իմաստով։ Երկար տարիներ է խոսվում է Հյուսիս-Հարավ ճանապարհի մասին ու չի իրականացվում՝ դա խնդրահարույց է, բայց եթե իրականացվի՝ շատ հարցեր իրենց լուծումները կստանան»,-եզրափակեց նա։
