Հայաստանում քաղաքական վերադասավորումների, նոր քաղաքական լանդշաֆտի ձևավորման հեռանկարը անխուսափելի է, և անգամ էական անհրաժեշտություն, պայմանավորված թե արտաքին միջավայրային հիմնարար փոփոխությունների գործընթացով և հետագա միտումներով, թե նաև դրանց հանդեպ Հայաստանի ներքին հասարակական-քաղաքական իրողությունների անհամարժեքությամբ: Էական հարցը սակայն այն է, թե այդ վերադասավորումները, վերաձևումները, ձևափոխումները որքանով են նպաստում ներքին կյանքը արտաքին միջավայրի հեղափոխական զարգացումներին համարժեք դարձնելուն: Այստեղ առայժմ պատկերը ոչ միայն մխիթարական կամ հուսադրող չէ, այլ գուցե նույնիսկ բավականին մտահոգիչ, հաշվի առնելով այն, որ վերաձևումների և վերադասավորումների, փոփոխությունների հիմնական իրադարձությունները ծավալվում են այսպես ասած հին համակարգի շրջանակում, որտեղ այդօրինակ զարգացումները սովորաբար համապատասխանում են մաթեմատիկայի հայտնի տրամաբանությանը՝ գումարելիների փոփոխությունից գումարը չի փոխվում:
Հայաստանում հրամայական է բանաձևերի, մեթոդաբանության և արժեքների փոփոխության վրա հիմնված քաղաքական վերաձևումների գործընթաց, ինչը սակայն գոյություն չունի, գոնե հանրայնորեն շոշափելի իմաստով: Իսկ, եթե գործընթացը գոյություն չունի հանրային շոշափելիության աստիճան, ուրեմն այն չկա ընդհանրապես, քանի որ առանցքային տարբերություններից մեկն էլ թերևս պետք է լինի որևէ նոր քաղաքական ձևաչափի կամ գործընթացի ներառականությունը: Ընդ որում, այդ հանգամանքը նաև ստացել է որոշակի ինդիկատորային նշանակություն: Հայաստանում գործնականում այլևս անհնարին է մարդկանց որևէ քաղաքական գործընթացի և հեռանկարի մեջ ներառել, ներգրավել լոզունգային գործիքակազմով:
Այդ իմաստով, հանրային արձագանքը վաղուց է պրագմատիկ, իհարկե այդ հասկացության թե դրական, թե բացասական իմաստով:
Բացասականն այն է, որ չստանալով քաղաքականապես որակյալ, հստակ ծրագրային-գաղափարական-արժեհամակարգային առաջարկ, հանրային շերտերը կամ դառնում են քաղաքականության հանդեպ անտարբեր, կամ ընտրում են այլ կոնկրետություն պարունակող՝ ֆինանսական առաջարկները: Դրականն այն է, որ հանրությունն այլևս չի տրվում պարզունակ լոզունգային , հռչակագրային քաղաքականությանը: Կարող է լսել, ունկընդրել՝ տասնյակ, անգամ հարյուր հազարավոր դիտումներով կամ ընթերցումներով, սակայն մնալ բացարձակապես անհաղորդ: Դրա վկայությունն է ի դեպ, որ իքս քաղաքական գործիչը կարող է ունենալ համացանցային հարյուր հազարավոր դիտում, սակայն որևէ մասշտաբի ընտրության ստանալ ընդամենը մի քանի հազար, կամ առավելագույնը մի քանի տասնյակ հազար ձայն: Իր պրագմատիկ ընկալման բացասական և դրական հանգամանքներով հանդերձ, հանրությունը Հայաստանում «պարտադիր» է դարձրել քաղաքականության ներառականության խնդրի լուծման առարկայական, շոշափելի մեթոդաբանությունն ու հայեցակարգը: Պարզվում է սակայն, որ Հայաստանում կա դրան բավարարելու ունակ քաղաքական նախագծերի և հայեցակարգերի լրջագույն դեֆիցիտ: Դրա պատճառներն էլ իր հերթին ունեն սուբյեկտիվ և օբյեկտիվ հանգամանքներ, սակայն կա փաստ և Հայաստանում քաղաքականության վերափոխման գործնական մշակումների համար անհրաժեշտ է հաշվի նստել այդ փաստի հետ, ճանաչել և խորությամբ «ախտորոշել» այդ փաստը, որպեսզի դրա հիման վրա հնարավոր լինի մշակել արդյունավետ «թերապիան»: Հակառակ պարագայում հանրությունը շարունակելու է ստանալ «օփիումի», լավագույն դեպքում կրկեսի, իսկ ընդհանուր առմամբ՝ ազգային-պետական տրագիկոմեդիայի հերթական չափաբաժինը:
Լուսանկարը՝ panorama.am-ի
